Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
oraznamodernizacjiukładówkomunikacyjnychtychośrodkówzarównowob-
szarzeGalicji(m.in.GościniecCesarski),jakinatereniemiast.Wprowadzono
takżekolejżelazną,któraradykalniezaktywizowałapodwzględemgospodar-
czymmiastadawnejZiemiKrakowskiej,którebyłypołożonenatrasiejejprze-
biegu.
Scharakteryzowanadziałalnośćaustriackiegozaborcymiałaistotnywpływ
narozwójSkawiny,nainwestycjeipowstanienowychzakładówprzemysłowych,
przemianyarchitektoniczneirozwójmiejskiejinfrastruktury.Tapomyślnako-
niunkturamiastabyłakontynuowanawokresietzw.autonomiigalicyjskiej
iwokresiemiędzywojennym.
Inwestycje,którepoczynionowSkawiniewwiekuXIXinapoczątkuXX
spowodowały,żezniewielkiegoiubogiegoośrodka,jakimbyłomiastopodko-
niecokresustaropolskiego,rozwinęłosięwważnyośrodekprzemysłowy,stano-
wiącistotneogniwokrystalizującegosięKrakowskiegoOkręguPrzemysłowego.
PoIIwojnieświatowejprocesyuprzemysłowieniaSkawinyzostałyprzyspie-
szone.Powstałykolejne,jużwiększe,zakładyprzemysłowe(m.in.hutaalumi-
nium–jednazważniejszychwkraju),którepociągnęłyzasobąkolejneinwesty-
cjetowarzyszące,zarównowsensieurbanistycznym,jakispołecznym.Natle
tegodynamicznegorozwojumiastapojawiłosiętakżezjawiskoregresulubteż
likwidacjiistniejącychzakładówprzemysłowychwobeczmieniającejsięko-
niunkturygospodarczejwOdrodzonejPolscepo1989r.
WspółczesnaSkawinatomiastozabytkowe,aleteżprzemysłowe,znajdujące
swemiejscenamapiegospodarczejPolski.Wartopodkreślić,żeprocesyindu-
strializacji,którezachodziływmieścienajpierwnaprzełomieXIXiXXw.,
anastępniepoIIwojnieświatowej,zasadniczoniewpłynęłynegatywnienakraj-
obrazkulturowymiasta,którydodzisiajjestjegoniewątpliwymatutem.
Wniniejszejpublikacjipodjętopróbęscharakteryzowaniazmianurbani-
stycznychorazarchitektonicznych,jakiemiałymiejscewSkawiniewokresieza-
borów,tj.międzyrokiem1772a1918.Okrestenparadoksalnie,zdaniemautora,
byłczasemprzełomowymdlarozwojumiasta.Wprzedmiotowejpracy,pozano-
wymiustaleniaminaukowymi,wykorzystanomateriałyzpracydoktorskiejopra-
cowanejw2011r.naWydzialeArchitekturyPolitechnikiKrakowskiej,pod
opiekąnaukowąprof.dr.hab.inż.arch.JackaGyurkovicha
1
.
1
M.Krupa,RozwójprzestrzennyiarchitekturaSkawinywXIXiw1.połowieXXwieku,pracadoktorska,
promotor:prof.drhab.inż.arch.J.Gyurkovich,Kraków2011,mpis,[w:]BibliotekaPK.
