Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
1.1.Systemprawakarnego
17
regulacjiprawnych.Dyscyplinatakorzystazarównozmetodyjęzykowo-logicznejbadania
przepisów,jakteżsięgadoanalizyprawnoporównawczejorazhistoryczno-porównawczej,
badającfunkcjonowaniepodobnychprzepisówwsystemachprawnychinnychpaństworaz
wperspektywiehistorycznej.Najnowszemetodybadawczenaukataczerpiezekonomicz-
nejanalizyprawa.
Naukaprawakarnegodokonujeanalizyorzecznictwasądowego,badafunkcjonowanie
przepisówprawawpraktyceiichskuteczność,ajejcelemjestformułowaniewnioskówco
dozmianwprawie.Dyscyplinynaukowe,którychprzedmiotstanowiądziałyprawakar-
negosensulargo,sąpokrewnenauceprawakarnego.Takimidyscyplinamisąprzykładowo
naukaprocedurykarnejinaukaprawakarnegoskarbowego.Innedyscyplinynaukowesłu-
żącenauceprawakarnegoto:
1
naukaopolitycekryminalnej,
2
kryminologiazwiktymologią,
3
kryminalistyka,
4
naukipenitencjarne.
Dogłównychzadańnaukiopolitycekryminalnejnależybadaniedziałalnościustawo-
dawczejwodniesieniudotworzeniaprawakarnego,badaniepolitykiściganiaprzestępstw,
praktykiorzekaniaprzezsądykarzadanetypyprzestępstw(politykakarna)orazpraktyki
wykonywaniakar(politykapenitencjarna).Błędemjestprzyjmowanie,iżpolitykękarną
stosująinneorganypaństwaniżsądy,jakrównieżbłędnejestzakładaniemożliwościwpły-
wanianastosowanieprzezsądykarwinnysposóbniżprzezstanowienieprawa
5
.
Kryminologiajestnaukąopatologiachspołecznychigospodarczych,wtymprzede
wszystkimoprzestępczości.Głównymprzedmiotemzainteresowaniakryminologiisąba-
daniaprzyczynprzestępczości,jejformidynamiki,atakżecechwyróżniającychsprawców
przestępstw.Dozadańtejdyscyplinynależyrównieżanalizametodzwalczaniaprzestęp-
czościizapobieganiajej.
Wiktymologiastanowipodejściebadawczedoproblemuprzestępczościodstronyofiar
przestępstw,zajmujesięzjawiskiempokrzywdzeniaprzestępstwem,określanymterminem
wiktymizacja,wyjaśnianiemprzyczyntegozjawiskaorazustalaniemmetodzapobiegania
wiktymizacjiiocenąichskuteczności.
Analiząitworzeniemmetodiśrodkówwykrywaniaprzestępstwiichsprawców,spo-
sobówprzeprowadzaniaizabezpieczaniadowodów,uzyskiwaniaśrodkówdowodowych
zajmujesiękryminalistyka.Naukatamacharaktermultidyscyplinarny,korzystabowiem
zosiągnięćróżnychdyscyplinnaukowych,przedewszystkimnauktechnicznych.
5Por.:definicjapolitykikarnej,L.Gardocki,Prawokarne,Warszawa1999,s.5.
