Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TomaszzAkwinujakofilozof
zAlbertem
Wielkim
wParyżu
iKolonii
żewykształcenielogicznebyłowśredniowieczu,podobniejakjesttoidzisiaj,
pierwszymetapemstudiówfilozoficznych.
W1245dotarłTomaszdoParyżairozpocząłstudiauAlbertaWielkiego,zktó-
rymw1248rokuprzeniósłsiędoKolonii,byw1252wrócićnaUniwersytetPa-
ryskijakosentencjariusz,czyliwykładowcasłynnychwówczasSentencjiPiotra
Lombarda(⇾s.155).Wykładtegotekstuipowstającywjegowynikukomentarz
byłpodstawąuzyskiwaniastopniakademickich.Powstałowówczaspierwszeob-
szernedziełoAkwinaty—KomentarzdoSentencji.W1256rokuTomaszzostał
promowanynamistrza.Zanimtonastąpiłowykładałzagadnieniafilozoficzne
dladominikanówwkonwencieśw.JakubawParyżu,wktórymzresztąsam
mieszkał.Wwynikutychwykładówpowstałydwamałetraktaty,wktórychTo-
maszporazpierwszyzarysowałswojąnowatorskąwizjębytu,którejniezmienił
dokońcażycia.TetraktatytoDeenteetessentia(⇾s.147)
5
orazDeprincipiis
SanctiThomasAquinatisdemodalibusopusculumetdoctrina,uAngelicum”
,17(1940),
s.207-213.TorozróżnieniemożnaznaleźćwSummatheologiae,gdziewykorzystane
jestwartykuledotyczącymwiedzyBogaoprzygodnychwydarzeniachprzyszłych.
ZdanierozpatrywanetamprzezAkwinatębrzminastępująco:ukoniecznejest,by
każdyprzedmiotBożejwiedzybył”(S.Th.I,q.14,a.13,ad3.omnescitumaDeone-
cessariumestesse).Szerzej:M.Zembrzuski,Problematykaprzypisywanegośw.To-
maszowizAkwinutraktatuDepropositionibusmodalibus,dz.cyt.9-13.
Deenteetessentiamatrzypolskietłumaczeniaiobszernąliteraturę.Tłuma-
czenieWładysławaSeńkiwydanebyłokilkarazy:Bytiistota,tłum.W.Seńko,
„Znak”127(1)1965,s.52-72;TomaszazAkwinuOpuskulum«Deenteetessentia».
NapodstawieedycjiR.Gosselinawydał,przełożyłisłownikiempojęćopatrzył
W.Seńko,w:SpórorealnąróżnicęmiędzyistotąaistnieniemnaprzełomieXIII
iXIVwieku,[„OperaPhilosophorumMediiAevi”,t.2]Warszawa1978,s.1-78;
„Bytiistota.Przełożył,wstępemikomentarzamiopatrzyłWładysławSeń-
ko”,seria„AdFontes”,Kęty2009.KolejnegotłumaczeniadokonałMieczysław
A.Krąpiec:Bytiistota:św.Tomasza»Deenteetessentia«przekładikomen-
tarz,w:MieczysławAlbertKrąpiec,Dzieła,t.XI,Lublin1994
2
,s.9-47.Stanisław
Krajskidokonałnowejedycjitraktatuorazgoopracowałiprzetłumaczył:Oby-
cieiistocie,wstęp,tłumaczenieiedycjaS.Krajski,w:A.Andrzejuk,M.Zem-
brzuski(red.),TomaszzAkwinu,Opuscula,[„OperaPhilosophorumMedii
Aevi”,t.9,fasc.1]Warszawa2011,s.113-173.NajważniejszeopracowaniaDeente
etessentiato:M.Grabmann,DieSchrift„Deenteetessentia”unddieSeinsme-
taphysikdesheiligesThomasvonAquin,w:M.Grabmann,Mittelalterliches
Geistesleben,t.I,München1926,s.317-322;M-D.Chenu,Wstępdofilozofii
św.TomaszazAkwinu,tłum.H.Rosnerowa,Kety2001
2
,310-313;M-D.Roland-
Gosselin,Deenteetessentia,w:SaintThomasd`Aquin,L`êtreetl`essence
(Deenteetessentia),Paris19714.É.Gilson,Laprevudu„Deenteetessentia”,
5
18
