Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.
ROZWÓJNARZĘDZICHIRURGICZNYCH
NAPRZESTRZENIDZIEJÓW
Chirurgiajestdziedzinąmedycynyzajmującąsięleczeniemoperacyjnym.Rozwój
nowoczesnejchirurgiiprzypadanakoniecXIXwiekuijestściślezwiązanyzrozwo-
jemaseptykiiantyseptykiorazanestezjologii.Dzisiajtonaukanadrzędna,zawie-
rającawielepodspecjalności,alepatrzącwstecz,chirurgiabyłapoprosturzemio-
słemwymagającymumiejętnościmanualnych,nacowskazujestarożytne
pochodzeniesłowacheirurgiazgrec.„cheir”–rękai„ergon”–czyn,działanie,
czyliręczniewykonywanapraca[34,95,171].Podobniejakwprzypadkuinnych
rękodzieł,gdyumiejętnościmanualneokazywałysięniewystarczające,ewoluowały
narzędziachirurgiczne.Wiedzyopierwszychnarzędziachchirurgicznychdostarcza-
jąnietylkoilustrowanerękopisy,znaleziskaarcheologiczneimalowidłanaskalne,
alerównieżanalizaiwnioskowaniezeszczątkówodnalezionychszkieletówiprak-
tykstosowanychdoniedawnawprymitywnychspołeczeństwach[87].Przykłady
dawnychnarzędzichirurgicznychpokazanonarysunku2.1.
Pierwszenarzędziachirurgicznepojawiłysięjużuzaranialudzkości,gdyczłowiek
stanąłprzedproblememprzywróceniasprawnościfizycznejsprzedstanuchorobo-
wego,główniewwynikuranodniesionychpodczaswalki.Zanimjednakpojawiłysię
prostenarzędziawykonanezkościikamieni,apóźniejrównieżzestali,ludzie
musielisobieradzićzurazamizapomocąwłasnychrąkiust,którepełniłyrolę
dzisiejszychnarzędzimedycznych.Palcami,naprzykład,podobniejakdzisiejszymi
pincetami,wydobywanoobceciałazorganizmuposzkodowanego.Zczasem,aby
wspomócręceoperatorówizwiększyćprecyzjęwykonywanychzbiegów,zaczęto
wprowadzaćprostenarzędziachirurgiczne,któreewoluowały,począwszyodna-
rzędzizmateriałóworganicznych(trzcina,bambus,muszle,kościzwierzęce)inarzę-
dzikamiennychpozyskiwanychnp.przezrozłupywaniekrzemienia,przeznarzędzia
zmiedziibrązu,ażpowspółczesne,zaawansowanetechnicznienarzędziametalowe
(stalenierdzewne,tytan)[88,138].
Zadziwiającyjestfakt,żejużwczasachprehistorycznychwykonywanozabiegi
trepanacjiczaszki[20,109].Dzisiajtakizabiegneurochirurgicznystosujesięzarówno
