Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
ChristinaSeidler
poszczególnychczynników–opadów,odparowania,odpływu.Skrajnewartości
opadówmogąnp.wywołaćalboklęskęsuszy,albokatastrofępowodzi.Wynikające
zdużejintensywnościopadówsilneobsunięciaziemipowodująwysokistopieńerozji
(dewastacjeżyznejgleby,zniszczeniemłodychroślinieutrofizmwód,zanieczysz-
czeniezagospodarowanychobszarów).Wzmożoneparowaniewyczerpujeszybko
zapasywódpodziemnych,coodbywasięzeszkodądlawegetacjiorazmożliwości
produkcyjnychidostępuwodywdanymregionie.
3.1.3.Podsumowanie
Atmosferajestdynamicznymelementemśrodowiska,wktórymnietylkoprzeno-
szonesąsubstancjenaznaczneodległościiwbardzokrótkimczasie,leczwktórym
takżezachodząróżnorodnereakcjechemiczne,copowoduje,żeproblemyekolo-
gicznesąproblemamitransgranicznymi.Nazmianywstężeniusubstancjiśladowych
zeszczególnąwrażliwościąreagujepowłokapowietrzna.Dziękisystematycznej
redukcjiemisjisubstancjiszkodliwychkażdeprzedsiębiorstwomożebezpośrednio
pozytywniewpłynąćnastanatmosferyiograniczyćpotencjalnezagrożenia.
3.2.Elementśrodowiska:gleba
Glebynależądonajbardziejwartościowychdóbrludzkości.Tworząonegórną,ożywioną,
nieustannierozwijającąsiępowłokęZiemipowstałąwwynikuwietrzenia,humifikacji,
mineralizacjiiprzemieszczaniasięsubstancji.Wrazzotaczającymijąsferami(litosferą,
hydrosferą,atmosferą,biosferąoraztechnosferą)powłokatastanowidynamicznyukład
ciągłegooddziaływania(współzależności).
Naskutekdużejliczbyzachodzącychwglebieprocesówwykazujeonasilną
przestrzennąiczasowąróżnorodnośćswoichwłaściwości(por.rozdz.XII,1).Gleby
pełniąwspołeczeństwarozmaitefunkcje:
1)funkcjeekologiczne:
–glebajakomiejsceżyciaorganizmów;
–podstaważyciadlaroślin,zwierzątiludzi;
–skutecznysystemfiltracyjny,wyrównawczy,magazynujący;
–biologiczno-chemicznyreaktor(rozkładiprzekształceniesubstancjiorga-
nicznychinieorganicznych);
2)funkcjesocjoekonomiczne:
–podstawaprodukcjipożywieniaiużywekorazsurowców;
–gruntbudowlany;
–pokładbogactwmineralnychiodpadów;
3)funkcjeniematerialne
–elementprzyrody–wartośćwypoczynkowaterenu;
–archiwumhistoriiprzyrodyikultury.
