"Mikrobiom a zdrowie człowieka"

Spis treści

Nota o Autorze 7

Od Autora 9

1. Wstęp 11

2. Pożywienie ludzi pierwotnych 13

3. Mechanizmy ekologicznych zależności między drobnoustrojami 17

3.1. Oddziaływania bezpośrednie 18

3.2. Oddziaływania pośrednie 20

3.3. Równowaga między populacjami drobnoustrojów a organizmem człowieka 29

4. Bakterie jako potencjalne czynniki terapeutyczne 33

4.1. Naturalny sposób zwalczania malarii 33

4.2. Bakterie w walce z próchnicą 34

4.3. Rola bakterii w procesie gojenia się ran 35

4.4. Związek drobnoustrojów z chorobami nowotworowymi 37

4.4.1. Bakterie jako przyczyna nowotworów 37

4.4.2. Wirusy jako czynniki wywołujące nowotwory 38

4.5. Drobnoustroje w walce z nowotworami 40

4.5.1. Bakterie w terapii przeciwnowotworowej 40

4.5.2. Wirusy jako potencjalne leki przeciwnowotworowe 45

4.6. Choroby zakaźne a zaburzenia psychiczne 47

5. Ludzki mikrobiom 53

5.1. Różnorodność mikroorganizmów u człowieka 53

5.2. Konsekwencje zmian bioróżnorodności 55

5.3. Populacje mikroorganizmów u człowieka 58

5.4. Mikroflora jelitowa i jej wpływ na fizjologię gospodarza 61

5.5. Mikrobiom przewodu pokarmowego człowieka 65

5.6. Osobnicze kształtowanie się mikroflory jelitowej 66

5.7. Gatunkowy skład mikroflory jelitowej 68

5.7.1. Mikroflora skóry człowieka 69

5.7.2. Mikroflora bakteryjna jamy ustnej 69

5.7.3. Mikroflora górnych dróg oddechowych 70

5.7.4. Mikroflora przewodu pokarmowego 70

5.8. Funkcje mikroorganizmów przewodu pokarmowego 74

5.7.5. Mikroflora układu moczowo-płciowego 74

5.8.1. U dział w procesach trawienia 74

5.8.2. Wspomaganie trawienia laktozy 75

5.8.3. Wpływ na gospodarkę lipidową oraz poziom cholesterolu 75

5.8.4. Biosynteza witamin 75

5.8.5. Immunostymulacja i immunomodulacja 76

5.9. Mikroflora jelitowa a otyłość 77

5.8.6. Inne funkcje 77

5.10. Ochrona układu pokarmowego przed mikroorganizmami chorobotwórczymi 83

5.11. Zaburzenia fizjologicznej mikroflory jelitowej u człowieka 87

5.12. Skład i zaburzenia mikroflory jelitowej u ludzi w podeszłym wieku 92

5.13. Zmiana mikroflory przewodu pokarmowego w wyniku antybiotykoterapii 93

6. Probiotyki 95

6.1. Historia probiotyków 95

6.2. Definicje probiotyków 96

6.3. Probiotyki jako przykład żywności funkcjonalnej 97

6.4. Mikroorganizmy wykorzystywane jako probiotyki 99

6.5. Kryteria wyboru mikroorganizmów probiotycznych 100

6.6. Mechanizmy działania mikroflory probiotycznej 102

6.6.1. Korzystne oddziaływanie bakterii mlekowych na funkcje życiowe i zdrowie człowieka 106

6.6.2. Metabolity bakterii probiotycznych o działaniu antagonistycznym wobec bakterii chorobotwórczych 110

6.6.3. Probiotyki w leczeniu stanów chorobowych 117

6.7. Korzyści zdrowotne wynikające z interakcji probiotyków z patogenami 126

6.8. Aktywność antynowotworowa i antymutagenna 128

6.9. Probiotyki w medycynie 129

6.10. Bakterie probiotyczne w produkcji żywności 130

6.11. Modyfikacje żywności 133

6.11.1. Wzbogacenie żywności kulturami bakterii fermentacji mlekowej i innych szczepów probiotycznych 137

6.11.2. Suplementowanie żywności 139

6.12. Bezpieczeństwo żywności probiotycznej 140

7. Mikotoksyny a zagrożenia zdrowia ludzi i zwierząt 143

7.1. C harakterystyka mikotoksyn 146

7.2. Drogi skażenia mikotoksynami 150

7.3. Biologiczne metody likwidacji mikotoksyn z żywności 151

7.4. Fizyko-chemiczne metody eliminacji mikotoksyn 155

8. Prebiotyki i synbiotyki 159

8.1. Historia badań nad inuliną 159

8.2. Budowa inuliny 159

8.3. Roślinne źródła inuliny 161

8.4. Fruktany pochodzenia mikrobiologicznego 163

8.5. Inulina jako prebiotyk i jej zastosowanie 164

9. Problemy z transportem probiotyków w układzie pokarmowym człowieka 169

9.1. Mikrokapsułkowanie probiotyków 169

9.2. Zastosowanie mikrokapsułkowania w przemyśle spożywczym 171

9.3. Mikrokapsułkowanie w procesie unieruchamiania probiotyków 173

9.3.1. Struktura mikrokapsułek 173

9.3.2. Wymogi procesu mikrokapsułkowania w przemysłach spożywczym i farmaceutycznym 174

9.3.3. Materiały stosowane jako powłoki 175

9.3.4. Kapsułkowanie jednoczesne prebiotyków z probiotykami 176

9.3.5. Perspektywy kapsułkowania probiotyków 177

10. Literatura 179

11. Summary 213