"Polska polityka pieniężna i walutowa w latach 1924-1936"

Spis treści

Wykaz skrótów 8

Wstęp 10

Rozdział 1 – Genueński ład walutowy: między Gold Standard a Gold Exchange Standard 22

1.1. W poszukiwaniu reguł polityki pieniężnej 22

1.2. Klasyczny Gold Standard – reguły gry (1870–1914) 29

1.3. Restauracja systemu waluty złotej (lata 20. XX wieku) 38

1.3.1. Argumenty za i przeciw, konserwatyści i reformatorzy 38

1.3.2. Konsensus genueński (1922) 43

1.3.3. Implementacja waluty złotej i dewizowo-złotej 46

1.4. Bilans płatniczy a pieniądz w systemie waluty złotej 51

1.4.1. Bilans płatniczy – problemy metodologiczne 51

1.4.2. Bilans płatniczy a pieniądz 59

Rozdział 2 – Papierowa marka polska i jej deprecjacja (1919–1923) 71

2.1. Reglamentacja dewiz narzędziem polityki walutowej 72

2.2. Wielka emisja marki i wielka inflacja 79

2.3. Inflacja a spadek kursu marki polskiej 85

2.4. Kurs marki polskiej a bilans płatniczy 94

Rozdział 3 – System Gold Exchange Standard podstawą polskiego ustroju pieniężnego – reforma walutowa 1924 roku 102

3.1. Jaka powinna być? Warunki konieczne i kolejność działań 102

3.2. Dojrzewanie reformy 111

3.3. Realizacja reformy 117

3.4. Stabilny złoty czy koniunktura – podstawowy dylemat polityki stabilizacyjnej 129

Rozdział 4 – Załamanie złotego i kryzys walutowy (1925–1926). Analiza przyczyn 150

4.1. Fazy załamania złotego- 150

4.2. Modele kryzysów walutowych (ujęcie teoretyczne) 171

4.3. Przyczyny załamania złotego – stan badań 179

4.4. Analiza przyczyn kryzysu walutowego 195

4.4.1. Recesja i deficyt budżetowy 195

4.4.2. Bilans płatniczy – nierównowaga zewnętrzna 200

4.4.3. Rezerwy Banku Polskiego SA 207

4.4.4. Inflacja 213

4.5. Czy kurs złotego był nadwartościowy? 217

Rozdział 5 – Druga reforma walutowa i plan stabilizacji złotego (1927–1930) 228

5.1. Przygotowania 228

5.2. Założenia planu stabilizacyjnego 239

5.3. Złoty ponownie w systemie Gold Exchange Standard 245

5.4. Między nadwyżką a deficytem – obroty płatnicze z zagranicą 250

5.4.1. Ujemny wynik obrotów bieżących 250

5.4.2. Dodatni wynik obrotów kapitałowych 254

5.5. Polityka pieniężna i walutowa 257

5.6. Obawy co do przyszłości systemu Gold Exchange Standard 268

Rozdział 6 – Stały kurs złotego i wolny obrót płatniczy filarami polskiej polityki walutowej w czasie wielkiego kryzysu 278

6.1. Bankructwo waluty złotej na świecie 278

6.2. Obrona złotego standardu przez polskie władze monetarne 288

6.3. Załamanie obrotów handlowych i płatniczych 300

6.3.1. Bilans płatniczy – dodatnie saldo obrotów bieżących i ujemne kapitałowych 300

6.3.2. Protekcjonizm handlowy 304

6.4. Kurczenie się rezerw dewizowych. Złoty walutą złotą? 308

6.5. Kurs złotego 316

6.6. Restrykcyjna czy dostosowawcza? Analiza polityki pieniężnej 318

6.7. Niechciana ale konieczna – reglamentacja dewiz 337

6.8. Polski neomerkantylizm 343

Zakończenie 352

Załącznik – Szacunek obrotów płatniczych w latach 1920–1922 364

Bibliografia 380

Spis tablic 408

Spis rysunków 410