Содержание книги
перейти к управлению читателемперейти к навигацииперейти к деталям бронированияперейти к остановкам
wykonawczeaparatówoddechowego,fonacyjnegoiartykulacyjnego,
przebiegającepodkontroląmózgową.Rozumieniejestzkoleiproce-
semspołecznym,czynnościamiodbiorczymi,którepoprzezwrażenia
dźwiękowewywołująwpsychiceodbiorcytreścipojęciowezbliżone
dowystępującychwpsychicenadawcywchwilimówienia(Milew-
ski,1972).Obaprocesyujętonastępująco:„czynnośćrozumieniajest
lustrzanymodbiciemczynnościmówienia.Przyczymrozumienie
poleganadekodowaniu(analizieznakówjęzykowychiichpołączeń),
mówienienatomiastpoleganakodowaniu(syntezieznakówjęzyka),
tj.odpowiednimdoborzeznakówjęzykowychzesłownikaiwłaści-
wymichpołączeniuwkomunikat”(Emiluta-Rozya,LipieciWięcek-
-Poborczyk,2020a,s.39).Wytworemmówieniairozumieniajest
tekst.Jestonkonkretnymtworemmowy,utrwalającymkonkretne
myśli,przeżycia,zdarzenia.Tekstyutrwalająsięwludzkiejpamięci,
mogąbyćzapisywanelubrejestrowanewróżnysposób(Milewski,
1972).„Wewłaściwymjęzykoznawstwiestrukturalistycznym[tekst-
przyp.autorek]-obiektkonkretnysłużącydoprzekazywaniainfor-
macjinabazieabstrakcyjnegojęzyka,zarównowmowie,jakinapi-
śmie”(Polański,red.,1993,s.549).Ostatniązomawianychfazmowy
jestjęzyk-twórspołecznyiabstrakcyjny,będącysystememwyra-
zówiregułwyabstrahowanychzzapamiętanychztekstów,dziękiktó-
remumożliwejesttworzeniekolejnychtekstów(Milewski,1972).Ję-
zykjestpodstawowymnarzędziemkomunikacjimiędzyludzkiej.Jest
onsystememznaków(morfemów/wyrazów)orazregułichłączenia,
służącymdoporozumiewaniasięwdanejgrupiespołecznej(por.
Kurcz,1987;GruszczyńskiiBralczyk,red.,2002;IzertiPachociń-
ska,2002;Łuczyński,2005;Markowski,2007).Należypodkreślić,
żejęzykcechujesiędwuklasowością(systemskładasięzesłownika
igramatyki)orazkonwencjonalnością/umownością(jestnarzędziem
wytworzonymidostarczanymprzezjakąśzbiorowość)(deSaussure,
2002,s.37-38,za:Porayski-Pomsta,2015).WedługGrabiasa(2019)
językjestdrogąprowadzącądopoznawczychczynnościczłowieka
(zasobuwiedzyosobieiświecie,strukturytejwiedzywumyśleoraz
sposobukorzystaniazniejwinterakcji).Jestścieżkąwiodącądoludz-
kichemocjiipragnień(dziękiocenieprzekazuwiedzymożnaorze-
13
