"Dlaczego dzieci kłamią"

Spis treści

Podziękowania 10

Wprowadzenie 12

1. Kłamstewka, fortele i przechwałki: odcienie znaczeń i motywy kłamania 26

Czy istnieje różnica między ukrywaniem prawdy a kłamstwem? 27

Kłamstwa, które wydają się w porządku 29

Ściąganie: szczególny rodzaj kłamstwa 31

Motywy leżące u podstaw kłamstw 32

Coś więcej niż paplanina: czy twoje dziecko jest skarżypytą? 36

Kłamstwo chroniące rówieśników 40

Kłamstwa „powoływania się na piątą poprawkę” 42

Kłamstwa podnoszące czyjś status: przechwałki i bufonada 44

Kłamstwa chroniące prywatność 45

Kłamstwa demonstrujące władzę nad autorytetem 46

2. Dlaczego niektóre dzieci kłamią częściej niż inne 50

Czy kłamcy są mniej inteligentni? 55

Historia Jamesa: czy kłamcy są nieprzystosowani? 58

Efekt aureoli/rogów 62

Czy nieprzystosowanie prowadzi do kłamstwa, czy odwrotnie? 63

Kłamstwo makiaweliczne: czy kłamcy są manipulatorami? 64

Czy dzieci kłamią z powodu kiepskich rodziców? 69

Wpływ rówieśników: czy złe towarzystwo może sprawić, że twoje dziecko zacznie kłamać? 72

Czy kłamcy pochodzą z biedniejszych domów? 78

Czy kłamstwa naprawdę mają znaczenie? 78

Podsumowanie 83

3. Kłamstwa a wiek dziecka 85

Jak wcześnie dzieci zaczynają kłamać? 85

Jak wcześnie dzieci zaczynają rozumieć pojęcie kłamstwa? 87

Czy częstość kłamstw zmienia się z wiekiem? 94

Czy dzieci z wiekiem kłamią coraz lepiej? 96

Dlaczego niektóre kłamstwa trudno wypowiedzieć? 98

Poczucie winy z powodu kłamstw 100

Strach przed przyłapaniem 102

Radość oszukiwania 104

Przygotowanie linii obrony 105

Kształtowanie się umiejętności kłamania 108

Rozumowanie moralne i społeczne 114

4. Kłamstwo – perspektywa nastolatka 121

Białe kłamstwa 124

Kłamstwa społeczne 125

Okłamywanie autorytetów 128

Okłamywanie rodziców 130

Okłamywanie nauczycieli 131

Czy kłamstwo jest złe? 133

Rady dla rodziców 136

Komentarz Paula Ekmana 138

5. Jak rodzice mogą sobie radzić z kłamstwami dzieci 141

Kłamstwa rodziców 143

Prywatność 145

Kłamstwa a przyjaźnie 150

Zaufanie 152

Zbrodnia i kara 156

Pułapka na łgarza 157

Dać klapsa, czy nie dać 161

Kłamstwa w szczególnych okolicznościach: rozwód i opieka dzienna 168

Posłowie 181

6. Zeznania dzieci przed sądem: kryzys związany z przemocą seksualną 182

Przypadki zbiorowego wykorzystywania 185

Wstępny wywiad 191

Prawa rodzicielskie i wykorzystywanie seksualne 195

Obowiązek zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa 203

Jak mądrze korzystać z zeznań dzieci 206

Przyszłość 214

Epilog 216

Uwagi metodologiczne do badania Hartshorne’a i Maya 220

Przypisy 222

Indeks nazwisk 234

Indeks rzeczowy 237

Nota o Autorze 240