Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZDZISŁAWADACKO-PIKIEWICZ,MAREKWALANCIK
NapoczątkuXXwiekuzinicjatywyJózefaPiłsudskiegowokresierozbio-
rówpowstałysilnewyszkoloneformacjezbrojneniepodległościowe:Związek
WalkiCzynnej(ZWCz),TowarzystwoSportowo-Gimnastyczne„Strzelec”,To-
warzystwoPolskichDrużynStrzeleckich(PDS)powstałeweLwowie31lip-
ca1911roku,PolskieTowarzystwoGimnastyczne„Sokół”założonewGalicji
w1867roku,awzaborzepruskimw1885iwrosyjskim1905iinneorganiza-
cje.W1910rokupowstałZwiązekStrzelecki.PowybuchuIwojnyświatowej
w1914rokunastąpiłamobilizacjaZwiązkuStrzeleckiego,iprzywykorzystaniu
doświadczeńorganizacyjnychpozostałychformacjiutworzonoLegionyPol-
skie.Działalnośćtychorganizacjiprzyczyniłasiędoprzygotowaniakadrydo
odzyskanianiepodległościw1918roku,apojejodzyskaniudoobronyibu-
dowyIIRzeczypospolitej.
Przyjętymodelkształceniapatriotyczno-obronnegozaowocowałwalką
podczasIIwojnyświatowejwelitarnychjednostkachkonspiracjipodziem-
nejSzarychSzeregów„Zośka”,„Osa”,„Parasol”iinne.Kształcenieobronne
młodzieżyzostałowznowionejeszczewtokudziałańwojennych.Decyzjąnr
6ministraoświatyz14lutego1945r.przywrócononaukęprzysposobienia
wojskowego(PW).Stałosięonoprzedmiotemobowiązkowymwszkołach
średnich,nakursachkształcenianauczycieli,atakżenakursachgimnazjal-
nychilicealnych.W1946r.powołanyzostałPaństwowyUrządWychowania
FizycznegoiPrzysposobieniaWojskowego.Powołanieurzęduskutkowało
utworzeniemwszkołach,zakładachpracyinawsiachhufców,awwielu
miejscowościachośrodkówwychowaniafizycznegoiprzysposobieniawoj-
skowego.WkolejnychdziałaniachnamocyzarządzeniaMinistrarolnictwa
ireformrolnychorazMinistraObronyNarodowejz14marca1947r.wszko-
łachwiejskichprzysposobienierolniczezostałopołączonezobowiązkowym
wówczasprzysposobieniemwojskowym,tworzącnowysystemszkolenia
młodzieżywiejskiej,nazwanyprzysposobieniemrolniczo-wojskowym(PRW).
Systemobejmowałmłodzieżwwiekuod15do18lat.Namocyustawysej-
mowejz25lutego1948rokuOpowszechnymobowiązkuprzysposobienia
zawodowego,wychowaniafizycznegoiprzysposobieniawojskowegomło-
dzieżyorazorganizacjisprawkulturyfizycznejisportu,powołanopowszech-
nąorganizację„SłużbaPolsce”(SP).Celemorganizacjimiędzyinnymimiało
byćudziałmłodzieżywrealizacjiplanówgospodarczych,szkoleniazawo-
dowego,rozwijaniasprawnościfizycznejorazprzygotowaniajejdoobrony
kraju.PrzygotowaniewojskowewszeregachSPnatrafiłonawieletrudności
organizacyjnychinieprzyniosłospodziewanychrezultatów,dlategow1952r.
zlikwidowanohufceszkolneSP.Doszkółśrednichwprowadzononauczania
–przysposobieniewojskowe(PW)jakoobowiązkowyprzedmiot.W1967r.
wmiejscePWdośrednichszkółwprowadzononowyprzedmiot–przyspo-
sobienieobronne(PO),aod1969rokuprzedmiotstałsięobowiązkowym
wszkołachpodstawowychizasadniczych.Pozmianiespołecznej1989
rokuw1990r.wycofanozeszkółpodstawowychprzedmiotprzysposobie-
nieobronne.Wzamiandoprogramuwprowadzonozagadnieniazzakresu
powszechnejsamoobrony.Wszkołachponadpodstawowychwprowadzono
noweprogramyPO.Ichtreściwgłównejmierzyzwiązanebyłyzochroną
14
