Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Biografatożsamośćawangarda
Themersonowiejednązbardziejrozpoznawalnychpolskichpararty-
stycznychXXwieku.Wśródinnychzwiązków:LeoniNadelman(Janec-
kiej)iArturaNacht-Samborskiego,AlinySzapocznikowiRomanaCie-
ślewicza,ZofiiiKarolaStryjeńskich,KatarzynyKobroiWładysława
Strzemińskiegozwracauwagęzgodnedziałanieikonsekwentnareali-
zacjawspólnychartystycznychcelów.Otaczaichlegendabiograficzna,
którejniepodważalnyaksjomatstanowiprzekonanie,żeThemerso-
nowiepełnięmożliwościtwórczychosiągnęliwewspółpracy:
Pierwszezatem,cozwracauwagęwThemersonach,tointegralność.Wewszyst-
kimniemal,corobili,działalirazem;wdziałaniutymteoriaprzenikałasięzpraktyką,
sztukazżyciem,poszukiwanienowychformartystycznychzodniesieniemdorzeczywi-
stościwokółnich,asłowa,obrazyidźwiękitworzyłynowekonstelacjezdarzeń52.
ByłatotwórczośćwedwojeczytamynaokładceksiążkipowstałejpoFestiwalu
ThemersonowskimwGdańsku53.Razemkręcilifilmy,pisaliiwydawaliksiążki,
tworzylifotogramy,nawetrozstawalisięnakrótko.Wpracachnaichtemat
częstonazywasięichpoprostuThemersonamiŚwiatwedługThemersonów,Dla-
czegowracamydoThemersonów?,KalendariumThemersonowskie,Themersonowie.
Szkicebiograficzne,AwangardawedługThemersonów,Themersonowieiawangarda,
Themersonowieikinetycznekolaże,aFranciszkaiStefanThemersonowieistnieją
jużwsłownikukulturoznawczymniemalżejakfrazeologizm,wktórymspójnik
podkreślanierozerwalnąwięźżyciaisztukiobojga.Badaczyjednakinteresował
głównieStefan54,samejFranciszcepoświęconomniejuwagi55.
52KURZI.,StefaniFranciszkaThemersonowie:„Postacienarzuconerzeczywistości”,w:Kulturawi-
zualnawPolsce.Fragmenty,red.KURZI.,KWIATKOWSKAP.,SZCZEŚNIAKM.,ZAREMBAŁ.,
Warszawa2017,s.157.
53ŚwiatwedługThemersonów.Szkicedoportretu,red.MAJCHROWSKIZ.,Gdańsk1994.
54Zob.np.:KRASKOWSKAE.,TwórczośćStefanaThemersonadwujęzycznośćaliteratu-
ra,Wrocław–Warszawa–Kraków,1989;PRUSZYŃSKIA.,DobremanieryStefanaThemersona,
Gdańsk2004.
55JARECKAD.,Zaletyrysunku,DGazetaWyborcza”1998,nr298,s.19;TABORSKAA.,
WizjeświatawedługFranciszkiThemerson,w:Magiaanimacji.ZarchiwumAnimatora,red.GIŻYCKI
M.,TRWOGAA.,Warszawa2016,s.195-203;TABORSKAA.,„Począteksytuacji”rysunkiiobra-
25