Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
OSOBOWOŚĆ
Poprzeczytaniutejczęścirozdziałubędzieszumiał:
1.1.Ocenićwpływbiologiinanaturęczłowiekaijegoosobowość.
1.2.Określićrolęgenówiśrodowiskarodzinnegodzieckawkształtowaniusię
osobowości.
1.3.Wyjaśnić,żeosobowośćmożebyćanalizowanałączniewkategoriachteorii
dyspozycjiiteoriiprocesów.
1.4.Określić,wjakisposóbśrodowiskaspołeczneikulturowekształtująosobowość.
1.1.
BiOLOgiA,NATURALUDZKAiOSOBOWOŚĆ
ZADANIE>OCENIĆWPŁYWBIOLOGIINANATURĘCZŁOWIEKA
IJEGOOSOBOWOŚĆ
Jeżelidwaszczuryzamkniesięwklatceiprzezpodłogębędziesięwielokrotnieprze-
puszczaćprąd,tozacznąsięonewzajemnieatakować.Podobnezachowaniamożemy
zaobserwowaćuludzi,którzynaskakująnasiebiepoddowolnympretekstem,kiedy
czująsięzagrożeni.WtensposóbnapoczątkuXXwiekunapołudniuStanówZjedno-
czonychliczbalinczówpopełnianychnaczarnoskórychrosłaimalała,odzwierciedla-
jącstangospodarki–szczególniecenybawełny.Awlatach30.XXwiekuAdolfHitler,
przywódcaniemieckiejpartiinazistowskiej,przypisałŻydomodpowiedzialnośćza
problemygospodarczeNiemieciprzekształciłNiemcywnazistowskiepaństworasi-
stowskie,któredokonałoHolocaustu–systematyczniezorganizowanegoludobójstwa
milionóweuropejskichŻydów.
Sątowszystkoprzykładyzjawiska,któreSigmundFreudokreślałmianemprze-
mieszczeniaagresji.Czasamiokreślamyjejakoposzukiwaniekozłaofiarnego,odwo-
łującsiędostarożytnegohebrajskiegoobyczaju,polegającegonasymbolicznymprze-
noszeniugrzechówplemienianakozła,któregonastępniewypędzanonapustynię,
abytamumarł.Przemieszczenietotakżezjawisko,októrymmówiłWilliamJames,
sugerując,żeodmowaprzyznaniaMaryCalkinsstopniadoktora,naktóryzasłużyła,
było„wystarczającympowodem,abynakłonićjąiwszystkiekobietydostaniasię
rewolucjonistkamipodkładającymidynamit”.Oczywiścienicniemożeusprawie-
dliwićprzemocy,morderstwczyludobójstwa–alebyćmożejesteśmywstanieje
wyjaśnić.WedługDavidaBarasha(2007)historialudzkościtohistoriatych,którzy
wsytuacjachbólulubzagrożeniareagowali,atakującnajbliższycel.Ci,którzytak
postępowali,mieliwyraźnąprzewagęewolucyjnąnadtymi,którzynicnierobiliipo
prostu„znosili”tesytuacje,ponieważcinieatakującynastępnymrazemmieliwiększą
szansęstaćsięofiarami.Atakującynatomiastmieliwiększąszansęrozmnażaniasię
iprzekazywaniaswoimpotomkomskłonnościdoagresjiijejprzemieszczania.
Przemieszczanieagresjiniejestjedynąludzkącechą,którawydajesięwbudowana
wnasząbiologię.Jakwcześniejzauważyliśmy,większośćludziwoliprzyjemnośćniż
ból–częstoprzyjemnośćseksualną.Taoczywistaludzkaskłonnośćdoseksuiagre-
sjipasujedopogląduDarwina,żewywodzimysięzdługiejliniinaszychprzodków,
8
