"Dietoterapia"
Identyfikator Librowy: 118964
Spis treści
Autorzy 6
Przedmowa 8
1. Zapotrzebowanie energetyczne organizmu człowieka–Ewa Lange 16
1.1. Zapasy energii w organizmie 16
1.2. Całkowite dobowe wydatki energetyczne organizmu 17
1.3. Bilans energii 19
1.4. Aktywność fizyczna 20
1.5. Obliczanie wartości wydatków energetycznych 24
1.6. Ustalanie zapotrzebowania na energię 28
Piśmiennictwo 33
2. Węglowodany–Ewa Lange 34
2.1. Charakterystyka węglowodanów 34
2.2. Metabolizm węglowodanów 35
2.3. Znaczenie błonnika pokarmowego w żywieniu człowieka 38
2.3.1. Charakterystyka błonnika pokarmowego 38
2.3.2. Źródła błonnika pokarmowego w diecie 39
2.3.3. Właściwości prozdrowotne 40
2.3.4. Znaczenie błonnika pokarmowego w dietoprofilaktyce i dietoterapii zaparć 41
2.3.5. Znaczenie błonnika pokarmowego w uchyłkowatości jelita grubego 42
2.3.6. Znaczenie błonnika pokarmowego w rozwoju nowotworów jelita grubego 42
2.3.7. Znaczenie błonnika pokarmowego w rozwoju kamicy pęcherzyka żółciowego 43
2.3.8. Rola błonnika pokarmowego w rozwoju zaburzeń przemiany lipidowej oraz węglowodanowej w organizmie 43
2.3.9. Ograniczenia i przeciwwskazania do stosowania diety bogatoresztkowej 45
2.4. Indeks glikemiczny żywności i jego znaczenie w dietoprofilaktyce i dietoterapii 46
2.4.1. Definicja indeksu i ładunku glikemicznego 46
2.4.2. Znaczenie fizjologiczne produktów i posiłków o różnym indeksie glikemicznym 47
2.4.3. Indeks glikemiczny i ładunek glikemiczny produktów spożywczych 48
2.4.4. Czynniki wpływające na wartość indeksu glikemicznego produktów spożywczych 49
2.4.5. Znaczenie indeksu glikemicznego i ładunku glikemicznego diety dla zdrowia 52
Piśmiennictwo 55
3. Białko–Dominika Głąbska, Dariusz Włodarek 58
3.1. Budowa chemiczna białek 58
3.2. Podział i charakterystyka aminokwasów i białek 60
3.3. Metabolizm białka 62
3.4. Rola aminokwasów i białka w organizmie 64
3.5. Źródła pokarmowe białka 65
3.6. Konsekwencje niedostatecznego i nadmiernego spożycia białka 68
Piśmiennictwo 69
4. Tłuszcze–Dominika Głąbska, Dariusz Włodarek 70
4.1. Budowa chemiczna tłuszczów 70
4.2. Podział i źródła kwasów tłuszczowych 73
4.3. Metabolizm tłuszczu 76
4.4. Rola tłuszczu w organizmie 78
4.5. Źródła pokarmowe tłuszczu 80
4.6. Konsekwencje niedostatecznego i nadmiernego spożycia tłuszczu 80
Piśmiennictwo 85
5. Witaminy–Dominika Głąbska, Dariusz Włodarek 86
5.1. Charakterystyka ogólna 86
5.2. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach 89
5.2.1. Witamina A 89
5.2.2. Witamina D 96
5.2.3. Witamina E 100
5.2.4. Witamina K 103
5.3. Witaminy rozpuszczalne w wodzie 107
5.3.1. Witamina B1 107
5.3.2. Witamina B2 112
5.3.3. Witamina B3 (PP) 116
5.3.4. Witamina B5 119
5.3.5. Witamina B6 122
5.3.6. Witamina B8 (H) 126
5.3.7. Witamina B9 128
5.3.8. Witamina B12 132
5.3.9. Witamina C 135
5.3.10. Cholina 140
Piśmiennictwo 142
6. Składniki mineralne–Dominika Głąbska, Dariusz Włodarek 143
6.1. Charakterystyka ogólna 143
6.2. Wapń 145
6.3. Fosfor 148
6.4. Potas 151
6.5. Siarka 154
6.6. Sód 156
6.7. Chlor 159
6.8. Magnez 161
6.9. Żelazo 165
6.10. Fluor 168
6.11. Cynk 171
