Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Słowowstępne
Powykonaniuambitnegoprzedsięwzięcia,jakimjestdziesięciotomowaWielkahistoria
Polski,krakowskaOficynaWydawniczaFOGRApodjęłajeszczebardziejambitnyzamysł
wydaniadwunastotomowejWielkiejhistoriiświata.Patronatnaukowynadjegorealizacją
powierzyłaPolskiejAkademiiUmiejętności.Jużwpunkciewyjściaokazałosię,żeobapro-
jektywydawniczerysująsięjakodwiecałkowicieróżnekoncepcje.Wdzielepoświęconym
historiiPolskiudałosię-zwyjątkiemtomuI-utrzymaćzasadęopracowaniakażdego
tomuprzezjednegoautora.Zarównoodpowiedzialnośćmerytoryczna,jakteżspójność
treściikoniecznośćdotrzymaniaprzyjętychterminówprzedstawiałysiębardzoprzejrzy-
ście.Wielkahistoriaświatapostawiłaprzedpomysłodawcami,azkoleiprzedzespołemau-
torskim,całkiemodmiennewymagania.Zakresniezbędnychprzytakimdzielekompeten-
cjinaukowych,zarównowukładziesynchronicznym,jakteżdiachronicznymjestnatyle
dużyizasadniczy,żedopierozespołyautorskiemogłyzmierzyćsięztymwyzwaniem,
akażdyztomówmusiałzostaćpowierzonynaukowemukoordynatorowi.
JużsamakoncepcjaDhistoriiświataDnasuwaławielewątpliwości.Dawnojużdo-
strzeżono,żekonwencjonalnierozumianaDhistoriapowszechnaD,taka,jakiejnaucza
sięwszkołach,niemożebyćsumąhistoriinarodowych,alemusimiećwątkiwiodące,
ponadnarodowe,odmiennewróżnychczasach,aleukładającesięwspójnącałość.Zwa-
żywszy,żeuprawianainauczanananaszymkontynenciehistoriapowszechnajestmoc-
noeuropocentryczna,aopisywanawróżnychkrajach,naichpotrzebyedukacyjne,jest
ponadtoobciążonalokalnympunktemodniesienia,niemożnabyłopoprzestaćna
owychutartychimocnozakorzenionychpraktykach.Jeżeliistotniemiałazostaćzre-
alizowanakoncepcjaDhistoriiświataD,to,popierwsze,należałospojrzećdalekopoza
kontynenteuropejski,przyczymcałkowicieeuropocentryzmuwyzbyćsięniedało,
apodrugie,niewystarczałosprowadzićproblemudoustaleniazasięgugeograficzne-
goopracowania,bowiemowieleważniejszymzagadnieniembyłasamakonstrukcja
takiegopanoramicznegoobrazudziejów.Procesyhistoryczne,któremusząbyć
przedmiotemtakszerokiegoujęcia,niesąbynajmniejparalelnewskaliglobu,aich
przebieg,siłyinspirująceizewnętrzneprzejawyokazująsiętakróżne,żezwielkim
trudemmożnajebyłoskomponowaćwmniejwięcejjednolitącałość.Obszaryzamiesz-
kaneprzezspołeczeństwaoniskimpoziomierozwojucywilizacyjnego,stanowiące
DświatbezhistoriiDczyteżDświathistoriimówionejDnakartytakiegoopracowania
mogłytrafićwzasadziedopierowtedy,gdyrozwinęłysięcywilizacyjnieizdolnebyły
utrwalaćwłasnątradycję,zapomocąpismalubobrazu.Rzeczzdajesięsprowadzaćdo
tego,czywokreślonymczasiebyłyonepodmiotem,czytylkoprzedmiotemhistorii.
5
