Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Czynnikisprzyjająceurazomfizycznymwsporcie
23
sprawnościfizycznejorazpoczuciawłasnejwartościniżzawodniczkiniekontuzjowa-
ne.Autorzy,interpretującuzyskanewyniki,tłumaczą,żekontuzjowanezawodniczki
byłyzdolnedopodjęciawiększegoryzykafizycznegowtrakcietreningówizawodów,
cowynikałozpozytywnegozdaniaosobie.Tychprawidłowościniezaobserwowano
natomiastwbadaniach,przeprowadzonychprzeztychsamychautorów,nazawodnicz-
kachbiorącychudziałwrozgrywkachakademickich.
ZkoleibadaniaLamba(1986,za:Pargman1999),przeprowadzonenazawod-
niczkachuprawiającychhokejnatrawie,sugerowały,żeniskipoziomsamooceny
związanyjestzwysokączęstotliwościąkontuzji.Wszystkietebadaniaprzeprowadzo-
nozużyciemTennesseeSelf-ConceptScale(TSCS).
Analizujączwiązekmiędzyobrazemsamegosiebieaobrażeniamifizycznymi
wartopamiętaćodwóchkwestiach.Popierwsze,wizerunekwłasnejosobymożesię
zmieniaćwkrótkimczasie,cowydajesięistotnejeślichodziopodejmowaniedziałań
związanychzprofilaktykąurazóworazrehabilitacją.
Podrugie,zmianymogąteżzachodzićprzezdługiczasikontuzjamożebyćjed-
nymztakichwydarzeń,któreodciskająswepiętnonietylkonasportowejkarierze
(Murphy,1995).Urazmożemiećskutkidługoterminowe,stającsięjednymzważniej-
szychdoświadczeńżyciowych(Gilbourne,2002;Smith,Sparkes,2004;2005).
Wśródspecyficznychczynnikówpsychologicznych,sprzyjającychpowstawaniu
urazów,wymieniasiętakiecechyosobowości,jak:intro-iekstrawersja,umiejscowie-
niepoczuciakontroli,motywacjaosiągnięć,lękprzedrywalizacją,lękprzedporażką
orazocenązestronyinnych,poczuciekoherencji(Hardy,1992;Andersen,Williams,
1993;Kolt,Kirkby,1996;Junge,2000).Napredyspozycjetezwracasięuwagęrównież
wkontekściestresu,któryniejestzwiązanyzaktywnościąsportową(Łosiak,2007).
Spośródwspomnianychczynnikówszczególnieinteresującywydajesięten,któ-
rydotyczymechanizmudziałanialękuprzedutratąsprawnościfizycznej(Blecharz,
Siekańska,2005).Zawodnik,któryobawiasiędoznaniakontuzji,zpowoduodczu-
wanegolękumożemiećtrudnościzprawidłowymwykonaniemokreślonegozadania
ruchowego,narażającsiętymsamymwjeszczewiększymstopniunaryzykokontuzji
(Gagajewa,1973;Karolczak-Biernacka,1986;Botwina,Starosta,2002).Zkoleido-
znaneobrażeniewpływanapodwyższeniepoziomulękuiwtensposóbzaczynadzia-
łaćmechanizmbłędnegokoła(Cegliński,2005;Kołtoń,2005;Lussim,2005).
Dużeznaczeniemateżhistoriastresorówżyciowych(Kerr,Fowler,1988;An-
dersen,Williams,2005).Należądonichnietylkodoświadczeniadotyczącepoprzed-
nichurazów,aletakżestresyzwiązanezżyciemosobistym,czyteżróżnegorodzaju
codzienneuciążliwości(Fawkner,McMurrary,Summers,1999;Smith,Ptacek,Patter-
son,2000;Koivumaa-Honkaneniin.,2002).Zaliczyćmożnadonichzarównoproble-
myrodzinne,jakteżtrudnościwynikającezgodzeniaobciążeńtreningowychznauką
czynawetdojazdemnatreningi(Andersen,Williams,1993;Coppel,1995).Modyfi-
kowanesąoneprzezzasobyradzeniasobie,czylicopingresources(Williams,1996;
Wiechmaniin.,2000).Taswoistakonfrontacjawspomnianychczynnikówwpływana
