Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
negowpływunawysokośćobciążeniaztegotytułu.Podatnicymogąjedynie
wsposóbpośredni,przezlobbystówlubgrupynacisku,wywieraćpresjęnapar-
lamentczylokalneorganystanowiące.
2)Przedmiotopodatkowania,czylisytuacjafaktyczna(np.osiąganiedochodu),
lubteżprawna(np.otrzymaniedarowizny),zktórąprawowiążeobowiązekpo-
datkowy.Przedmiotwujęciustanufaktycznegowyrażasięwobowiązku
podatkowympołączonymzokreślonymielementamirzeczywistości(przykła-
dowo:wydanietowaru,wykonanieusługi,przekroczeniegranicy).Natomiast
przedmiotwujęciustanuprawnegowystępujewsytuacjizaistnieniapewnego
zdarzeniaocharakterzeprawnymczylitakim,zktórymprawołączypewne
skutki(przykładowo:zawarcieumowy,prawowłasności).Zdarzająsięjednak
sytuacjełącznegowystąpieniapowyższychstanów,wktórychopodatkowujesię
stanprawny,doktóregoprzyłączasięelementystanufaktycznego.
Wpolskimsystemiepodatkowymdominującąrolę(wznaczeniufiskalnym)
odgrywająpodatki,którychprzedmiotemopodatkowaniajestobrótidochód.
Mniejsząrolępełniąpodatki,dlaktórychprzedmiotemopodatkowaniajestma-
jąteklubwydatek.
Przedmiotwujęciustanufaktycznegowyrażasięwobowiązkupodatkowym
połączonymzokreślonymielementamirzeczywistości(przykładowo:wydanie
towaru,wykonanieusługi,przekroczeniegranicy).Natomiastprzedmiotwuję-
ciustanuprawnegowystępujewsytuacjizaistnieniapewnegozdarzeniaocha-
rakterzeprawnymczylitakim,zktórymprawołączypewneskutki(przykła-
dowo:zawarcieumowy,prawowłasności).Zdarzająsięjednaksytuacje
łącznegowystąpieniapowyższychstanów,wktórychopodatkowujesięstan
prawny,doktóregoprzyłączasięelementystanufaktycznego4.
3)Podstawaopodatkowaniatowartościowo(wjednostkachpieniężnych)lub
ilościowo(winnychjednostkachmiary)ujętyprzedmiotopodatkowania.Pod-
stawąopodatkowaniamożebyćsumapieniężnaodzwierciedlającawartośćma-
jątku,spadku,darowizny,dochód,przychóditp.Możetobyćtakżeliczbanatu-
ralnychjednostekmiary(np.powierzchni,objętości,sztuk).Najczęściej
podstawaopodatkowaniaodnosisiędorozmiarówprzedmiotuopodatkowania.
4)Stawkapodatkowajestrelacjąmiędzywymierzonympodatkiemapodstawą
opodatkowania.Stawkapodatkumożebyćwyrażonawustalonejkwocie
określamywówczasjakokwotową.Jeststosowanawtedy,gdysamapodsta-
wapodatkuprzybierapostaćilościową,np.wpodatkuodnieruchomości,
wktórymjestonaustalanawokreślonejkwocieodkażdegom2powierzchni.
Stawkapodatkumożebyćrównieżprocentowa.Wówczasstosunekwymierzo-
negopodatkudopodstawyopodatkowaniamożebyćwyrażonywprocentach
odpodstawyopodatkowania,np.stawka19%oddochoduuzyskanegoodosób
prawnychlubstawki17%i32%oddochoduosobyfizycznej(tab.1).
4F.Grądalski,Systempodatkowywświetleteoriioptymalnegoopodatkowania,OficynaWydawnicza
SGH,Warszawa2006,s.23-25.
10