Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁPIERWSZY
GRANICEPAŃSTWOWE
Istotagranicypaństwowej
Począwszyodstarożytnościprzezśredniowieczepoczasywspół-
czesneobserwujemykonflikty,którychcelstanowiterytorium.Każda
zbiorowośćspołeczna,którazamieszkujeokreśloneterytorium,posłu-
gujesięwspólnymjęzykiem,maodrębnąkulturęiwyznajesamąhie-
rarchięwartości,nabywaświadomośćnarodową.Wspólnotataka,uznając
siebiezanaród,wykazujedążeniedoodseparowania,poczuciaodrębno-
ściodinnychnarodów,coprzejawiasięwzabieganiuowłasneterytorium
wceluuzyskanianiezależnościpaństwowo-politycznejizachowaniajed-
ności.Państwojakowspólnotaterytorialnajestwyrazemwięzieko-
nomicznych,politycznych,kulturowych,społecznychietnicznychtejże
wspólnoty.Jednocześnieobszarterytorialnypaństwastanowiojegopotę-
dze,jegobogactwieijegomożliwościach
9
.Dlategoteżekspansjateryto-
rialnaizdolnośćdoutrzymaniaorazobronygranicmiałygłówneznacze-
niewprzeszłościimająwczasachwspółczesnych.
WedługEncyklopediiPWNgranicapaństwato„powierzchniapio-
nowaprzechodzącaprzezlinięgranicznąwyznaczonąnapowierzchni
ziemi,oddzielającaterytoriumjednegopaństwaodinnychpaństwlub
odobszarówniepodlegającychniczyjejsuwerenności(…).Wzależno-
ściodcharakteruliniigranicznejrozróżniasięgranicelądoweiwodne,
naturalneisztuczne”10.Granicawyznaczaprzytymnietylkoobszarygeo-
graficzne,leczdzielitakżeobszarygospodarcze,szlakikomunikacyjne,
związkietniczne,kulturowe,religijneirodzinne
11
.Zewzględunasposób
tworzeniasięgranicmożnawyróżnićgranicenaturalne,którychwyznacz-
nikamiuwarunkowaniageomorfologicznepowierzchniziemi,takie
jakpasmagórskie,rzeki,brzegijezior,wybrzeżamórzczyoceanów,oraz
9
<http://odn.zce.szczecin.pl/ju/eduobyw/pliki/stronywo/spo/spoa5.pdf>,
dostęp:9lutego2012r.
10
<http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/granica-panstwa;3907552.html>,do-
stęp:20marca2016r.
11
A.Maksimczuk,L.Sidorowicz,GranicznyruchosobowyitowarowywUnii
Europejskiej,Warszawa2007,s.167.
9