Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
WPROWADZENIE
Wnurtbadańnadświadomyminieświadomymprzetwarzanieminfor-
macjiafektywnejwpisujesięrównieżteoriadetekcjisygnałów(TDS),będąca
szczególnymrozwinięciemteoriiBayesawzakresiepodejmowaniadecyzji
(GreeniSwets,1966;MacmillaniCreelman,2005).Jednąztakichudanych
próbanalizydanycheksperymentalnychzdolnościwykryciabodźcówafektyw-
nychwduchuteoriiTDSprzedstawiliPessoaijegowspółpracownicy(2005).
Badaczewykazali,żezdolnośćdoświadomegorozpoznanialękuwekspresjach
mimicznychwwarunkachwymuszonegowyboru(wkażdejpróbiebadany
decyduje,czytwarzwyrażalękczyteżnie)możnailościowoopisaćzapomocą
wskaźnikówczułości2przewidywanychprzezteorięTDS.WmyślteoriiTDS
osobybadane,którewykazywałyniezerowączułość,byłycharakteryzowane
jakoświadomepostrzeganychbodźców,natomiastosobywykazująceczułość
równązerojakonieświadomebodźcaafektywnego.Wtensposóbwjęzyku
teoriidetekcjisygnałówniejakoobiektywniezrównanozdolnośćdoświadomej
detekcjiemocjiwparadygmaciewymuszonegowyboruzpotocznąintuicją
oświadomościjakozdolnościświadomegowyboru.Taintuicjabazujenaprze-
konaniu,żejeślibadanisąwstaniedyskryminowaćnapływająceinformacje
zzewnątrz,wtymprezentowanetwarzeafektywnenaekraniekomputera,
tomożnamówić,żebadanisąświadomi(Cleeremans,2007).
Topozornieprosterozumowanieoświadomychinieświadomychprocesach
zaczynasięjednakznaczniekomplikować,gdyweźmiemypoduwagęfakt,że
podczasdetekcjitwarzyafektywnejbadani,odpowiadającnapytanieoobecność
bodźca,nieodnosząsiędofizycznychcechpostrzeżonychekspresjitwarzy,
leczdowewnętrznejreprezentacjitychbodźców,którazkoleiodnosisiędo
aktywnościneuronalnejstrukturwmózgu,odpowiedzialnychzaprzetwarzanie
informacjiopostrzeganejekspresjitwarzy.Licznebadaniazobszaruneuronauk
pokazująmiędzyinnymi,żeekspresjemimicznepodobniejakinformacjeafek-
tywneinnegotypu(np.scenyafektywne,słowaotreściafektywnej)wiążąsię
zpodwyższonąizarazembardziejrozległąaktywnościąsystemuprzetwarzania
informacjiwzrokowejwmózguniżwprzypadkuprzetwarzaniainformacjinie-
afektywnych(Pessoa,2010;TsuchiyaiAdolphs,2007).Wostatnichbadaniach
neuroobrazowaniafMRIpokazanorównież,żepolawzrokoweoinnejorgani-
zacjifunkcjonalnej(korawzrokowaV1iV2)mogąselektywnieodpowiadać
naprezentowanąinformacjęafektywną(Damaraju,Huang,BarrettiPessoa,
2009).Takieprzykładypokazują,żeopisdyskryminacjiekspresjimimicznej
wteoriiTDSodwracaniejakologikęmyśleniaoświadomości,wskazując,że
świadomośćmożebyćrezultatemprocesówmózgowych,stanowiącniejako
„wewnętrznyaspekt”procesówpoznawczo-komputacyjnych,zachodzących
wsystemienerwowym(Kaiser,2007).
2Czułość(sensitivity)określasięjakozdolnośćdoróżnicowaniabodźców,np.dyskrymi-
nowaniapróbztwarzamiafektywnymiwśródpróbztwarzaminieafektywnymi(np.oekspresji
neutralnej).
