"Wiedza obiektywna"

Spis treści

Wstęp Adam Chmielewski 10

Od tłumacza 39

WIEDZA OBIEKTYWNA EWOLUCYJNA TEORIA EPISTEMOLOGICZNA Przedmowa do wydania polskiego 44

Przedmowa do wydania angielskiego 46

Podziękowania 48

1. Wiedza hipotetyczna: moje rozwiązanie problemu indukcji 50

§ 1. Zdroworozsądkowy problem indukcji 52

§ 2. Dwa problemy indukcji Hume’a 53

§ 3. Istotne konsekwencje wyników Hume’a 54

§ 4. Moje podejście do problemu indukcji 55

§ 5. Logiczny problem indukcji: przeformułowanie i rozstrzygnięcie 56

§ 6. Uwagi do mojego rozwiązania problemu logicznego 58

§ 7. Preferencje dla teorii a poszukiwanie prawdy 64

§ 8. Korroboracja. Zalety nieprawdopodobieństwa 70

§ 9. Preferencje pragmatyczne 74

§ 10. Tło dla przeformułowania psychologicznego problemu indukcji Hume’a 77

§ II. Przeformułowanie psychologicznego problemu indukcji 81

§ 12. Tradycyjny problem indukcji i nieprawomocność wszystkich zasad i reguł demarkacji 82

§ 13. Poza problemem indukcji i demarkacji 85

2. Dwa oblicza zdrowego rozsądku. Argument w obronie zdroworozsądkowego realizmu i przeciwko zdroworozsądkowej teorii wiedzy 88

§ 1. Usprawiedliwienie filozofii 88

§ 2. Niepewny punkt wyjścia: zdrowy rozsądek i krytyka 89

§ 3. Stanowiska alternatywne 91

§ 4. Realizm 94

§ 5. Argumenty na rzecz realizmu 95

§ 6. Uwagi o prawdzie 101

§ 7. Zawartość teorii; zawartość prawdziwa i zawartość fałszywa 105

§ 8. Uwagi o prawdoupodobnieniu 111

§ 9. Prawdoupodobnienie a poszukiwanie prawdy 113

§ 10. Prawda i prawdoupodobnienie jako cele 117

§ 11. Uwagi o pojęciach prawdy i prawdoupodobnienia 118

§ 12. Błędna zdroworozsądkowa teoria wiedzy 121

§ 13. Krytyka zdroworozsądkowej teorii wiedzy 125

§ 14. Krytyka subiektywistycznej teorii wiedzy 127

§ 15. Predarwinowski charakter zdroworozsądkowej teorii wiedzy 128

§ 16. Zarys epistemologii ewolucjonistycznej 130

§ 17. Problemy i ogó1ne tło wiedzy 134

§ 18. Wszelka wiedza jest przesycona teorią, również: nasze obserwacje 135

§ 19. Jeszcze jeden rzut oka na epistemologię subiektywistyczną 136

§ 20. Wiedza w sensie obiektywnym 137

§ 21. Poszukiwanie pewności i podstawowy błąd zdroworozsądkowej teorii wiedzy 139

§ 22. Uwagi analityczne o pewności 143

§ 23. Metoda nauki 147

§ 24. Krytyczna dyskusja, racjonalne preferencje oraz problem analityczności wyborów i przewidywań 148

§ 25. Nauka: rozwój wiedzy poprzez krytykę i twórczość 151

§ 26. Problemy przyczynowości i indukcji u Hume’a 153

Jeszcze raz o indukcji 153

§ 27. Dlaczego logiczny problem indukcji Hume’a jest głębszy od problemu przyczynowości 160

§ 28. Ingerencja Kanta: wiedza obiektywna 161

§ 29. Rozwiązanie paradoksu Hume’a: ocalenie racjonalności 163

§ 30. Nieporozumienia wokół problemu indukcji 166

§ 31. Co pozostaje z błędnie pojętego problemu uzasadnienia indukcji? 168

§ 32. Sceptycyzm dynamiczny: konfrontacja z Hume’em 171

§ 33. Analiza dowodu z nieprawdopodobieństwa przypadków 173

§ 34. Podsumowanie: krytyczna filozofia zdrowego rozsądku 176

3. Epistemologia bez podmiotu poznającego 179

§ 1. Trzy tezy o epistemologii i trzecim świecie 179

§ 2. Biologiczna teoria trzeciego świata 187

§ 3. Obiektywność i autonomia trzeciego świata 190

§ 4. Język, krytyka i świat trzeci 196

§ 5. Uwagi historyczne 199

§ 6. Ocena i krytyka epistemologii Brouwera 206

§ 7. Subiektywizm w logice, teorii prawdopodobieństwa i fizyce 220

§ 8. Logika i biologia odkrycia naukowego 223

§ 9. Twórczość, humanizm i samotranscendencja 228

4. O teorii obiektywnego umysłu 234

§ 1. Pluralizm i trzy światy 234

§ 2. Związki przyczynowe pomiędzy trzema światami 236

§ 3. Obiektywność świata trzeciego 237

§ 4. Świat trzeci jako wytwór ludzki 240

§ 5. Problem rozumienia 243

§ 6. Psychologiczne procesy myślenia a przedmioty trzeciego świata 244

§ 7. Rozumienie i rozwiązywanie problemów 247

§ 8. Bardzo trywialny przykład 250

§ 9. Przykład obiektywnego rozumienia historycznego 252

§ 10. Wartość problemów 262

§ 11. Rozumienie „hermeneutyka” w humanistyce 265

§ 12. Porównanie z Collingwooda metodą subiektywnego odtwarzania 269

5. Cel nauki 272

6. O chmurach i zegarach. Zarys teorii racjonalności i wolności człowieka 288

7. Ewolucja i drzewo wiedzy 343

§ 1. Uwagi o problemach i rozwoju wiedzy 344

§ 2. Uwagi o metodzie biologii, a zwłaszcza o metodzie teorii ewolucji 353

§ 3. Hipoteza: „dualizm genetyczny” 362

Dodatek: Mutant behawioralny 373

8. Logika, fizyka i historia – pogląd realistyczny 378

§ 1. Realizm i pluralizm: redukcja czy emergencja 383

§ 2. Pluralizm i emergencja w historii 391

§ 3. Realizm i subiektywizm w fizyce 398

§ 4. Realizm w logice 401

9. Uwagi filozoficzne o teorii prawdy Tarskiego 420

Uzupełnienie. Nota o definicji prawdy Tarskiego 439

Dodatek I. Kubel i reflektor: dwie teorie wiedzy 443

Dodatek 2. Uwagi uzupełniające 469

Przypisy 484

Bibliografia 536

Skorowidz osób 541

Skorowidz pojęć 548