Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
RYSZARDKOWALCZYK:WIELKOPOLSKIESZKICEREGIONALISTYCZNE
wszystkim–przezobsadzanielubprzynajmniej,jakwwypadkuprasykatolickiej,
zatwierdzaniezespołówredakcyjnych,przyczymniemalzzasadyfunkcjęredak-
toranaczelnegotraktowanojakofunkcjępolityczną.Tapraktykazakładałamoż-
liwośćkontrolowaniaprzekazywanychtreścidotyczącychżyciaspołeczno-poli-
tycznegoikulturalnego,pozwalałateżwpływaćnakształtgrupśrodowiskowych
czyświatopoglądowychskupionychwokółposzczególnychczasopism62.
PropagandąpolitycznąnaszerokąskalęzajmowałsięwPRL-uprzede
wszystkimpionideologicznyKCPZPR,któregostrukturaewoluowała,ulegając
wielokrotnieprzekształceniu,odWydziałuPrasyiWydawnictw,WydziałuPro-
pagandyMasowejiWydziałuSzkoleniaPartyjnegopoprzezWydziałPropagandy
iAgitacji,WydziałPropagandy,PrasyiWydawnictwdoWydziałuPropagandy
iostatecznieWydziałuPolitykiInformacyjnej(eufemizmukrywającywłaściwą
rolęideologiczno-propagandowątejstruktury).Celemówczesnejpropagandypo-
litycznej,oględniemówiąc,byłomiędzyinnymidoprowadzeniedomodyfikacji
iewentualnejzmianypostawpolitycznychorazzachowańpolitycznychzgodniez
interesamipodmiotówpolitykiiwładzypolitycznej63.Zmianytejdokonywanonie
tylkopoprzezstosownąperswazjęimanipulacjęsłowemiobrazem64,lecztakże
poprzezordynarnekłamstwo65,wktórymbrałyudziałprzedewszystkimmedia66.
Poprzezselekcjęnegatywnąpropagowanychtreścimediakreowałytakżenową
zbiorowąpamięćspołeczeństwa,rugujączniejwątki,postaciiwydarzenia,które
nieodpowiadałyinteresowiaktualnejwładzy67.
Wtensposóbpostępowałtakżesystemoworegulowanyproceserozji
autentycznychwięzispołecznych,którychmiejscezajmowałysztucznepostaci
więzideklaratywnej,wymuszonejokolicznościamiiuwarunkowaniamispołecz-
no-politycznymirealnegosocjalizmu(szerzyłiutrwalałsiępowszechniekonfor-
mizm).JakzauważaMarcinJurzystaprzyokazjirozważańnadwpływempropa-
gandynawięzispołeczne:Wpłaszczyźniemedialnejrealizowanotezadaniaprzy
użyciucenzuryimanipulacji.Wodniesieniudoedukacjirealizowanojepoprzez
indoktrynację68.Rezultatemtychdziałańbyłniezmiernieniskiwspołeczeństwie
62
L.Szaruga,Coczytamy?Prasakulturalna1945-1995,Gdańsk2000,s.7-8.
63
Leksykonpolitologii,podred.A.Antoszewskiego,R.Herbuta,Wrocław2004,s.350.
64
Zob.M.Kosman,Discernereveraacfalsa.Zbadańnadmanipulowaniemwiedząoprze-
szłości,Poznań2009.
65
Por.W.Łysiak,Stuleciekłamców,Chicago-Warszawa2000;P.Wierzbicki,Strukturakłam-
stwa,Warszawa1986.Problemytedotycząrównieżokresupo1989roku.Zob.W.Łysiak,Rzecz-
pospolitakłamców.Salon,Warszawa2004.
66
Por.B.Gogol,Fabrykafałszywychtekstów.ZdziałalnościWojewódzkiegoUrzęduKontroli
Prasy,PublikacjiiWidowiskwGdańskuwlatach1945-1958,Warszawa2001;R.Habielski,Poli-
tycznahistoriamediówwPolscewXXwieku,Warszawa2009,s.171-345;M.Mazur,Propagand-
owyobrazświata.PolitycznekampanieprasowewPRL1956-1980,Warszawa2003.
67
Por.D.Malczewska-Pawelec,T.Pawelec,Rewolucjawpamięcihistorycznej.Porównawcze
studianadpraktykamimanipulacjizbiorowąpamięciąPolakówwczasachstalinowskich,Kraków
2011;B.Szacka,Czasprzeszły,pamięć,mit,Warszawa2006.
68
Zob.M.Jurzysta,WpływpropagandynawięzispołeczneokresuPRL,„Mediaimedioznawst-
wo”2013,nr1,s.80-81.