6.12. Miedź 174
6.13. Jod 178
6.14. Mangan 180
6.15. Selen 183
6.16. Chrom 186
Piśmiennictwo 188
7. Klasyfikacja diet–Dariusz Włodarek, Ewa Lange 189
7.1. Żywienie podstawowe 194
7.2. Charakterystyka diety łatwo strawnej 197
7.3. Dieta łatwo strawna o zmienionej konsystencji 201
7.3.1. Dieta płynna 201
7.3.2. Dieta płynna wzmocniona 202
7.3.3. Dieta papkowata 202
7.4. Charakterystyka diety bogatoresztkowej 203
Piśmiennictwo 206
8. Wybrane choroby przewodu pokarmowego–Dariusz Włodarek 207
8.1. Choroba refluksowa przełyku 207
8.2. Choroba wrzodowa 210
8.3. Zespół jelita drażliwego (IBS) 215
8.3.1. Błonnik pokarmowy w terapii zespołu jelita drażliwego 220
8.3.2. Probiotyki 220
8.4. Przewlekłe zapalenie trzustki 221
8.4.1. Przewlekłe zapalenie trzustki a cukrzyca 225
8.5. Wybrane choroby wątroby 226
8.5.1. Funkcje wątroby 226
8.5.2. Żywienie w przewlekłych chorobach wątroby w okresie wyrównania 227
8.5.3. Postępowanie dietetyczne w wybranych chorobach wątroby i powikłaniach – zalecenia szczegółowe 231
Piśmiennictwo 238
9. Wybrane diety eliminacyjne–Ewa Lange 240
9.1. Dieta bezglutenowa – podstawa leczenia celiakii 240
9.1.1. Etiopatogeneza celiakii 240
9.1.2. Charakterystyka diety bezglutenowej 244
9.1.3. Wartość odżywcza produktów bezglutenowych 249
9.2. Dietoterapia alergii pokarmowych 252
9.2.1. Definicja i objawy alergii pokarmowej 252
9.2.2. Alergeny pokarmowe 253
9.2.3. Leczenie dietetyczne alergii pokarmowych 258
9.3. Dieta niskofenyloalaninowa stosowana w leczeniu fenyloketonurii 261
9.3.1. Etiopatogeneza i diagnostyka fenyloketonurii 261
9.3.2. Dietoterapia fenyloketonurii 262
9.3.3. Tolerancja na fenyloalaninę u osób chorych na fenyloketonurię 264
Piśmiennictwo 265
10. Dietoterapia i dietoprofilaktyka otyłości–Ewa Lange 267
10.1. Definicja i klasyfikacja otyłości 267
10.1.1. Ocena zawartości tkanki tłuszczowej w ciele 269
10.1.2. Prawidłowa i należna masa ciała 271
10.2. Epidemiologia otyłości 272
10.1.3. Otyłość metaboliczna 272
10.3. Etiologia otyłości 274
10.3.1. Czynniki genetyczne warunkujące powstawanie otyłości 274
10.3.2. Czynniki biologiczne i farmakologiczne warunkujące powstawanie otyłości 275
10.3.3. Czynniki środowiskowe warunkujące powstawanie otyłości 276
10.4. Znaczenie bilansu energetycznego i mechanizmów regulacji spożycia pożywienia w otyłości i redukcji masy ciała 278
10.5. Rezerwy energii w organizmie 280
10.6. Skutki zdrowotne otyłości 283
10.7. Cele leczenia otyłości 284
10.8. Metody leczenia otyłości 287
10.9. Dietoterapia otyłości 289
10.9.1. Diety niskoenergetyczne 289
10.9.2. Dieta bardzo niskoenergetyczna 297
10.9.3. Diety niekonwencjonalne 300
10.10. Aktywność fizyczna jako element wspomagania redukcji masy ciała 302
10.11. Inne metody leczenia otyłości 303
Piśmiennictwo 304
11. Dietoprofilaktyka i dietoterapia powikłań miażdżycy–Ewa Lange 306
11.1. Definicja procesu miażdżycowego i rozwój jego powikłań 306
11.2. Czynniki ryzyka rozwoju powikłań miażdżycy 307
11.3. Dieta o zmodyfikowanej zawartości kwasów tłuszczowych 310
11.3.1. Znaczenie nasyconych kwasów tłuszczowych 310
