Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Naukiopolitycepublicznej
1i4iEwolucjanaukopolitycepublicznej
1i4i1iPowstanieikonceptualizacja
naukopolitycepublicznej
Opolitycepublicznej,jejuprawianiu,celachiefektachmożnamówićjużodczasów
starożytnych,kiedypowstałypojęciawładzyczyrządu.Politykąpublicznązajmo-
wałysięrzeszedoradcówpodpowiadającychwładcom,książętomimonarchom,ja-
kiedecyzjenależypodjąć,atakżeichrywale,starającysięimprzeciwdziałać.Poli-
tykapublicznastanowiłazatemobszarzainteresowańzarównoPlatona,który
wdzielePaństwosformułowałwielerekomendacjiocharakterzepolitycznym,jak
iMachiavellego—twórcykoncepcjikorzystaniadecydentówzwładzypolitycznej.
Kontrybutoramidohistorycznegorozwojupolitykipublicznejbylirównieżinniwiel-
cymyśliciele—ThomasHobbes,JohnLocke,AdamSmith,DavidRicardoiJohn
StuartMill.Każdegoznichfrapowałakwestiatego,corządrobi,aczegonie,corząd
powinienrobić,aczegounikaćorazjakoceniaćskutkijegodziałańwodniesieniudo
różnorodnychproblemówspołecznych.
Badaczeamerykańscytwierdzą,żegenezanaukopolitycepublicznejjakood-
rębnejdyscyplinieakademickiejniesięgaokresuwcześniejszegoniżpoczątek
XXw.Zdanieminnych,wprzeważającejwiększościamerykańskichpolitologów,
ekonomistówibadaczyadministracji,opolitycepublicznejmożemymówićdopie-
roodmomentu,kiedynarzędziamipolitykiamerykańskiegorządufederalnego
stałosiętworzenieprogramóworazproceduryanalizykosztówikorzyściwlatach
30.ubiegłegostulecia.Wśródspecjalistówmożnarównieżspotkaćitakieopinie,
żepolitykapublicznajestwytworemlat60.XXw.Obecnie,najpowszechniejak-
ceptowanymprzezbadaczypoglądemjestkojarzeniepowstaniastudiównadpoli-
tykamipublicznymizosobąHaroldaD.Lasswella.Toonwlatach20.XXw.poło-
żyłfundamentpoddyscyplinę,którąnazwałnaukamiopolitycepublicznej.
ZaproponowanaprzezLasswellawizjatychnaukniebyładoskonała,jednakstano-
wiłagrunt,naktórymwyrosłykolejnepoglądynaukowenaistotęitreśćwspółcze-
snychpolitykpublicznych.
Wartozauważyć,żebadaczeamerykańscy,twórcynaukiopolitycepublicznej,
wytyczającgranicemerytoryczneihistorycznetejdyscypliny,wznikomymstopniu
odnosilisiędopokaźnegodorobkueuropejskichprzedstawicieliekonomiiklasycz-
nej,ekonomiipolitycznejczyteoriifinansówpublicznych(AdamSmith,DavidRi-
cardo,JohnStuartMill,ArthurPigou,AdolfWagneriinni).Odniesienienaukiopo-
litycepublicznejdoniemalwyłącznieamerykańskiejperspektywyteoriiipraktyki
rządzeniazaważyłonapostrzeganiutejdyscyplinyjakobardzonzamerykanizowa-
nej”.Etykietytakiejnaukaopolitycepublicznejniepozbyłasięnawetwtedy,kiedy
dogronawspółczesnychteoretykówpolitykpublicznychdołączyliprominentniba-
daczepolitykpublicznychwspółcześnierealizowanychwpaństwachnarodowych
