Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pomimoniejednorodnościnurtuokreślanegomianemwspółcze-
snejetykicnót,musząistniećjakieśwspólnecechyróżnychkoncepcji,
któresięnańskładają.Celemniniejszegorozdziałujestuporządko-
wanieróżnychtypówkoncepcjiwspółczesnejetykicnótorazcharak-
terystykajejnajważniejszychcech,którapozwolispojrzećnaetykę
cnótjakopewną-choćzróżnicowaną-całośćispróbowaćdokonać
ocenyjejwartościwrelacjidoinnychteoriimoralnych-szczególnie
etykikantowskiejiutylitaryzmu.
1.1.Typologiakoncepcjietykicnót
Etykacnótobejmujewieleróżnychkoncepcjimoralnych.Jejzwolen-
nicytowwiększościautorzyjedyniepojedynczychartykułów,które
mającharakterbardziejprzyczynkówdodyskusjipartykularnychza-
gadnieńniżgotowych,dopracowanychpoglądów.Choćnapodstawie
proponowanychprzeznichrozwiązańmożnazrekonstruowaćmożli-
weodpowiedzinainne,ważnezperspektywyetykicnót,pytania,to
jesttozadanietrudneiryzykowne.Możnabowiemprzypisaćkomuś
przekonania,wynikającezjegosposoburozumowania,alenieko-
niecznieprzezniegoakceptowane.Nawettebardziejdopracowane
koncepcjeetykicnótmiędzysobąnatylezróżnicowane,żechoć
wychodzązpodobnychzałożeńizakładająpodobnecele,topropono-
waneprzeznichszczegółowerozwiązaniaznaczniesięróżnią.
Zwolennicywspółczesnejetykicnótodpoczątkupróbowalizna-
leźćdlaniejmiejscepośródnajczęściejdyskutowanychteoriimoral-
nych.Wmiaręrozwojusamejetykicnótipojawianiasięcorazwięk-
szejliczbyuczestnikówdyskusjinatematzwiązanychzniązagad-
nień,zaczętoporządkowaćkoncepcjewchodzącewskładsamejetyki
cnót.Początkowoetykęcnóttraktowanojakoteorięmoralnąkonku-
rującązetykąkantowskąiutylitaryzmem,ponieważjejprekursorzy
zwyklerozpoczynaliswojepraceoddyskusjiztyminajważniejszymi
wdwudziestymstuleciuteoriamimoralnymi24.Współczesnenorma-
zniejwyprowadzaznaczeniecnót.NatomiastuArystotelesakierunekrozu-
mowaniajestodwrotny:eudaimoniajestdziałaniemduszyzgodnymzcnotami,
zatemznaczeniecnótjestpierwotnewzględemznaczeniaeudaimonia.Simpson
wspominatakżeofilozofiipolitycznejArystotelesa,którabazujenateorii
cnót,aktórejzpewnościąwspółcześnietycycnótniechcielibyzaakceptować.
24Por.pracemonograficznepisanewkonfrontacjizetykąkantowskąiuty-
litaryzmem:A.MacIntyre,Dziedzictwocnoty…;M.Slote,FromMoralityto
Virtue...;R.Hursthouse,OnVirtueEthics...Zwracalim.in.natouwagę
R.Crisp,ModernMoralPhilosophy...,s.1-2;M.Slote,Introduction,[w:]Virtue
Ethics,red.R.Crisp,M.Slote,s.1-2.
17