Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Demokracjaawybory
walizacjipolitycznejorazdoszukujesięelementówinżynieriiwyborczejczy
też-mówiącwprost-manipulacji43.AndrzejAntoszewski,rozpatrująckate-
gorięwyborów,zwracauwagęnaichczteryzasadniczeoblicza:(1)nadające
uprawnieniawładczerządzącym,(2)legitymizująceichdziałaniawoczach
wyborców,(3)wyrażającepewneoczekiwaniaspołeczneobywatelioraz
(4)mobilizująceludzidopolitycznejaktywności44.ChoćAntoszewskiexpli-
citeniedokonujefunkcjonalnejstratyfikacjitychwartości,możnazaobser-
wować,żeukładająsięonewporządkugradacyjnym-odnajważniejszych
dopochodnych.Zperspektywyrządzącychoczywistymcelemwyborówsta-
jesięzatemutrzymaniewładzyijejpełnienieprzezkolejnąkadencję,zper-
spektywyopozycjijejzdobycielubutrzymaniestatusquo.Punktemwspól-
nymjestuzyskanieproceduralnejlegitymacjiodrządzonych.Wzwiązku
ztymsednemwyborówstajesięgłosowanie,wktórymobywatelepodejmują
decyzjęotym,ktowichimieniubędziesprawowałwładzęwnowejkadencji.
Natomiastbezpośrednimnastępstwemwyborówjestukształtowaniesceny
politycznej(arenyparlamentarnej)iwymuszeniewtymwyznaczonymokre-
siespecyficznegocharakterurywalizacji45.TakiepodejściebliskiejestJuanowi
Linzowi,którywidziwwyborachprzedewszystkimnperiodycznąprawi-
dłowość”demokratycznejprocedury,zapewniającejrywalizacyjnąistałą
(tj.cykliczną)dystrybucjęwładzy46.
1.2.Wyznacznikiwyborówwsystemie
demokratycznym
1.2.1.Funkcjewyborów
Skorowyborysącentralnąinstytucjądemokratycznegosystemupolitycznego,
spróbujmypoczynićpróbęwyjaśnieniategofenomenu.Uczyńmytopoprzez
analizęfunkcjiwyborów.Przezteostatniebędęrozumiał,zaKrzysztofem
43
M.Onasz,InżynieriawyborczawPolsceodroku1989,rozprawadoktorska,Łódź2017,
s.38-42.Por.P
.Norris,ElectoralEngineering:VotingRulesandPoliticalBehavior,Cam-
bridge2004.
44
A.Antoszewski,Funkcjeeurowyborów,[w:]WyborydoParlamentuEuropejskiegow2004r.
naDolnymŚląskuiOpolszczyźnie,red.A.Antoszewski,Wrocław2006,s.19-20.
45
Mamnauwadzeokrespełnejkadencji.Zdarzasięjednak,żenaskutekutrudnionej
koegzystencjisiłpolitycznychnaarenieparlamentarnejdochodzidojejskrócenia
iwówczasprzeprowadzasiętzw.wyboryprzedterminowe.Szerzejzob.A.Antoszewski,
PrzedterminowewyboryparlamentarnewEuropieŚrodkowejiWschodniej.Modelnor-
matywny,przyczynyikonsekwencje,nStudiaWyborcze”2014,t.XVII,s.13-14.
46
Zob.J.Linz,TotalitarianandAuthoritarianRegimes,London2000,s.62,160.
31
