Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ogólnyzarysproblematykipracoholizmu
1.2.Przeciążeniepracąaobciążeniepracą
11
Zwyczajowoistniejetendencjadoutożsamianiapracoholizmuzbardzointensywnym
pracowaniemwwymiarzeczasowym(ShimazuiSchaufeli,2009).Takżepodstawę
niektórychdefinicjipracoholizmustanowiłakwestiaczasowegoobciążeniapracą.
NaprzykładMosier(1983;por.SniriZohar,2008)odwołujesiędokryteriumiloś-
ciowego-stwierdza,żepracoholiktoosobapracującaprzynajmniej50godzintygo-
dniowo1.Niejesttostanowiskopopularnewliteraturzeprzedmiotu-np.Shimazu,
SchaufeliiTaris(2010)stwierdzają,żesprowadzaniepracoholizmudoliczbyprze-
pracowywanychgodzinpowodujebagatelizowaniejegoistoty.Nadmiernezaangażo-
waniewaktywnośćzawodowąmożebowiemwynikaćzpowodów„obiektywnych”
(np.trudnejsytuacjimaterialnej),więcmożebyćmylonezpseudopracoholizmem
(por.Schaufeli,TarisiBakker,2008).ZpoglądemMosiera(1983)zpewnościąpo-
lemizowałabyteżWojdyło(2003,por.PaluchowskiiHornowska,2003),którado-
konujeanalizyporównawczejzjawiskaobciążeniapracąorazzjawiskaprzeciążenia
pracą.Topierwsze,rozumianejakoobciążeniepracąwwymiarzeczasowym,sta-
nowijedynieczynnikryzykawystąpieniauzależnieniaodpracy(por.Bańka,2005).
Jeżeliosiągnieonopewienpunktkrytyczny-przechodziwprzeciążenie,którema
aspektzarównoilościowy(obiektywny),jakijakościowy(subiektywny).Owoprzej-
ściedokonujesięwwynikuutratyprzezpodmiotpoczuciaznaczeniapracy.Jakar-
gumentujeWojdyło(2003),„śtoniedużailośćwykonywanejpracy,aleopartyna
przymusiesposóbjejwykonywaniasprawia,żepracawywołujeprzeciążenie,coim-
plikuje,żenawetniewielkajejilośćmożeprowadzićdotegostanu”(s.37).Bańka
(2005)stwierdza,„obciążeniepracąniewewszystkichokolicznościachjestzja-
wiskiempatologicznym,ponieważmożebyćjedyniezjawiskiempatogennym(ś).
Przeciążeniepracązawszewiążesięzprzekroczeniempunktukrytycznego,poza
którymniemajużdlaorganizmuczłowiekażadnychpozytywów,leczwyłącznie
skutkipatologiczne”(s.306).
Średniąliczbęgodzinprzepracowywanychtygodniowoorazpodczasweekendów
wzależnościodrodzajupracownikawedługtypologiiSpenceiRobbins(1992)ilu-
strujetabela1.TypologiaSpenceiRobbins(1992)zostaniedokładniejzaprezento-
wanawdalszychczęściachpracy.
Zpowyższychrozważańjasnowynika,żeliczbagodzinprzepracowywanych
wokreślonejjednostceczasuniepowinnastanowićkryteriumdiagnostycznegopra-
coholizmu.Jakzresztąwykazująwynikiniektórychbadań(np.Ersoy-Kart,2005;
por.SniriZohar,2008),związekmiędzypracoholizmemaliczbągodzinpracynie
zawszejestwogóleistotnystatystycznie.Takazależnośćpojawiałasiętylkowczę-
ścibadań(np.AziziZickar,2006;Bonebright,ClayiAnkenmann,2000;Burke,
2001;Elowe,2010).Wynikiinnychwskazywałyjednaknazwiązekzaledwiesłaby
1
Wynikibadańnapróbieamerykańskiejwskazują,żetylewłaśniepracujeprzeciętnie
pracoholik(BrettiStroh,2003).JaknatomiastpodająJacobsiGerson(2004),25%mężczyzn
i11%kobietwStanachZjednoczonychpracujedłużejniż50godzintygodniowo.