Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.DROGADOMEDYKALIZACJI
13
(łac.felodese)(March,2010).JakpodajeWilliams(2014),wpołowie
XVIIwiekuwAngliimniejniż7%samobójstwbyłowyjaśnianychprzezSąd
ŁawyKrólewskiejjakopopełnioneprzezosobębędącąniewpełniwładz
umysłowych,do1690rokujuż30%samobójstwbyłotakkwalifikowanych.
Wskaźnikistopnioworosły,bywreszciepodkoniecXVIIIwiekunoncompos
mentisstałosiętypowymwerdyktemwydawanymprzezsąd(zob.też
MacDonald,1989).JakjednakprzekonujeMacDonald(1989),werdyktnon
composmentisodzwierciedlałwwiększymstopniuspołecznepragnienie,by
uchronićrodzinęsamobójcyprzedprawnymiiteologicznymikonsekwencja-
miwynikającymizocenysamobójstwajakozbrodniprzeciwkosobie,aniżeli
byłwyrazemprzyjęcianowychideiwodniesieniudosamobójstw.
Nowespojrzenienatozjawiskopojawiłosiędopieronapoczątku
XIXwieku.Zajedenzprzełomowychtekstówwprocesieprzyjmowania
medycznegorozumieniasamobójstwauważanajestdefinicjasamobójstwa
zDictionnairedessciendesmedicales(Słowniknaukmedycznych)autorstwa
Jean-EtienneEsquirolaz1821roku(Marsh,2010;Hacking,1990).Esquirol,
uczeńPinela,napodstawieponadstuprzypadkówklinicznychzdefiniował
samobójstwojakochorobęalbosymptomchoroby,wewnętrznąpatologię
powiązanąznadmiernąnamiętnością,organicznymizmianamiorazklasy-
fikowanymiformamiszaleństwa.JakprzekonujeHacking(1990),dałtym
samymprawolekarzomdozabezpieczania,leczenia,kontrolowaniaioceny
samobójstwa.Poglądysięzmieniały,ale,jakwskazujeMarsh(2010),moż-
nawyróżnićtrzygłównesposobyrozumieniasamobójstwawdziewiętnasto-
wiecznychpublikacjach.Początkowobyłotraktowanejakoczynwynikający
zpatologiianatomicznejciała,wpołowiewiekuźródełsamobójstwaupatry-
wanowwewnętrznymimpulsie,któryopanowywałjednostkęidoprowadzał
dozamachu,wreszcie,podkoniecXIXwiekusamobójstwobyłowidziane
jakosymptomdegeneracjiwynikającejzkonstytucjonalnejsłabości.
Rozwójwiedzymedycznejspowodował,żestopniowosamobójstwoprze-
stawałobyćtraktowanejakoproblemprawnyczymoralny.Znoszonosank-
cjeprawnezasamobójstwa.Najwcześniej,bow1751roku,dokonałytego
Prusy.Samobójcyzaczęlibyćgrzebaninacmentarzuiodstąpionoodsto-
sowaniajakichkolwiekkarwobecosóbponieudanejpróbiesamobójczej.
WeFrancjisankcjezniesionow1791roku,wAustriiw1850,wRosji
w1903,weWłoszechdopierow1931,awAngliidopierow1961roku.Jesz-
czepóźniejsamobójstwoprzestałobyćczynempodlegającymkarzewKana-
dzieiStanachZjednoczonychAmeryki.
Współcześnie,jakprzekonujeBattin(1995),dominujeprzekonanie,
żeczynnikiempowodującymsamobójstwasąproblemypsychiczne(zob.też:
Pridmore,2011;Marsh,2010).Samobójcajestnajczęściejprzedstawianyjako
ktoś,ktopsychiczniecierpiidokonujeaktusamobójczego,będącwzłymsta-
niepsychicznym.Prymwiodąpublikacjepsychiatryczne,wktórychrelacja
