Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Niedoborywodynajczęściejwystępująwmiejscachpolazgruboziarnistym(piasz-
czystymlubżwirowym)uziarnieniemlubmajątakiewarstwynaniewielkichgłębokościach,
naterenachwyżejpołożonych,nazboczach,zwłaszczaowystawiepołudniowej(tab.1.9).
Obszarytakiecharakteryzująsięnajczęściejniskimplonowaniem.Jednakwniektórelata,
owyjątkowokorzystnymrozkładzieopadów,możnawtychmiejscachuzyskiwaćbardzo
wysokieplonyroślinuprawnych.
Nadmiarwodynapolu,chociażmniejpowszechnyniżjejniedobór,powoduje
wyparciepowietrzazewszystkichporówglebowychiuniemożliwiaoddychaniekorzeniom,
cohamujeichwzrost,aprzydłuższychokresachniedoborupowietrzamożepowodowaćwy-
padanieroślin.Sytuacja,wktórejwodapozostajedłużejwjakiejśwarstwieglebylubnajej
powierzchni,jestokreślanajakostagnowanie.Zdarzasiętozwyklepoobfitychopadachdesz-
czuiprzedewszystkimwglebachodrobniejszymuziarnieniu,takichjakglinyiiły,lubwgle-
bach,wktórychzwięźlejsze(bardziejdrobnoziarniste)lubscementowanewarstwywystępują
naniewielkichgłębokościachorazwobniżeniachterenu,doktórychspływawodazterenów
wyżejpołożonych.Takasytuacjamożesięzdarzyćrównieżwmiejscachwyżejpołożonych,
naprzykładnapłaskichpagórkachogliniastymlubjeszczedrobniejszymuziarnieniuisła-
borozwiniętejstrukturzegleby,coutrudniausuwanienadmiaruwodyzgleby.Specyficznym
przypadkiemnadmiaruwodywglebiesątakzwanesapylubpiaskisapowate.Nazywasiętak
zarównopiaskiznajdującesięwzagłębieniachterenowychowysokimpoziomiewodygrun-
towej(UTKG2012),jakipiaskipodwpływemwysiąkającejwodypodskórnej(Tomaszewski
1956)naniewielkichpochyłościach(rys.25.4).Glebywrażliwenanadmiarwodycharaktery-
zująsięnajczęściejrównieżwolniejszymnagrzewaniemsięispowolnionymrozwojemroślin
wczesnąwiosną.Wobszarachwrażliwychnanadmiarwodyroślinyozimeczęstowymakają,
awieleuprawcharakteryzujesięniskimiplonami.Jednakwlatabardzosuchemogątobyć
miejscaobardzodużejproduktywności.
Zpunktuwidzeniarolnictwaprecyzyjnegokluczowymaspektemjestto,żeobszary
charakteryzującesięwrażliwościąnaniedobórinadmiarwodywystępujączęstonajednym
polu.Dlategoocenastosunkówwodnychwposzczególnychmiejscachjestzagadnieniemklu-
czowymibardzozłożonym(tab.1.9,por.teżpodrozdział13.2.6).Skutkiemtegojestzróżnico-
wanypotencjałplonowaniawtychmiejscach,którymożerównieżzmieniaćsięzależnieod
przebiegupogodywróżnychlatach.Występowanieposzczególnychgatunkówchwastów,cho-
róbiszkodnikówtakżemożebyćinnewrozmaitychmiejscachpola,zależnieodichuwilgot-
nienia.Dlategosposóbuprawyinawożeniaobszarówoodmiennychstosunkachwodno-po-
wietrznychpowinienbyćzróżnicowanynietylkowzależnościodmiejsca,lecztakżeprzebiegu
pogodywróżnychlatach.
1-2-5-
HISTORIAUżYTKOWANIAINAWOżENIA
Wieloletnialubnawetwielowiekowadziałalnośćczłowiekajestjednymzczynni-
kówglebotwórczychimożebyćprzyczynąpowstaniaspecyficznychglebkulturoziemnych,
industrioziemnychiurbiziemnych(por.SystematykaglebPolski2011),którejednaksąrzadziej
44
zmiennośćPóljakoPoDSTawazaSToSowaniaRolnicTwaPRecYzYjneGo...
