Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
1.WykolejeniespołecznewujęciuCzesławaCzapówa
wopozycjidokulturywiększościspołeczeństwa,osobawychowujesię
wśrodowiskuosóbwykolejonychspołecznie.
PonadtoCzapówwyróżniłstadiawykolejeniaspołecznego:
a)Stadiumpierwszecharakteryzujesięwystąpieniemujednostkipoczucia
odtrącenia,niezaspokojonazostajepotrzebaemocjonalnejzależności,
konsekwencjamimogąbyćagresja,reakcjenegatywne,buntownicze,
narastającawrogośćwobecrodzicówispołeczeństwa.Występująnie-
kontrolowanereakcjeemocjonalneibrakkoncentracjiuwagi.Jednostka
łatwosięnudzirozpoczętymiczynnościamiinieprzejawiadostatecznej
cierpliwościdoichukończenia.
b)Stadiumdrugiewyrażasięutrwaleniemwrogichreakcjiwobecosób
autorytetóworazosóbsocjalizującoznaczących.Wszelkiepróbyna-
wiązaniabliższegokontaktuemocjonalnegozosobąnieprzystosowaną
kończąsięniepowodzeniem.Pojawiająsiępierwszesymptomywykoleje-
nia:alkoholizowaniesię,ucieczkizdomu,wagary.Charakterystycznym
przejawemzachowaniawtymstadiumjestodrzuceniewszelkichform
ekspresjiwyrażającychwięźuczuciowązinnymiludźmi.Jednostkaza-
czynazaspokajaćpodstawowepotrzebyspołeczneiemocjonalnepoza
domemrodzinnym.
c)Trzeciestadium,wktórymmożliwesądwawarianty.Wpierwszym
młodzież,któranabywaagresywnenawykinatledoznawanejfrustracji,
zregułyzasilaszeregigrup,któreuprawiajątzw.działalnośćzabawo-
wącechującąsiępopełnianiemczynówgodzącychwgodnośćosobistą,
zdrowie,aniekiedyżycieobywateli.Wdrugim–jednostkiwykolejone
społeczniedokonująkradzieży,włamańirabunków,występujeprzytym
irracjonalnachęćniszczeniaprzedmiotówiczasamichęćzadawania
bólu.
Iwreszciewzakresiepodkulturowychdeterminantówwykolejeniaspo-
łecznegoCzapówzaproponował,odwołującsiędopoglądówClowardaiOhlina
(1961),trzytypypodkulturowegorozwiązaniakonfliktumiędzyskłóceniem
znormamilegalnejegzystencjiapotrzebąspołecznegouczestnictwaispo-
łecznejakceptacji.Pierwszyznichreprezentujeselekcjaimodyfikacjatreści
kulturowych,którestanowiąwarunekistnieniazbiorowościinicjującejprofe-
sjonalnąprzestępczość(traktowanąutylitarnie).Drugicechujeemocjonalnie
traktowanaagresja,zczymwiążesiędeprecjonowaniewszelkichkonstruk-
tywnychautorytetów,odrzucaniezobowiązań,wulgaryzowanieideprecjono-
waniespołecznychwartościiproblemówbędącychwcentrumuwagiopinii
publicznej.Trzecijestzwiązanyzeksponowaniemisankcjonowaniemróżnych
sposobówucieczkizesferykonfliktuprzezstosowaniealkoholuinarkotyków.
