"Bezpieczeństwo i jakość żywności"

Spis treści

Wstęp 10

ROZDZIAŁ 1 Żywność w systemie bezpieczeństwa państwowego 14

Wprowadzenie 14

1.1. Żywność jako dobro ekonomiczne 15

1.2. Pojęcie i status jakości żywności 16

1.3. Bezpieczeństwo żywnościowe w systemie bezpieczeństwa państwa 27

1.4. Bezpieczeństwo żywnościowe – definiowanie problemu 31

1.4.1. Nurt instytucjonalny bezpieczeństwa żywnościowego 32

1.4.2. Nurt autorski bezpieczeństwa żywnościowego 42

1.5. Bezpieczeństwo żywnościowe a jego brak 56

1.6. Suwerenność żywnościowa 60

1.7. Koncepcja bezpieczeństwa żywnościowego i bezpieczeństwa żywienia 66

2.1. Pojęcie bezpieczeństwa żywności 74

RODZIAŁ 2 Bezpieczeństwo żywności w ujęciu systemowym 74

2.1.1. Bezpieczeństwo żywności w nurcie instytucjonalnym 75

2.1.1.1. Bezpieczeństwo żywności w prawie UE 75

2.1.1.2. Bezpieczeństwo żywności poza UE 79

2.1.1.3. Bezpieczeństwo żywności na szczeblu globalnym 84

2.1.1.4. Bezpieczeństwo żywności w prawie polskim 87

2.1.2. Nurt autorski bezpieczeństwa żywności 89

2.1.3. Bezpieczeństwo żywności – konkluzje i uwagi 101

2.2. Oszustwa żywnościowe – fałszowanie żywności 105

2.3. Obrona żywności 121

2.4. Modele ryzyka w obszarze bezpieczeństwa żywności 127

2.4.1. Model F.F. Busty i S.P. Kennedy’ego 128

2.4.2. Model J. Spinka, D.C. Moyera 130

2.4.3. Model JOOB 133

2.5. Współczesne podejście do bezpieczeństwa żywności 141

2.6. Bezpieczeństwo żywnościowe a bezpieczeństwo żywności 149

RODZIAŁ 3 Stan bezpieczeństwa żywności na świecie (1828–2015). Teoria „drugiej fali” 154

3.1. Definicja incydentu żywnościowego 155

3.2. Podstawowe założenia Wykazu 156

3.3. Zasięg czasowy badań 157

3.4. Dostępność informacji o incydentach według regionów i państw 157

3.5. Zakres merytoryczny 158

3.6. Analiza incydentów żywnościowych 158

3.6.1. Zróżnicowanie regionalne 158

3.6.2. Skala incydentów żywnościowych 162

3.7. Teoria „drugiej fali” 164

3.8. Konkluzje 170

4.1. Jakość zdrowotna żywności 172

ROZDZIAŁ 4 Bezpieczeństwo i jakość żywności w Polsce 172

4.2. Jakość ekonomiczna żywności 175

4.2.1. Skala zafałszowania artykułów żywnościowych – ujęcie syntetyczne 177

4.2.2. Jakość i bezpieczeństwo produktów według grup żywności 181

4.2.3. Główne nieprawidłowości w zakresie jakości i bezpieczeństwa żywności według grup produktów 186

4.3. Konkluzje 197

Aneks statystyczny 199

5.1. System bezpieczeństwa żywności – ujęcie teoretyczne 206

ROZDZIAŁ 5 Systemy bezpieczeństwa żywności na świecie 206

5.2. Modele krajowe 211

5.2.1. Model zintegrowany (skandynawski) 211

5.2.1.1. Dania 211

5.2.1.2. Szwecja 213

5.2.1.3. Wielka Brytania 214

5.2.2. Model z instytucją dominującą 215

5.2.2.1. USA 215

5.2.2.2. Francja 224

5.2.3. Model rozproszony 229

5.2.3.1. Polska 229

5.2.3.2. Włochy 235

5.2.4. Ewolucja modeli bezpieczeństwa żywności 240

5.2.4.1. Łotwa 240

5.3. Model regionalny (UE) 243

5.4. Konkluzje 251

6.1. Uwagi wstępne: globalne problemy – globalne inicjatywy 254

ROZDZIAŁ 6 Inicjatywy w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego i żywności na świecie 254

6.2. Codex Alimentarius FAO/WHO (1963) 255

6.3. Committee on World Food Security (FAO, 1974) 256

6.3.1. Powstanie i działalność Committee on World Food Security 256

6.3.2. CFS a idea Global Partnership for Agriculture, Food Security and Nutrition 257

6.4. Rapid Alert System for Food and Feed (1979) 261

6.5. European Food Safety Authority (UE, 2002) 264

6.6. International Food Safety Authorities Network (FAO/WHO, 2004) 266

6.7. L’Aquila Food Security Initiative (2009) 268

6.8. Emergency Prevention Systems Food Safety FAO (2009) 269

6.9. ASEAN Integrated Food Security (ASEAN, 2009) 271

6.10. European Multidisciplinary Platform against Criminal Threats (UE, 2010) 273

6.11. „OPSON” (2011) 275

6.12. Food Security Information Network (FAO, 2012) 277

6.13. World Bank: Global Food Safety Partnership (2012) 279

6.14. Food Integrity Project (2014) 281

6.15. Konkluzje 285

ROZDZIAŁ 7 Co dalej z bezpieczeństwem żywności 286

7.1. Działania „twarde” 287

7.1.1. Prawo żywnościowe – standardy bezpieczeństwa żywności 287

7.1.2. Wzrost skuteczności instytucji kontroli żywności 290

7.1.3. Skracanie żywnościowego łańcucha dostaw 291

7.1.4. Rozwój systemów jakości żywności 293

7.2. Działania „miękkie” 295

7.2.1. Edukacja konsumentów 296

7.2.2. Wzmocnienie ruchów konsumenckich 298

7.2.3. Promocja żywności lokalnej 299

7.2.4. Monitorowanie łańcucha żywnościowego 301

7.3. Konkluzje 302

Zakończenie 304

Słownik angielsko-polski terminów użytych w pracy 307

Bibliografia 311

Załącznik 330