Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
GENEZASYSTEMUMEDIALNEGO
I.
1.1.Władzaustawodawczaiwykonawcza
Początkipaństwowościtobrakscentralizowanejwładzywykonawczej.
WśredniowieczuIslandianieznałaDreprezentacji”,lokalnademokracjaogra-
niczałasiędonaginaniaprawadlaindywidualnychkorzyści
2
.Ogólnoislandz-
kiparlament-Althing
3
-orazpierwszykodeksprawnypowstaływ930
roku.AlthingzbierałsięnaobradywdolinieThingvellirnadrzekąOksara,
nieopodalReykjaviku,itoon,wimieniunarodu,przyjąłchrześcijaństwojako
religiępaństwowąw1000roku4.
PoczątkoweobradyAlthingu,któreodbywałysięwmiesiącachletnich,
stwarzałyokazjęnietylkodopracustawodawczych,aletakżebyłyogólno-
narodowąatrakcją
5
.Nieistniałynatomiastorganywykonawczeczyadmi-
nistracyjne,cozaczęłogenerowaćproblemysamymmieszkańcomIslandii.
Trudnościwzałatwaniupozornienajprostszychsprawobywatelskichstawiały
podznakiemzapytaniatakisystemrządzenia6.
Islandiaznalazłasiępodwpływemadministracjinorweskiejwlatach
1262-1264
7
.Zamiastsamorządulokalnegowprowadzonowładzękrólew-
skichurzędników
.PanowanieNorwegówprzyspieszyłoprocesfeudalizacji
kraju.Parlamentislandzkiniemiałjużmocyustawodawczej.Nakłopoty
gospodarczeipolitycznedodatkowonałożyłysięproblemyzwiązanezwybu-
chamiwulkanów,wtymnajwiększego,czyliHekli8.Tylkotenjedenwulkan
wybuchałwtymokresiew:1300,1341i1389roku.
GdyNorwegiazostałauzależnionaodDaniipoprzezuniękalmarską
z1397roku,IslandiatakżeuległadominacjiDuńczyków,którzystalisię
2
K.Hastrup,Drogadoantropologii.Międzydoświadczeniemateorią,WydawnictwoUni-
wersytetuJagiellońskiego,Kraków2008,s.120-132.
3
Zob.:B.Piotrowski,Althing-najstarszyparlamentEuropy,TowarzystwoPrzyjaźniPol-
sko-Islandzkiej,Warszawa1982.
4
W1056rokuwIslandiiutworzonopierwszekatolickiebiskupstwo,apięćwieków
późniejnarzuconoIslandczykomreformację.
5
G.Karlsson,Iceland’s1100Years.TheHistoryofaMarginalSociety,Hurst&Compa-
ny,London2000;G.Karlsson,TheHistoryofIceland,UniversityofMinnesotaPress,
Minneapolis2000.
6
W
.Nowicki,Islandia,(w:)WspółczesnaSkandynawia,podred.L.Szumnej,Książka
iWiedza,Warszawa1974,s.625.
7
Wolnewczesnepaństwoislandzkieoficjalniezakończyłozatwierdzeniew1262roku
przezAlthingiumowyislandzko-norweskiej,nazywanejStarąKonwencją,nadającej
IslandczykomzwierzchnictwokrólaNorwegii.
8
A.Pietrzkiewicz,IslandiaiUniaEuropejska,(w:)MałepaństwaEuropyZachodniej
iterytoriaostatusiespecjalnym.IchrolaimiejscewUniiEuropejskiej,podred.R.Że-
lichowskiego,InstytutStudiówPolitycznychPAN,Warszawa2008s.107-108.
