Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
1.Przebiegbadaniastatystycznego
Szacunkipolegająnaustaleniuwielkościlubwłaściwościzbiorowościnieznanej
napodstawiezbiorowościznanejipozostającejzniąwokreślonymzwiązku.Szacunki
przeprowadzasięwsytuacji,gdynapostawiebadaniapełnegolubczęściowegonie
jestmożliweuzyskanieinformacjiookreślonejzbiorowości.Wśródmetodszacunku
statystycznegowyróżniasię:rachunekinterpolacyjnyiekstrapolacyjny.Rachunek
interpolacyjnypoleganaszacowaniunieznanychwartościcechynapodstawiezna-
nychwartościsąsiednich(wcześniejszychipóźniejszych).Rachunekekstrapolacyjny
poleganaszacowaniuwartościwykraczającychpozaprzedziałwartościznanych.
1.2.2.Obserwacjastatystyczna
Drugimetapembadaniastatystycznegojestobserwacjastatystyczna,któraspro-
wadzasiędoustaleniawartościcechilościowychlubodmiancechjakościowychdla
wszystkichjednostekzbiorowościlubjejczęści,czylipróby(losowejlubnielosowej).
Uzyskanywwynikuobserwacjistatystycznejzbiórdanychnazywamymateriałem
statystycznym.Materiałtendzielisięnapierwotnyiwtórny.Materiałpierwotnyjest
tozbiórdanychgromadzonychdlacelówbadaniastatystycznego,np.danezbierane
podczasspisuludności.Materiałwtórnyjesttozbiórdanychgromadzonychzinnych
powodów(np.kontrolifinansowej,podatkowej,dyscyplinypracy),któryjestwtórnie
wykorzystanydocelówbadaniastatystycznego.Takimmateriałemsąnaprzykład
danegromadzonewteczkachosobowychpracownikówfirmy,daneosobowestuden-
tówgromadzoneprzezuczelniewyższe,daneowielkościsprzedażyrejestrowane
przezsklepy.
Danestatystyczneuzyskanewwynikuobserwacjitworząsurowymateriałstaty-
styczny,którynależypoddaćkontrolizewzględunamożliwośćwystąpieniabłędów
systematycznych(wynikniedokładnościprzyrządówpomiarowych)iprzypadkowych.
Jesttokontrolaformalna,obejmującasprawdzeniekompletnościipełnościdanego
materiałustatystycznegoikontrolamerytorycznaskładającasięzkontrolilogicznej
iarytmetycznej.
1.2.3.Opracowanieiprezentacjamateriałustatystycznego
Zbiórinformacjistatystycznychotrzymanywwynikuobserwacjipowinienbyć
przedstawionywformieuogólnionej,którąotrzymujesiępoprzezporządkowanie
surowegomateriałustatystycznego.Porządkowanieobejmujegrupowanieizliczanie.
Grupowaniepoleganawyodrębnieniujednorodnych,podpewnymiwzględami,grup
zwiększej,niejednorodnejzbiorowościstatystycznej.Sposóbgrupowaniazależyod
celubadania,atakżerodzajuiliczbycechstatystycznych.Zewzględunacelbada-
niagrupowaniedzielisięna:typologiczneiwariancyjne.Grupowanietypologiczne
jestprzeprowadzanenapodstawiewariantówcechyjakościowej,np.podziałludności
wedługwykształceniana:wyższe,średnie,zasadniczezawodowe,podstawowe.Gru-
powaniewariancyjneopierasięnaceszeilościowej,np.podziałludnościwedług
wiekunagrupy:0–14,15–19,20–24,25–29latitd.
