Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
konsumentów.Popytefektywnywystępujewpunkciezrównaniasięfunkcjiłącznej
podażyzfunkcjąłącznegopopytu.
•
popytpotencjalny(wirtualny)–topragnienienabyciaokreślonegodobraniepoparte
możliwościamidochodowymi,czyliilośćtowarówjakąnabywcychcielibynabyć.
Wprzypadkupoprawysytuacjidochodowejnabywcypopytpotencjalnymożesięprzekształcićw
popytefektywny[Skawińska,Sobiech–GrabkaiNawrot2011,s.76].Równieżmożnawyróżnić
popytzewzględunarodzajdobra,amianowicie:popytsubstytucyjny,czylipopytnatowary
wzajemniesięzastępującelubpopytkomplementarny,czylinatowarywzajemniesię
uzupełniające.Zaśwkolejnymrozdzialeomówimyjeszczerodzajepopytuzewzględuna
elastycznośćcenową,awięc:popytsztywny(nieelastyczny),gdyzmianacenyniewywołuje
zmianpopytu,elastycznyineutralny.Pomimo,żecenajestniezmiernieistotnymczynnikiem
popytutoniejestonajedynymdeterminantem,którywpływanatoiledanegodobrabędzie
sprzedanegonarynku.Wkolejnympodrozdzialeomówimyczynniki(determinanty)popytuoraz
wyjątkidotycząceprawapopytu.
2.RYNKOWEIPOZARYNKOWECZYNNIKIDETERMINUJĄCEPOPYT
Relacjamiędzypopytem,acenąmaznaczeniewówczas,gdydotyczypopytuefektywnego,
czyli
rzeczywistego
zapotrzebowania
na
które
jest
pokrycie
w
sile
nabywczej.
Natomiastwróżnychprzypadkachnajważniejszymczynnikiemdecydującymopopyciemoże
byćkażdyinnyczynnik,wtympozarynkowy.Główneczynniki,którewpływająnapopyt
określanesąmianemdeterminantpopytu[Kurowski2004,s.59].
Determinantypopytudzielimyna:
Rynkowe:
•zmianypoziomudochodównabywców,
•cenyinnychdóbr,substytucyjnychikomplementarnych,
•oczekiwaniadotycząceprzyszłychcenidochodów,przewidywaniacenrelatywnych
(konsumentdziałaracjonalnie,patrzygdziemawiększąkorzyść,przewidujedziśjakamożebyć
cenadanegodobrajutro,konsumentdysponujeokreślonącenąnabywcząidziśkształtujepopyt).
Pozarynkowe:
•demograficzne(liczbaludnościpodwzględempłci,wieku,czyzatrudnienia),coprzekłada
sięnaliczbękonsumentów,
•preferencjenabywców(gustyinawykikonsumentów,czyteżmoda),
•polityczne(zagrożeniawewnętrzneizewnętrzne,np.konfliktyzbrojne),
•czynnikisocjokulturowe,
•czynnikispecjalne,np.sezonowość(święta),
•efektynaśladownictwaidemonstracji(np.efektowczegopędulubsnobizmu)[Bylok,
SikoraiSztumska2005],cozaliczamyjużdotzw.wyjątkówdotyczącychprawpopytu
iomówimywdalszejczęścininiejszegopodrozdziału.
•naturalne(klimatyczno–atmosferyczne),czyliszerokośćgeograficzna,poryroku,klimat,itd.,
Zasadniczymcelemanalizypopytujestestymacjafunkcjipopytu.Funkcjapopytuwyraża
zależność
i
pozaekonomicznych
poziomu
popytu
od
zespołu
czynników
ekonomicznych
(rynkowych)
(pozarynkowych)
wpływających
na
kształtowanie
się
decyzji
konsumentówcodozakupudóbrkonsumpcyjnych.Zależnośćwielkościpopytuod
11
