Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pojęciesuwerenności
Tradycyjnateoriasuwerennościzostałajużomówiona.Teoriakonsty-
tucyjnazaśgłosi,żeniepaństwo,leczprawojestsuwerenne.Zdaniem
Krabbegonowoczesnateoriapaństwazastępujesiłamiduchowymi
personalnąwładzęmonarchylubwładzęrządu.Ponieważsiłyteemanują
zduchowejnaturyczłowiekaijegopoczuciasłuszności,ludziesąim
posłuszni.Władzaujawniasięwprawieipozastanowieniemprawanie
wywierażadnegowpływu.Takżepaństwoujawniasięwstanowieniu
prawa,przyznajewartośćprawnąinteresomwywodzonymzludzkiego
poczuciasprawiedliwości102.
HansKelsenutrzymywałzkolei,żepaństwojestpodmiotemiprzed-
miotemformalnegomiędzynarodowegoporządkuprawnego.Jego
zdaniempaństwojestkompleksemnorm,anietakjakwsocjologicznej
definicjiMaxaWebera-kompleksemdziałań.Prawnakoncepcja
państwowościakcentujecelepaństwa,natomiastsocjologiczna-środki.
Państwoistniejepoto,byumożliwićludziomrealizacjęprawadosamo-
stanowienia.Wywodzisięzprawamiędzynarodowego,cooznacza,że
nniejestpodmiotemprawamiędzynarodowegodlatego,żejestsuwerenne,
leczjestsuwerennedlatego,żejestpodmiotemprawamiędzynaro-
dowego”103.Skoropaństwojesttożsamezporządkiemprawnym,termin
npaństwoprawne”niemasensu.Prawomiędzynarodowejestobiektywne
inadrzędnewobecsubiektywnegoprawawewnętrznego.Suwerenność
oznaczauznaniedanejwładzyzalegalną,uprawniadobyciapodmiotem
stosunkówmiędzynarodowychizakreślagraniceobowiązywaniaprawa
wewnętrznego.Niemasprzecznościmiędzyprawemkrajowymamiędzy-
narodowym.Teoriasuwerenności,polegającanaprzyznaniuokreślonej
osobieprawadowydawaniarozkazów,jestztejperspektywybłędna,
aterminnsuwerenność”powinienzostaćwyrugowany.Prawomiędzy-
narodowejestsuwerenne,tozniegoczerpieprawowewnętrzne,aoby-
watelipaństwostojąwobecjednolitegosystemuprawa104.
Rodzajeicechysuwerenności
StephenKrasnerrozróżniaczteryznaczeniapojęciasuwerenności.Suwe-
rennośćwewnętrznadotyczyorganizacjiwładzypolitycznejnaokreślonym
terytorium.Jestrozumianajakosprawowaniekontroliprzezinstytucje
publiczneorazsposóborganizacjiwładzywzamkniętychterytorialnie
granicach.Niemożnośćskutecznegoregulowaniadziałalnościgospodarczej
102H.Krabbe,TheModernIdeaoftheState,tłum.iwstępG.H.Sabine,W.J.Shepard,
KessingerPublishing,[b.m.w.]2009.
103H.Kelsen,GeneralTheoryofLawandState,Cambridge,MA1938,cyt.za:A.Pie-
niążek,Suwerenność-problemyteoriiipraktyki,KsiążkaiWiedza,Warszawa1979,s.75.
104W.Suchecki,Prawokrajoweaprawomiędzynarodowe(wświetleteoriipaństwa
iprawa),[w:]S.Ehrlich(red.),Studiazteoriiprawa,PWN,Warszawa1965,s.139-146;
R.Kwiecień,Suwerennośćpaństwa,op.cit.,s.80-81.
43
