Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wczesnelata:138-105
23
WtakichotookolicznościachSullarozpocząłsłużbęjakokwestorubokuMa-
riusza.Odswegodowódcyodrazuotrzymałważnezadanie.JeśliRzymianie
chcieliporadzićsobieznieuchwytnymipustynnyminomadami,musielidyspo-
nowaćlicznąkonnicą,azatemgdygłównesiływypłynęłydoAfryki,Sullapozo-
stałwItaliizpoleceniemzebraniajazdywLacjumiwśróditalskichsprzymie-
rzeńców28.Nasuwasiępytanie:copowodowałoMariuszem,doskonałymżołnie-
rzem,żepowierzyłtakistotnąmisjęmłodemu,nieznanemuczłowiekowiozero-
wymdoświadczeniumilitarnym,któryspędziłswojąmłodośćprzeważniewśród
aktorówimiałreputacjęhulaki?Możliwe,żeMariuszwykazałsiępobłażliwością,
pozwierzchnikuoczekiwanobowiem,bytraktowałkwestorajakojciecsyna29.
Niewykluczonetakże,żechodziłoonepotyzm.Przypomnijmy,żeSullaprawdo-
podobnieożeniłsięzsiostrąCezaraStrabonaiL.JuliuszaCezara,którzypozo-
stawaliwprzyjacielskichstosunkachzMariuszem30ipromującichpowinowate-
go,mógłwykonaćukłonwichkierunku.Sąjednakgranicezarównoojcowskich
uczuć,jakiprzyjacielskichgestówiwtymprzypadkuzostałyoneprzekroczone.
CzyMariusz,rozpoczynająctaktrudnąiniebezpiecznąwojnę,którazszargała
reputacjęwielu(iwktórejpostawiłnaszaliwłasną),zleciłbytakistotnezadanie
nieznanemuczłowiekowipoprostuzpoczuciaobowiązkualbozracjiprzyja-
znychstosunkówzeszwagremnieznajomego?Dziękikoneksjomrodzinnymczy
zobowiązaniommożnabyłozałatwićkomuśsynekurę,ewentualniewpłynąćna
dowódcę,żebywszczególnysposóbtraktowałpodwładnego,przykładowoucząc
gosztukiwojennejczyprzydzielającłatwezadanie.Trudnojednakuwierzyć,że
tegotypuukładywpłynęłynapowierzenietakważnegozlecenia.Jakwięcwytłu-
maczyćzachowanieMariusza?Sugerowałbym,żepowierzyłSulliwspomnianą
misję,gdyżmiałdoskonałewyczucieumiejętnościwojskowychiodrazuodkrył
nieprzeciętnetalentyswegopodkomendnego.JeślirzeczywiścieMariuszdo-
szedłdotakiegowniosku,tonastępnewypadkipokazały,żemiałwtymprzypad-
kucałkowitąrację31.
Mariuszrozpocząłkampanięw107roku,kontynuująctaktykęswegopo-
przednika.Koncentrowałsięnazdobywaniuiobsadzaniujaknajwiększejlicz-
byufortyfikowanychmiejsc.Jugurtazeswojejstronystosowałtaktykęwojny
podjazdowej,zapuszczającsięnaterytoriumokupowaneprzezRzymian.Wy-
dajesię,żedoszłotylkodojednejbitwy-niedalekoCyrty(Constantine)-
zktórejzwycięskowyszedłMariusz.PrzezcałytenokresBokchuszachowywał
siędwuznacznie.NiechciałotwarciewchodzićwkonfliktzRzymem,pozosta-
wałwięcspokojniewswoimkrólestwieizadowalałsięwysyłaniemdoMariu-
szauspokajającychwiadomości,żeniczegobardziejniepragnieniżprzyjaźni
28Sall.,Iug.95.Por.Holroyd1928,9;Evans1997,104.
29Gelzer1969,76.
30Badian1964,38.
31WedługWaleriuszaMaksymusa(6.9.6)Mariuszbyłpoirytowany,żezostałobarczonytakimroz-
pustnikiemjakSulla.Stoitojednakwsprzecznościnietylkozopiniąowielebardziejgodnegozaufa-
niaautora,jakimjestSalustiusz(Iug.96),aletakże,jakjużpokazałem,zodpowiedzialnymzadaniem,
któreMariuszpowierzyłSulli.SzerzejnatentematBadian1970,6.
