Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
TomaszPawłuszko
podstawiebadaczpostanowiłpodjąćsięzadaniaidentyfikacjiobecnegowpolskich
badaniachpodejściasystemowegoijegowpływunarozwójpolskichstudiówteore-
tycznychnadstosunkamimiędzynarodowymi.
Polskatradycjabadańsystemowychnadstosunkami
międzynarodowymi
JeślizaZiemowitemJ.Pietrasiemzdefiniowaćkategorięteoretycznąjako
„określonyrodzajpojęcia,używanywbudowaniuzdańściśleogólnych,ma-
jącychmocwyjaśniającą”,tozpewnością„systemmiędzynarodowy”można
określićmianemkategorii2.Jesttobowiempojęcieogólneodużejliczbiedesy-
gnatów,pełniąceznaczącąfunkcjęwNSM,stanowiąceowartościiznaczeniu
historycznymtejdyscypliny3.BarryBuzaniRichardLittleuznalijewręczza
wyróżnikNSM4.Buzan,definiującwoksfordzkimsłownikunaukpolitycznych
pojęciedyscypliny,określiłjąjakodziedzinęnaukibadającąinterakcjemiędzy
państwamiorazfunkcjonowanie„systemumiędzynarodowego”5.Traktowanie
systemumiędzynarodowegojakocentralnejkategoriiNSM,jakteżidefiniowa-
nieprzedmiotutejnaukipoprzezodniesieniedoniejwymagaspecjalnejuwagi.
Odkilkudekadkategoriasystemumiędzynarodowegonosiwięcmianojednego
znajważniejszychnarzędziteoretycznychwNSM.Niemniej,zasadniczympro-
blememwstosowaniukategoriisystemupozostajefaktrozbieżnychinterpretacji
jejznaczenia.
Systemmiędzynarodowyjestpojęciemniejasnym,definiowanymnaróżne
sposoby,występującymwrozmaitychschematachpojęciowychirolach.Nabrak
precyzjiwdefiniowaniutegopojęciazwracanouwagęjużwlatach60.XXwie-
ku6.Niejednoznacznośćpodstawowejkategoriipojęciowejstanowinadalpoważ-
newyzwaniedlatożsamościNSM,aspirującejdomianarównoprawnegopartne-
2Z.J.Pietraś,Podstawyteoriistosunkówmiędzynarodowych,Lublin1986,s.28-29.
3Zob.Globalizacjapolitykiświatowej.Wprowadzeniedostosunkówmiędzynarodowych,red.
S.Smith,J.Baylis,Kraków2008,s.3.Redaktorzytegonajpopularniejszegonaświeciepodręczni-
kawskazali,żezapis„StosunkiMiędzynarodowe”odwołujesiędonazwydyscypliny,podczasgdy
„stosunkimiędzynarodowe”pisanemałymiliteramiwprzekładzie-dojejprzedmiotubadania.Au-
torzyodchodząjednakwtokuwywoduodnazwy„SM”narzecztzw.politykiświatowej(ang.world
politics).Wniniejszejpracyautorzachowujeprzyjętąwpolskiejnaucenazwęnaukaostosunkach
międzynarodowychzakronimemNSM.
4B.Buzan,R.Little,Systemymiędzynarodowewhistoriiświata,Warszawa2011,s.20.Autorzy
stwierdzili:„Towłaśnietakoncepcja[systemu-T.P.]promujetezęoodrębnościstosunkówmiędzy-
narodowychjakodyscypliny”.
5B.Buzan,InternationalRelations,[w:]I.McLean,A.McMillan,OxfordConciseDictionaryof
Politics,NewYork2003,s.270-271.DyscyplinawgBaylisapisanajestdużąliterą.
6J.S.Goodman,TheConceptofSysteminInternationalRelationsTheory,„Background”(1965),
vol.8,no.4,s.257.
