Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rzeźbawarchitekturze–przeglądproblematyki
17
Wokresienowożytnympowróconodosystemudekoracjipodpo-
ryipoziomejbelkiwykształconegowczasachstarożytnych.Mozol-
niewXVwiekuodtwarzanozasadykompozycjiporządkowychby
wIćwierciXVIwiekuosiągnąćdoskonałośćrównąstarożytnym.Ich
stosowaniestałosięgwarantemdoskonałościestetycznejdziełaarchi-
tektury.WwiekuXVIiXVIIstaranosięichprzestrzegaćalejuż
wwiekunastępnymmamydoczynieniazdalekoposuniętymiprze-
kształceniamiform,wprowadzaniemwcześniejniespotykanychwtego
typusystemiedekoracji.Zwłaszczarokokoubogacagłowiceporząd-
kukorynckiegoczykompozytowegododatkowymiformamikwiatów,
jużwXVIIwiekuwtymmiejscupojawiająsięuskrzydlonegłówki
anielskie.Trzonykolumnzdobionowsposóbdopuszczalnywantyku.
Nowościąbyłostosowanienawiększąskalętakzwanegoporządku
Salomonowego,ospiralnychkolumnach,któregoistnienieuzasadnio-
noteoretycznieitradycjązachowaniatakichkolumnzŚwiątyniJero-
zolimskiejwbazylicewatykańskiej.Tentypkolumnyszczególnie
spopularyzowałakonfesjaBerniniegoiBorrominiegoustawionanad
grobemŚw.Piotra.
WEuropiestaranosięjednakzachowaćklarownośćpodziałówarchi-
tektonicznych.Jedynymwyjątkiemjestdekoracjawnętrzazakrystii
kartuzjiwGrenadzie.Rozedrganapowierzchniaścianybogactwem
motywówrzeźbiarskichipłaskorzeźbionychstwarzawrażeniechaosu
kompozycyjnego.Dłuższaobserwacjatejdekoracjiprzekonuje,że
podstawowezasadykompozycjiporządkowejzostałyzachowaneale
bazy,trzony,głowicepilastrów,belkowanieprzetworzonezostałyztaką
inwencjądeformacjitychelementówkompozycji,żegłównymwra-
żeniempozostajebogactwoformpłaszczyznyścian.Kompozycja
wnętrzazakrystiibliskajestibero-amerykańskiejsztuceXVIIIwieku,
zwłaszczajeśliporównamyjądoelewacjiwielkiejkaplicykatedry
wMexicoCity.
Podobnyzabiegprzesłonięciakonstrukcjizastosowanowdrezdeń-
skimZwingerze.Galeriajakipawilonyutworzonezostałyniemal
wyłączniewsystemieszkieletowym.Filarypawilonówwygiętych
półkoliściepartiikompozycjisłużąniemalwyłączniepodtrzymaniu
konstrukcjifantazyjniezakomponowanychpołacidachów.Tworzący
