"Socjologia edukacji"
Identyfikator Librowy: 166696
Spis treści
Wprowadzenie 10
Socjologia edukacji, czyli socjologia czego? 10
Teorie socjologii edukacji – jak analizuje się edukację socjologicznie 15
Po co jest ta książka? 21
Dla kogo jest ta książka? 23
Jak zaprojektowana jest ta książka? 24
CZĘŚĆ I. Edukacja jako fenomen społeczny – czym jest szkoła dla ludzi i społeczeństw? 26
Czym jest edukacja dla tzw. zwykłego człowieka? 28
Ewolucja funkcji szkoły 35
Przyczyny powstania edukacji masowej 37
Co napędza ekspansję edukacji na świecie? 43
Specyfika współczesnej edukacji. Wielość form organizacji edukacji – czy jedna logika? 45
Primary, secondary, tertiary – struktury szkolnego systemu 47
Konwergencja form instytucjonalnych 50
Problemy współczesnej edukacji 52
Edukacja w płynnej nowoczesności 52
Edukacja jako bilet donikąd? 56
Uzawodowienie studiów wyższych 59
„Pułapka możliwości” albo kształcenie wyższe jako „bańka” 62
Edukacjonalizacja 64
Nierówności społeczne w edukacji 71
Podsumowanie części I 74
Ważniejsze pojęcia w części I 76
Polecane lektury 79
CZĘŚĆ II. Szkoła w służbie porządku społecznego – podejście strukturalno-funkcjonalne 80
Ogólny model myślenia 82
Po co jest szkoła? – socjalizacja i zapewnienie wspólnoty 87
Po co jest szkoła? – selekcja i alokacja 92
Ruchliwość społeczna 94
Trochę klasyki: warstwy, membrany, kanały i sita – koncepcja ruchliwości społecznej Pitirima Sorokina 95
Edukacja jako narzędzie ruchliwości społecznej 98
Selekcje szkolne – grupowanie uczniów i kształtowanie odrębnych ścieżek edukacyjnych 106
Różne sposoby organizacji alokacji – ruchliwość konkursowa i ruchliwość sponsorowana 110
Alokacyjna rola edukacji jako instytucji 116
Klasyczne problemy funkcjonalne 120
Zajmowanie statusu – od czego zależy osiągnięta przez nas pozycja społeczna 120
Biologiczne podstawy nierówności edukacyjnych i społecznych – IQ-izm 123
Powiązanie edukacji i rynku pracy – koncepcja „kolejki” 127
Znaczenie struktur edukacyjnych w przechodzeniu na rynek pracy 130
Nieoczekiwane skutki dobrych chęci – „efekt odwrócenia” oraz „efekt stratyfikacyjny pierwszego i drugiego rzędu” 131
„Maksymalnie Utrzymana Nierówność” i „Efektywnie Utrzymana Nierówność” 134
Podsumowanie części II 137
Ważniejsze pojęcia w części II 138
Polecane lektury 142
CZĘŚĆ III. Szkoła jako opresja i narzędzie dominacji – podejście konfliktowe 144
Ogólny model myślenia 146
Nierówności społeczne w edukacji – teorie reprodukcji 149
Reprodukcja stosunków ekonomicznych – koncepcja Samuela Bowlesa i Herberta Gintisa 151
Reprodukcja kulturowa – teoria Pierre’a Bourdieu 156
Pole, habitus i kapitał 157
Edukacja z perspektywy teorii Pierre’a Bourdieu – kultura prawomocna i przemoc symboliczna 166
Klasy społeczne, kody językowe i kody szkolne – koncepcja Basila Bernsteina 172
„Kod rozwinięty” i „kod ograniczony” 173
Organizacja wiedzy szkolnej – kody szkolne 179
Kod uprzywilejowany i uprzywilejowujący 183
Ekspansja edukacyjna a poziom nierówności społecznych w edukacji i przez edukację 186
Kredencjalizm 187
Zamykanie społeczne i klasowo uwarunkowane style wychowawcze 190
Podsumowanie części III 196
Ważniejsze pojęcia w części III 197
Polecane lektury 201
CZĘŚĆ IV. Szkoła jako miejsce spotkań i działań ludzi 202
Ogólny model myślenia 204
Szkoła z perspektywy interpretatywnej 213
Być w szkole – program jawny i ukryty 219
Kluczowe postaci szkolnej sceny: nauczyciele 229
„Efekt Pigmaliona” i „efekt Golema” 233
Naznaczanie społeczne, czyli teoria etykietowania 237
Struktury latentne w szkole – rytuały szkolne i antystruktura oporu 240
Czy można analizować szkołę w skali mikro bez odwołań do makro? – nowa socjologia edukacji 243
Socjologia wiedzy szkolnej 247
Ukryty program raz jeszcze 248
Wiedza szkolna – socjologia curriculum 249
Dobry i zły uczeń – przekaz wiedzy i kreowanie oczekiwań 256
Uczniowie: podmioty w procesie nabywania tożsamości – opór i konformizm 259
Podsumowanie części IV 264
Ważniejsze pojęcia w części IV 265
Polecane lektury 269
CZĘŚĆ V. Szkoła i jej otoczenie 272
Ogólny model myślenia 275
Kapitał społeczny – środowisko społeczne jako zasób 282
Cechy strukturalne społeczności jako uwarunkowanie działania jednostek – koncepcja kapitału społecznego według Jamesa S. Colemana 282
Zaangażowanie obywatelskie jako warunek efektywności instytucji – koncepcja kapitału społecznego Roberta D. Putnama 287
Lokalność i edukacja – czyli szkoła w środowisku 292
Środowisko wychowawcze 293
Kapitał społeczny i edukacja w środowisku lokalnym 299
Holistyczny model uwarunkowań szkoły w środowisku miejskim 307
Podsumowanie części V 308
Ważniejsze pojęcia w części V 309
Polecane lektury 311
Zakończenie 312
Bibliografia 322
Indeks osób 336
Indeks pojęć 340