"Biochemia. Podręcznik dla studentów medycznych studiów licencjackich"

Identyfikator Librowy: 102656

Spis treści

Słowo wstępne 6

Podstawowe pojęcia chemiczne stosowane w biochemii 16

WPROWADZENIE 16

Rozdział 1. KOMÓRKA 18

Błona komórkowa 18

Jądro komórkowe 20

Mitochondria 20

Lizosomy 21

Peroksysomy 21

Rybosomy 21

Siateczka endoplazmatyczna 21

Rozdział 2. AMINOKWASY 24

Ogólne przemiany aminokwasów 28

Losy grupy aminowej 28

Pula wolnych aminokwasów 28

Cykl mocznikowy 30

Losy grupy karboksylowej 31

Przemiany szkieletów węglowych 32

Przemiana szczegółowa fenyloalaniny i tyrozyny 33

Aminokwasy dostarczające fragmentów jednowęglowych 34

Przemiana szczegółowa metioniny i cysteiny 34

Udział aminokwasów w innych reakcjach metabolicznych 34

Bloki metaboliczne w przemianach aminokwasów 36

Rozdział 3. PEPTYDY, BIAŁKA 40

Oligopeptydy 40

Białka 41

Białka 41

Polipeptydy 41

Właściwości białek 42

Metody rozdziału białek 44

Trawienie białek 46

Wchłanianie aminokwasów 46

Bilans azotowy 47

Biologiczna rola białek 47

Rozdział 4. KWASY NUKLEINOWE 48

Nukleotydy 48

Budowa kwasów nukleinowych 50

DNA 50

RNA 50

Informacja genetyczna 51

Przekazywanie informacji genetycznej do komórek potomnych 51

Przekazywanie informacji genetycznej do cytoplazmy 52

Biosynteza białka 53

Modyfikacje potranslacyjne 54

Rozdział 5. ENZYMY 56

Wpływ temperatury na aktywność enzymów 57

Wpływ odczynu środowiska na aktywność enzymów 58

Wpływ stężenia substratu i stężenia enzymu na szybkość reakcji enzymatycznej 58

Wpływ aktywatorów i inhibitorów na aktywność enzymów 59

Aktywność enzymów 60

Klasyfikacja enzymów 60

Hydrolazy 61

Oksydoreduktazy 61

Transferazy 61

Izomerazy 62

Liazy 62

Syntetazy (ligazy) 62

Rozdział 6. KOENZYMY 64

Rozdział 7. WĘGLOWODANY 70

Cukry proste 70

Cukry złożone 72

Trawienie i wchłanianie węglowodanów 73

Właściwości cukrów 73

Rola węglowodanów 74

Transport glukozy do komórki 74

Wchłanianie węglowodanów 74

Główne procesy przemian cukrów 75

Przemiana glukozy 75

Glikoliza 76

Glukoneogeneza 79

Cykl pentozowy 80

Glikogenoliza 82

Glikogeneza 82

Glikogenozy 83

Synteza laktozy 83

Przemiana fruktozy 84

Regulacja hormonalna poziomu glukozy we krwi 85

Rozdział 8. TŁUSZCZE 86

Tłuszcze właściwe 86

Tłuszcze złożone 88

Steroidy 89

Trawienie i wchłanianie tłuszczów 89

Woski 89

Lipoproteiny osocza 91

Zaburzenia przemiany lipoprotein 91

Spalanie kwasów tłuszczowych 92

Aktywacja 92

Transport do mitochondrium 92

Bilans energetyczny /3-oksydacji 93

Proces /3-oksydacji 93

Synteza kwasów tłuszczowych 94

Synteza tłuszczu właściwego 95

Powstawanie nienasyconych kwasów tłuszczowych 95

Synteza tłuszczów złożonych 97

Synteza tłuszczu właściwego z glukozy 97

Synteza cholesterolu 99

Lipidozy (choroby spichrzeniowe lipidów) 99

Rozdział 9. SKŁADNIKI MINERALNE 102

Makropierwiastki 102

Mikropierwiastki i pierwiastki śladowe 103

Rozdział 10. PRZEWÓD POKARMOWY 106

Soki trawienne przewodu pokarmowego 106

Ślina 106

Sok żołądkowy 106

Sok trzustkowy 107

Krążenie jelitowo-wątrobowe 108

Żółć 108

Rozdział 11. UTLENIANIA BIOLOGICZNE 110

Łańcuch oddechowy 110

Teorie oksydacyjnej fosforylacji 112

Związki rozprzęgające oksydatywną fosforylację 112

Cykl Krebsa 113

Inhibitory łańcucha oddechowego 113

Reakcje cyklu Krebsa 113

Cukrzyca 114

Oksydatywna dekarboksylacja a-ketoglutaranu 114

Zaburzenia metaboliczne w cukrzycy 115

Cukrzyca młodzieńcza 115

Cukrzyca starcza 115

Synteza ciał ketonowych 116

Aktywacja acetooctanu 117

Rozdział 12. WITAMINY 118

Podział witamin 121

Witamina A 122

WITAMINY ROZPUSZCZALNE W TŁUSZCZACH 122

Witamina D 124

Witamina E 126

Witamina K 127

Witamina F 129

Witamina C 130

WITAMINY ROZPUSZCZALNE W WODZIE 130

Witamina B1 132

Witamina B2 (witamina G) 134

Witamina B6 135

Witamina PP (witamina B3) 137

Kwas foliowy (witamina M) 138

Witamina B12 140

Witamina H 141

Kwas liponowy 142

Kwas pantotenowy (witamina B5) 143

Kwas paraaminobenzoesowy 144

Inozytol 145

Witamina B15 146

WITAMINY KONTROWERSYJNE 146

Witamina B17 147

Cholina 148

Witamina P 149

Witamina Q10 149

Witamina B13 151

Witamina T 151

