Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZABYTKOWASTOLARKAWEWNĘTRZACHSAKRALNYCHIJEJPROBLEMATYKAKONSERWATORSKA
podred.J.Krawczyka,Toruń2010
ElżbietaPilecka
ZakładHistoriiSztukiŚredniowiecznejiNowożytnej
UniwersytetuMikołajaKopernika
JAKOŚĆRZEMIOSŁAAPYTANIE
OISTOTĘSZTUKIPÓŹNEGOŚREDNIOWIECZA
Postawienieszerokiejkwestiibadawczejułatwiaocenędociekańszczegółowych.Można
jeujrzećzszerokiejperspektywy,awkonsekwencjiokreślićichmiejsceiznaczeniewroz-
wojubadańiwrozwiązywaniustawianychproblemów.Takąmyślązostałzainspirowany
niniejszyartykuł.Chcębowiemsprawdzić,czy-inaile-wynikibadańszczegółowych
nadrzemiosłempóŹnogotyckim;nadprocesemprodukcjidzieł,organizacjąwarsztatów,
statusemzawodowymispołecznymśredniowiecznegoartystyitp.ułatwiająuzyskanie
odpowiedzinanurtującehistorięsztukigeneralnepytanieocharakterówczesnejtwórczo-
ściartystycznej.Inaczejmówiąc,chcęzapytać,czyjestmożliweuchwycenieistotyrzeczy
-specyflkisztukipóŹnegośredniowiecza-zpunktuwidzeniawykonawstwadziełów-
czesnychrzemiosłartystycznych.
Wiadomopowszechnie,żepóŹneśredniowieczetookresniemaleksplozjisztukitwo-
rzonejwramachprodukcjirzemieślniczej-eksplozjiilościowejijakościowej,zarówno
sztukidworskiej,jakimieszczańskiej(takżeplebejskiejikmiecej),czasdziałalnościrozbu-
dowanychwarsztatówtkwiącychwstrukturachcechowych,aletakżewolnychmistrzów,
niemalnieskrępowanychwswychpoczynaniachtwórczych.ToepokawyraŹnegowzro-
stuspołecznegozapotrzebowanianaróżnegotypuprzedmiotyzamawianedownętrzsa-
kralnychiświeckich-dodaćnależyprzedmiotybardzodobrejklasy.Skalępotrzebiza-
mówieńrynku,np.nadziełasnycerki,możnasobiewyobrazić,przywołującchociażby
danezUlmzlat1430-1500,kiedytofunkcjonowałowmieście12kościołów,30kaplic,
awszystkienależałowyposażyćwconajmniejkilkanaścieołtarzy1.PodobniebyłowNo-
rymberdze,gdziewroku1486poświęcono6nowychołtarzywjednymtylkokościeleAu-
gustianów,awlatach1488-1491wykonanoaż23nowenastawyołtarzowenazamówienie
świątyńmiejskich2.Wtymkontekściestawiampytanie:czyustaleniadotyczącejakości
ówczesnegorzemiosłamogąpomócwuchwyceniuistotysztukipóŹnegośredniowiecza?3
1W.Braunfels,Reichstädte,GrafschaftenReichsklöster(DieKunstimHeiligenRömischenReich,
Bd.III),München1981,s.148-149.
2F.Anzelewsky,Dürer.WerkundWirkung,Erlangen1988,s.11.
3WliteraturzeprzedmiotuodnotowujemypotrzebęgłębszejreÁeksjinadtwórczościąarty-
styczną,środowiskiemtwórczymiroląartystywprodukcjidziełuschyłkuśredniowiecza.Moje
uwagimieszcząsięwszerokichramachtegozagadnienia.Jednakżeprzeglądliteraturyztegoza-
kresujestbardzotrudnyiprzekraczałbyzałożenianiniejszegoartykułu.Maonabardzodługątra-
dycję,aproblempojawiałsięwpracachbardzoróżnegotypu-odpublikacjiŹródełdodziejów
sztukiirzemiosła,poprzezomawianieuchwytnychdziękiŹródłomzjawiskdotyczącychwarun-
