Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
54
Częśćpierwsza.I.Sprawiedliwośćjakobezstronność
przesłanekczywarunkównałożonychnazasady;uzasadnienie
koncepcjisprawiedliwościwymagabowiem,bywielewzględów
wspierałosięnawzajem,awszystkorazempasowałodosiebie,
składającsięnajedenspójnypogląd.
Nakoniecjeszczejednauwaga.Będziemymówili,żepew-
nezasadysprawiedliwościsąuzasadnione,ponieważzgodzono
bysięnaniewwyjściowejsytuacjirówności.Podkreślałem,że
tasytuacjapoczątkowajestczystohipotetyczna.Wnatural-
nysposóbnasuwasiępytanie,dlaczego–skorotakaumowa
nigdyniejestfaktyczniezawierana–mielibyśmywykazywać
jakiekolwiekmoralneczyinnegorodzajuzainteresowanietymi
zasadami.Odpowiedźnatobrzmi,żewarunkizawartewopi-
siesytuacjipoczątkowejsątymi,którefaktycznieakceptujemy;
anawetjeślitakniejest,tomożenasdotegoskłonićreflek-
sjafilozoficzna.Dlakażdegoaspektusytuacjikontraktowej
możnaprzedstawićpewnewspierającegoracje.Powinniśmy
zatemująćwjednąkoncepcjęwielewarunkównałożonych
nazasadysprawiedliwości–warunków,któreponależytym
zastanowieniugotowijesteśmyuznaćzarozsądne.Warunki
tesąwyrazemtego,cogotowijesteśmyuznaćzaogranicze-
nianałożonenauczciwe(fair)zasadyspołecznejkoopera-
cji.Ideęsytuacjipoczątkowejmożnazatempojmowaćjako
metodęprezentacji,którasumujeznaczeniatychwarunków
iułatwiawyprowadzeniewniosków.Zarazempojęcietojest
pojęciemintuicyjnym,któresugerujeswojąinterpretację,tak
żekierującsięnim,dochodzimydojaśniejszegozdefiniowania
stanowiska,zktóregobędziemymoglinajlepiejinterpretować
stosunkimoralne.Potrzebujemykoncepcji,którapozwoliłaby
namspojrzećnanaszcelzdystansu:intuicyjnepojęciesytuacji
początkowejmatoumożliwić8.
8HenriPoincarézauważa:„Ilnousfautunefacultéquinousfassevoir
lebutdeloin,et,cettefaculté,c’estl’intuition”;LaValeurdelascience,