"Przedsiębiorstwa rodzinne w Polsce"

Spis treści

Wstęp (Jan Jeżak) 9

1. Rola firm rodzinnych w gospodarce światowej 13

I. PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ RODZINNA NA ŚWIECIE – ROLA I ZNACZENIE ORAZ CECHY SPECYFICZNE (Jan Jeżak) 13

2. Specyficzne cechy firm rodzinnych 17

3. Determinanty rozwoju przedsiębiorczości rodzinnej w Polsce 19

1. Cel i metodyka badań 25

1.1. Cel badania 25

II. SKALA I EKONOMICZNE ZNACZENIE PRZEDSIĘBIORSTW RODZINNYCH W POLSCE (RAPORT Z BADAŃ EMPIRYCZNYCH) (Jan Jeżak, Janusz Kornecki, Alicja Krajenta-Kopeć) 25

1.2. Przedmiot badania 26

1.3. Koncepcja badań 26

1.4. Metodyka badań 28

2. Rola przedsiębiorstw rodzinnych w Polsce 29

2.1. Populacja firm rodzinnych 29

2.2. Wiek 30

2.3. Forma prawna 31

2.4. Przedmiot i charakter działalności 32

2.5. Przychody 34

2.6. Kierunki sprzedaży 35

2.7. Metody konkurowania. Innowacje 37

2.8. Źródła zaopatrzenia 40

2.9. Majątek trwały i inwestycje 41

2.10. Zatrudnienie 43

2.11. Wyniki finansowe i źródła finansowania 44

3. Rozwój przedsiębiorczości rodzinnej w Polsce 48

3.1. Determinanty rozwoju przedsiębiorczości rodzinnej w Polsce 48

3.2. Zalety i wady polskich firm rodzinnych 50

3.3. Bariery rozwoju firm rodzinnych 55

4. Podsumowanie i wnioski z badań 57

1. Znaczenie orientacji strategicznej w prowadzeniu firmy 61

III. ORIENTACJA STRATEGICZNA ORAZ GŁÓWNE KIERUNKI ROZWOJU FIRM RODZINNYCH (Jan Jeżak) 61

2. Strategiczna wizja rozwoju firmy 64

3. Wspólna wizja przyszłości jako pomost pomiędzy rodziną a firmą 67

4. Istota strategii firmy 71

5. Rodzaje opcji strategicznych 78

5.1. Strategie ekspansji 79

5.2. Strategie dywersyfikacji 81

5.3. Najważniejsze opcje strategiczne według Michaela E. Portera 84

6. Wybór strategii sukcesu w firmie rodzinnej 89

IV. INNOWACJE JAKO ŹRÓDŁO KONKURENCYJNOŚCI FIRM RODZINNYCH (Janusz Kornecki) 93

1. Rodzaje innowacji w przedsiębiorstwie i ich istota 94

2. Spodziewane efekty działalności innowacyjnej 99

3. Źródła tworzenia innowacji i pozyskiwania technologii 100

4. Determinanty innowacyjności przedsiębiorstw 105

4.1. Determinanty wewnętrzne i zewnętrzne 105

4.2. Determinanty materialne i niematerialne 106

5. Innowacyjność a specyfika firm rodzinnych 107

1. Internacjonalizacja jako strategia dostosowania się biznesu do globalizującego się otoczenia 111

V. INTERNACJONALIZACJA DZIAŁALNOŚCI POLSKICH FIRM RODZINNYCH (Wojciech Popczyk) 111

2. Podstawowe modele internacjonalizacji biznesu 113

2.1. Model tradycyjny 113

2.2. Model globalny 115

2.3. Komponenty wiedzy niezbędnej do wczesnej internacjonalizacji 117

2.4. ICT jako instrument wczesnej internacjonalizacji biznesu 118

3. Przebieg internacjonalizacji w wybranych polskich firmach rodzinnych – studia przypadków 120

4. Podsumowanie 139

1. Podstawowe modele finansowania przedsiębiorstwa 141

VI. FINANSOWANIE DZIAŁALNOŚCI FIRM RODZINNYCH – POKONYWANIE BARIERY KAPITAŁOWEJ (Alicja Winnicka-Popczyk) 141

2. Gospodarka finansowa małej i średniej firmy rodzinnej 143

3. Logika finansowania firm rodzinnych i jej konsekwencje 148

4. Nieprawidłowe finansowanie jako bariera wzrostu firmy rodzinnej 150

5. Potrzeby kapitałowe a dostępne formy finansowania przedsiębiorstwa 151

5.1. Kapitały własne 152

5.2. Kapitały obce (tradycyjne i alternatywne) 152

5.2.1. Kredyty i pożyczki, poręczenia kredytowe, emisja obligacji 153

5.2.2. Leasing 156

5.2.3. Faktoring i forfaiting 157

5.2.4. Franchising 159

5.2.5. Dotacje z funduszy Unii Europejskiej 160

5.3. Finansowanie kapitałowe 161

5.3.1. Emisja i sprzedaż nowych akcji na rynku kapitałowym (IPO) 163

5.3.2. Alternatywny System Obrotu NewConnect 164

5.3.3. Prywatny obrót kapitałowy 166

5.3.4. Kapitał spekulacyjny 170

5.3.5. Partnerstwo strategiczne 170

6. Podsumowanie 171

1. Istota zarządzania zasobami ludzkimi 175

VII. ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI W FIRMIE RODZINNEJ (Alicja Krajenta-Kopeć) 175

2. Wspólna wizja przyszłości firmy jako podstawa strategii personalnej 178

3. Najważniejsze elementy procesu zarządzania zasobami ludzkimi w firmie rodzinnej 186

3.1. Dobór pracowników 186

3.2. Rozwój zasobów ludzkich 188

3.3. Ocena efektów pracy i wynagradzanie pracowników 191

4. Podsumowanie i rekomendacje 194

VIII. SUKCESJA, CZYLI MIĘDZYPOKOLENIOWY TRANSFER WŁADZY I WŁASNOŚCI (Elżbieta Roszko-Wójtowicz) 197

1. Sukcesja – istota problemu 198

2. Sukcesja – ujęcie procesowe 200

3. Przygotowanie sukcesora – nowe pokolenie w przedsiębiorstwie 212

4. Podsumowanie 214

Bibliografia 217

Spis rysunków i tabel 227

Autorzy 231