11.3.2. Znaczenie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych 311
11.3.3. Znaczenie jednonienasyconych kwasów tłuszczowych 313
11.3.4. Znaczenie izomerów przestrzennych nienasyconych kwasów tłuszczowych 314
11.4. Znaczenie innych niż kwasy tłuszczowe składników diety w dietoprofilaktyce i dietoterapii powikłań miażdżycy 316
11.4.1. Sterole i stanole roślinne 316
11.4.2. Węglowodany i błonnik pokarmowy 316
11.4.3. Rodzaj białka w diecie 317
11.4.4. Naturalne antyoksydanty 318
11.5. Programy profilaktyki cholesterolowej 320
11.5.1. Zalecenia praktyczne w diecie o kontrolowanej zawartości kwasów tłuszczowych 322
Piśmiennictwo 325
12. Cukrzyca–Dariusz Włodarek, Lucyna Kozłowska 326
12.1. Podział cukrzycy 327
12.1.1. Znaczenie zmniejszenia nadmiernej masy ciała w leczeniu cukrzycy 327
12.2. Podstawowe zasady terapii dietetycznej w cukrzycy 329
12.2.1. Zalecenia PTD dotyczące leczenia cukrzycy ciężarnych 333
12.3. Wymienniki węglowodanowe, białkowe i tłuszczowe 334
Piśmiennictwo 337
13. Hiperurykemia i dna moczanowa–Lucyna Kozłowska 338
13.1. Definicja i epidemiologia 338
13.2. Rola składników pokarmowych w terapii hiperurykemii i dny moczanowej 340
Piśmiennictwo 349
14. Nadciśnienie tętnicze–Lucyna Kozłowska 350
14.1. Definicja i klasyfikacja nadciśnienia tętniczego 350
14.2. Epidemiologia nadciśnienia tętniczego 351
14.3. Terapia dietetyczna 352
14.3.1. Redukcja masy ciała 353
14.3.2. Ograniczenie spożycia sodu i zwiększenie spożycia potasu 355
14.3.3. Wpływ pozostałych składników diety na ciśnienie tętnicze krwi 357
14.4. Dieta DASH 363
Piśmiennictwo 365
15. Przewlekła choroba nerek–Lucyna Kozłowska 367
15.1. Przewlekła choroba nerek – okres leczenia zachowawczego 367
15.1.1. Definicja i klasyfikacja przewlekłej choroby nerek 367
15.1.2. Epidemiologia przewlekłej choroby nerek 371
15.1.3. Dietoterapia przewlekłej choroby nerek w okresie leczenia zachowawczego 372
15.1.4. System wymienników stosowany w dietoterapii przewlekłej choroby nerek 380
15.2. Przewlekła choroba nerek – okres leczenia nerkozastępczego (dializoterapia) 398
15.2.1. Epidemiologia schyłkowej niewydolności nerek 398
15.2.2. Zalecenia dietetyczne dla pacjentów dializowanych 399
15.3. Przewlekła choroba nerek – okres leczenia nerkozastępczego (przeszczepienie nerki) 415
15.3.1. Statystyki dotyczące przeszczepiania nerek w Polsce 415
15.3.2. Zaburzenia występujące u pacjentów po przeszczepieniu nerki 415
15.3.3. Zalecenia dotyczące wartości energetycznej diety i spożycia makroskładników pokarmowych 417
15.3.4. Zalecenia dotyczące spożycia składników mineralnych i witamin 422
Piśmiennictwo 423
16. Kamice układu moczowego–Lucyna Kozłowska 425
16.1. Epidemiologia i etiologia kamic układu moczowego 425
16.2. Rodzaje kamic układu moczowego 426
16.3. Rozpoznanie rodzaju i przyczyn powstawania kamic układu moczowego 433
16.4. Rola składników pokarmowych w terapii kamicy układu moczowego 435
Piśmiennictwo 445
17. Niedokrwistość–Dariusz Włodarek 446
17.1. Niedokrwistość z niedoboru żelaza 448
17.2. Niedokrwistość megaloblastyczna 451
Piśmiennictwo 456
Skorowidz 457