Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Demokracja
Zwolennicydefnicjiproceduralnychwcelurozstrzygnięcia,czydanysystem
spełniawarunkidemokracji,wyodrębniająpewienwąskizespółpraktykrządo-
wych.Większośćbadaczynastawionychproceduralnieskupiauwagęnawybo-
rach,pytając,czyautentyczniekonkurencyjnewyboryangażującewielkąliczbę
obywateli,regularnieprowadządozmiankadryipolitykirządu(Tilly,2008,s.19).
Wpodejściutymakcentkładzionyjestnaprawdziwąrywalizacjęróż-
niącychsięmiędzysobąugrupowańpolitycznychczypolityków.Często
przywoływanymireprezentantamitegopodejściasąJ.A.Schumpeter(2009)
lubS.Huntington(1995).Wreszciepodejściaprocesualnedodemokracji
uwyodrębniająminimalnyzespółprocesów,któremusząsięnieprzerwa-
nietoczyć,abydanasytuacjaspełniaławarunkisytuacjidemokratycznej.
WklasycznymujęciuRobertDahlwymieniapięćprocesualnychkryteriów
demokracji”(Tilly,2008,s.20).Przypomnijmy,żesąto:efektywneuczest-
nictwo,równośćgłosowania,poinformowanerozumienie,nadzórnadpo-
rządkiemobrad,włączeniedorosłych(Dahl,1998,s.37–38).Wywołanyprzez
Tilly’ego,Dahl–jedenznajczęściejcytowanychteoretykówdemokracji–
pokazujewspółzależnościmiędzyelementamiwyróżnianymiwpowyższych
podejściach.Naprzykładwymienionekryteriaprocesualnedemokracji
zależąwedługniegoodróżnychkonfguracjikryteriówinstytucjonalnych
czyinaczej–proceduralnych(zob.Dahl,2012,s.316–320).Autorprzy
okazjiprzekonuje,jakbezowocne,anawetmylącemożebyćdefniowanie
demokracjiprzezakcentowanietylkojednegozjejlicznychaspektów.
SpośródczterechwymienionychprzezTilly’egopodejść,aleteżro-
dzajówdemokracji,największąpopularnościąuwieluróżnychteoretyków
zdająsięcieszyćdwa:podejścieproceduralneirzeczowe(nazywaneteż
substantywnymlubsubstancjalnym)(zob.Bobbio,1989;Gawin,2007;
Grygieńć,2016;Król,2015,2017,Mair,2008;Moghaddam,2016;Rey-
kowski,1995;Sekuła,2009;Shin,2010;Wnuk-Lipiński,1996).Innymisło-
wy,wpracachtraktującychodemokracjiijejpodstawowychwyróżnikach
najczęściejmożnaodnaleźćtreściodnoszącesiędocharakteryzujących
13