Witamina U 151

Rozdział 13. HORMONY 152

Mechanizm działania hormonów 152

Hormony podwzgórza 153

Neurotransmittery 154

Hormony przysadki mózgowej 156

Tarczyca 158

Przytarczyce 161

Trzustka 162

Hormony wydzielane przez nadnercza 164

Rdzeń nadnerczy 166

Hormony płciowe żeńskie 167

Hormonalna regulacja cyklu miesiączkowego 169

Hormonalne środki antykoncepcyjne 169

Hormony płciowe męskie 170

Hormony tkankowe 170

Rozdział 14. SKŁAD PRAWIDŁOWEJ DIETY CZŁOWIEKA 172

Białka 172

Tłuszcze 172

Węglowodany 172

Składniki mineralne 173

Witaminy 173

Bilans energetyczny 174

Rozdział 15. KREW 176

Erytrocyty 176

Glikoliza w erytrocytach 176

Hemoglobina 177

Synteza hemu 177

Hemoglobinopatie 178

Degradacja hemoglobiny 179

Żółtaczki 179

Leukocyty 180

Osocze 180

Trombocyty 180

Składniki osocza nieorganiczne 180

Składniki osocza organiczne 180

Krzepnięcie krwi 181

Białka osocza 181

Fibrynoliza 182

Transport gazów przez krew 182

W płucach 183

W tkankach 183

Bufory krwi 184

Efekt Bohra 184

Rozdział 16. MIĘŚNIE 186

Mięśnie poprzecznie prążkowane 186

Synteza kreatyny 186

Mięśnie gładkie 187

Rozdział 17. TKANKA ŁĄCZNA 188

Kości 188

Struktury ścięgniste 188

Rozdział 18. GOSPODARKA FOSFORANOWO-WAPNIOWA 190

Kalcytonina 191

Parathormon 192

Witamina D 192

Rozdział 19. OSTEOPOROZA 194

Osteoporoza pierwotna 194

Osteoporoza wtórna 195

Rozdział 20. TKANKA NERWOWA 196

Przewodzenie nerwowe 196

Centralny układ nerwowy 197

Synapsy 197

Rozdział 21. WĄTROBA 198

Białka 198

Tłuszcze 198

Węglowodany 198

Procesy detoksykacji 199

Metylacja, acetylacja 199

Sprzęganie 199

Utlenianie i redukcja 199

Synteza 200

Rozdział 22. NERKA 202

Kanalik kręty I rzędu 202

Kanalik kręty II rzędu 202

Działanie hormonów 203

Wydalanie amoniaku 203

Zakwaszanie moczu 203

Mocz fizjologiczny 204

Próg nerkowy 204

Mocz patologiczny 205

Białko 205

Klirens nerkowy 205

Ciała ketonowe 206

Cukier 206

Krew 206

Bilirubina 207

Rozdział 23. GOSPODARKA WODNO-ELEKTROLITOWA 208

Bilans wodny 208

Rozdział 24. RÓWNOWAGA KWASOWO-ZASADOWA 210

Kwasica oddechowa 210

Kwasica metaboliczna 211

Zasadowica metaboliczna 211

Zasadowica oddechowa 211

Rozdział 25. CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA 212

Zasady bezpieczeństwa w laboratorium 212

Ogólne zasady pracy w laboratorium 212

Aminokwasy, peptydy 213

Reakcja biuretowa (Piotrowskiego) 213

Reakcja ksantoproteinowa 213

Reakcja Millona 213

Reakcja cystynowa 214

Reakcje z solami miedzi (jonami Cu2+) 214

Białka 215

Działanie rozpuszczalników organicznych 215

Działanie silnych kwasów 215

Działanie soli metali ciężkich 215

Działanie wysokiej temperatury 215

Dializa 216

Wysalanie 216

Enzymy 217

Badanie warunków działania amylazy 217

Charakterystyka białka złożonego - mucyny 217

Węglowodany 220

Reakcja Fehlinga 220

Reakcja Molischa 220

Reakcja Barfoeda 221

Reakcja Nylandera 221

Reakcja Seliwanowa 221

Hydroliza skrobi 222

Reakcja z jodem 222

Tłuszcze 223

Próba akroleinowa na glicerol 223

Rozpuszczalność tłuszczów 223

Enzymatyczne trawienie tłuszczów 224

Wykrywanie cholesterolu 224

Hormony, witaminy, składniki mineralne 225

Ilościowe oznaczanie witaminy C 225

Liczba kwasoty 225

Wykrywanie androsteronu (reakcja Zimmermanna) 225

Ilościowe oznaczanie magnezu w materiale biologicznym 226

Ilościowe oznaczanie wapnia 226

Trawienie 227

Wykrywanie składników żółci 227

Oznaczanie aktywności amylazy linowej (metoda Vohlgemutha) 228

Oznaczanie kwasoty soku żołądkowego 228

Wykrywanie cholesterolu 228

Krew 229

Badanie deficytowego soku żołądkowego 229

Wykrywanie niektórych składników krwi 229

Ilościowe oznaczanie białka całkowitego w surowicy krwi 230

Ilościowe oznaczanie glukozy metodą enzymatyczną 231

Oznaczanie kwasu moczowego 231

Mocz fizjologiczny 232

Ilościowe oznaczanie mocznika 232

Wykrywanie składników nieorganicznych moczu 232

Wykrywanie składników organicznych moczu 233

Mocz patologiczny 234

Białko w moczu (proteinuria) 234

Cukier w moczu (glukozuria) 234

Wykrywanie ciał ketonowych 234

Wykrywanie bilirubiny 235

Wykrywanie krwi 235

Rozdział 26. ZAGADNIENIA Z BIOCHEMII 236