Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
MieczysławMuraszkiewicz,JanSzmidt,KrzysztofZaremba
czyteżużyćtychdanychdoprowadzeniadalszych,własnychbadań.Zpunktuwidzenia
światanaukiszczególnieistotnyjestobszarotwartegodostępu(ang.openaccess).Tym
mianemokreślasięróżnorodnyzbiórzjawisk,naktórychczołowysuwasięjednaksprawa
dostępudoliteraturynaukowej.Historycznie,termintenodnosiłsiędowszelkichdziałań,
którychcelembyłozmniejszenielubzniesienietradycyjnychbarierdostępudopublikacji
naukowych,główniedotyczącychcenyiprawautorskich.Dokładniejotwartydostępde-
finiujątrzydokumenty,amianowicieDeklaracjaBudapeszteńska(BudapestOpenAccess
Initiative)z2002r.,DeklaracjazBethesda(BethesdaStatementonOpenAccessPublishing)
z2003r.orazDeklaracjaBerlińska(BerlinDeclarationonOpenAccesstoKnowledge
intheSciencesandHumanities)z2003r.Ograniczoneramytegoartykułuniepozwalają
naszersządyskusjęzagadnieniaotwartegodostępu;czytelnikowizainteresowanemutym
tematemrekomendujemyksiążkęPeteraSuberapt.OpenAccess(Suber,2012),którastanowi
znakomite,wszechstronneźródłoinformacjinatematotwartegodostępu,zaopatrzone
wstaranniedobranąbibliografięiadnotowaneźródłainternetowe.
Konkurentemdopierwszegomiejscananaszejliściebyłasieciowość,notabeneniezawod-
niesprzymierzonazotwartością,którejsieciowośćjestszczególnieważnyminstrumentem.
Ichoćprzyzwyczailiśmysiędotego,żesieci,tewidzialneiniewidzialne(bezprzewodo-
we),sąwszędzie,żeznosząpojęciefizycznejodległościkomunikującychsiępodmiotów
ipraktycznielikwidujączastrwaniatransmisjidanychiinformacjiorazżeumożliwiają
dostępdouniwersuminformacyjnegoikomunikacyjnegoniemalzdowolnegomiejsca
geograficznego,akosztytychudogodnień,choćjużobecnieniewielkie,stalemaleją,to
wciążmentalnietkwimywparadygmaciesystemowymzjegoniemalprzyrodzonąhierar-
chicznościąipodziałami,podczasgdysiećmanaturęhoryzontalnąidemokratyzującą.
Sieciowośćjestczynnikiemfizyczniespajającymfunkcjeiuczestnikówekosystemuinfor-
macyjnego.Odniedawnazyskałaonawsparcieprzeztechnikiprzetwarzaniawchmurze
(ang.cloudcomputing),któreprzekształcająwszelkiedziałaniazudziałemkomputerów
wusługiopodobnymsposobiekorzystaniaznich,jakkorzystamyzenergiielektrycznej,
wody,czygazu.
Kolejnymwielkimzagadnieniem,którestanowiwyzwanierozwojowejestinteligencja
systemu.Rozumiemyjąjakotęcechęekosystemuinformacyjnego,którasprawia,żesys-
temopróczswychkanonicznychfunkcji,którymisąprzechowywaniedanychiinformacji
orazodpowiadanienapytania,wyposażonyjestwmechanizmywnioskowania,coczyni
gowznacznymstopniupartneremużytkownika(badacza,decydenta,studenta)wfor-
mułowaniukwerendiheurystyk.Ponadtosystemdostarczającodpowiedzinazapytania
potrafijeklasyfikować,agregować,wizualizowaćiznającprofilużytkownika(poznany
przezwywiadprzeprowadzonyprzezsystemzużytkownikiemlubdrogąuczeniasięprzez
obserwowaniezachowańużytkownika)rangowaćioceniaćpozyskaneinformacje.Więcej,
systemmożeświadczyćużytkownikowisprofilowaneusługi,naprzykładtworzyćiaktu-
alizowaćbibliografię,budowaćarchiwumdokumentówwłasnychiobcychdotyczących
prowadzonychbadań,generowaćwersjeroboczeraportówzbadań,zarządzaćkontaktami
pośrednimiibezpośrednimizinnymibadaczami,czyorganizowaćwywiadnaukowy,czyli
wyszukiwaćprojekty,osobyiorganizacjezajmującesięwskazanątematykąiśledzićzmiany
dotyczącetychobiektów.Jednymsłowem–systemwieloaspektowoopiekujesięprowa-
dzonymprojektem.Zakrestejopiekidefiniowanyjestprzezużytkownikaprzedrozpoczę-
ciemprojektu,wykorzystującofertębibliotekiusługsystemu.Inteligencjadotyczytakże
