Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AGNIESZKAMROZIK
InstytutBadańLiterackichPAN
Komunizmjakopokoleniowaherstoria.
Politykirelacjiwauto/biografiach
polskichkomunistekpo1956roku
Płeć,pokolenie,komunizm
KonstruującwksiążceKawioripopiół.Życieiśmierćpokoleniaoczarowanych
irozczarowanychmarksizmemportretpolskichintelektualistów,którzyzaangażo-
walisięwruchkomunistycznyprzeddrugąwojnąświatową,amerykańskahisto-
ryczkaMarciShoreskupiłasięniemalwyłącznienamężczyznach.Tooni–poeci,
pisarze,publicyści,którzywczasiewojnyipojejzakończeniustalisiębardami
komunistycznejrewolucjiwPolsce–zostaliwykreowaninaaktywnepodmio-
tyhistorii,podczasgdykobietomautorkawyznaczyłapozycjędrugorzędną,ob-
sadzającjewtradycyjnychrolachcórekbądźżonrewolucjonistów.Dwienaj-
częściejpojawiającesięwksiążcekomunistki–JaninaBroniewska(1904–1981)
orazWandaWasilewska(1905–1964)–zostałyukazaneprzedewszystkimjako
żona(poetyWładysławaBroniewskiego)icórka(politykaLeonaWasilewskiego),
mężczyznważnychdlapolskiejhistoriiikultury,natomiastłączącajewięźwpi-
sanawznanyzliteraturydladziewczątschematnbabskiejprzyjaźni”–rzucającej
wyzwaniemęskiemuświatu,choćwgruncierzeczyniegroźnejdlaniego
1
.
Marginalizację,awłaściwiewykluczeniekobietzopowieściohistoriikomu-
nizmuwPolsce,unaoczniłatakżeinnaksiążkaShorezatytułowanaNowoczesność
jakoźródłocierpień.Autorkaskonstruowałająnapodstawieschematunhistorii
rodzinnej”:kreślącobrazkomunistów,którzyw1944rokuprzejęliwPolscewła-
dzę,atakżeportretichdzieci,którew1968rokuwystąpiłyprzeciwkodespotycz-
1
M.Shore,Kawioripopiół.Życieiśmierćpokoleniaoczarowanychirozczarowanychmarksizmem,
przeł.M.Szuster,Warszawa2008.OprzyjaźniWasilewskiejiBroniewskiejzob.też:M.Shore,
„Czystobabski”.AWomen
’sFriendshipinaMan
’sRevolution,nEastEuropeanPoliticsandSocie-
ties”2002,nr3,s.810–863.
17
