Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Patofzjologiawybranychdysfunkcjinarząduruchu
Pomocnesąrównieżadaptacjeśrodowiskoweiżyciacodziennego,niejednokrotnie
umożliwiającewykonywaniewybranychiważnychdlachoregoczynności.
1.3.Chorobazwyrodnieniowo-
-zniekształcającastawów
Definicja
Chorobazwyrodnieniowo-zniekształcającastawów(inaczejosteoartroza)jestpro-
cesemniezapalnej,postępującej,niewyleczalnejdegeneracjichrząstkistawowejoraz
pozostałychelementówstawu,czylitkanekmiękkich(torebkistawowej,więzadeł,
łąkotek)orazkościbudującychstaw(kostnepowierzchniestawowe)(Kramer1997).
Chorobatamożedotyczyćwszystkichstawów,jednaknajczęściejobserwujesięjej
objawywstawiebiodrowym(koksartroza),kolanowym(gonartroza),ramiennym
iwkręgosłupie(spondyloartroza).
Przyczyny
Przyczynychorobyzwyrodnieniowejmogąbyćdwojakie.Najczęściejchorobatama
podłożeidiopatyczne,kiedyprzyczynajestnieznana,leczwyróżniasiętakżewiele
czynnikówryzykamogącychdoprowadzićdozniszczeniastawu,wśródnichm.in.
starszywiek,nadwagęiotyłość,przeciążeniastawu,uwarunkowaniagenetyczne,płeć
żeńską.Wdrugiejgrupieprzyczynpojawianiasięzwyrodnieństawowychklasyfiko-
wanesączynnikiwtórne,doktórychzaliczyćnależyprzebyteurazy,stanyzapalne,
wcześniejszeinneschorzeniastawu,nadmiernedostawowestosowanielekówiinne.
Epidemiologia
Chorobazwyrodnieniowastawówczęściejwystępujeukobietniżumężczyzn,aza-
czynasięnajczęściejpo50.rokużycia.Chorobazwyrodnieniowazlokalizowana
wkręgosłupiemożezaczynaćsięznaczniewcześniejniżpozostałeartrozy.
Zmianymorfologiczne
Proceschorobowyrozpoczynasięoddegeneracjichrząstkistawowej.Naskutek
działaniaczynnikapatologicznegochrząstkazaczynatracićswojąsprężystośćiela-
styczność,zmieniasięjejkolor,zaczynamatowiećorazpękać.Wobrębietorebki
stawowejdochodzidozaburzeniapracybłonymaziowej,któraprodukujeniepełno-
wartościowąmaźstawową,copowoduje,żechrząstkajestźleodżywianaismaro-
wana.Takistanprowokujedalszyrozwójchorobyzwyrodnieniowejipostępowanie
procesuniszczeniachrząstki.Ponieważzdegenerowanachrząstkatraciswojezdol-
nościamortyzacyjne,przeciążeniazwiązanezcodziennymfunkcjonowaniemstawu
(np.podczaschodzenia)przenosząsięnakościtworzącestawidoprowadzajądoich
zniszczenia(zniekształceniaifragmentacjakostnychpowierzchnistawowych).
