"Interpretacja EKG. Kurs zaawansowany"

Spis treści

Część I. Zagadnienia ogólne 18

1. ZARYS HISTORII ELEKTROKARDIOGRAFII – Paweł Ptaszyński 20

2. ZJAWISKA ELEKTRYCZNE ZACHODZĄCE W SERCU – Krzysztof Szydło 26

Czynność elektryczna komórki – podstawy elektrofizjologii 27

Mechanizmy arytmogenezy 32

3. ZASADY WYKONYWANIA ELEKTROKARDIOGRAMU – Krzysztof Szydło 37

Podstawowe informacje o zapisie EKG 38

Niestandardowe odprowadzenia EKG 46

U kogo należy wykonać EKG? 50

4. PODSTAWY OCENY PRA WIDŁOWEGO ZAPISU EKG – Małgorzata Kurpesa 51

5. DŁUGOCZASOWE REJESTRACJE EKG – Iwona Cygankiewicz 57

Sposoby długotrwałego monitorowania EKG 58

Wskazania do długotrwałego monitorowania EKG 62

6. ELEKTROKARDIOGRAFICZNA PRÓBA WYSIŁK OWA – Ewa Piotrowicz 67

Wartość diagnostyczna testu wysiłkowego 67

Zasady prowadzenia testu wysiłkowego i kryteria jego zakończenia 70

Ocena wyniku próby wysiłkowej 72

Próba wysiłkowa w wybranych sytuacjach klinicznych 79

7. BADANIE ELEKTROFIZJOLOGICZNE A ELEKTROK ARDIOGRAM – Marek Jastrzębski 90

Część II. Oś serca 114

8. OKREŚLANIE OSI ELEKTRYCZNEJ SERCA – Artur Filipecki, Krzysztof Szydło 116

9. ZNACZENIE KLINICZNE OSI ELEKTRYCZNEJ SERCA – Artur Filipecki, Krzysztof Szydło 120

Część III. Zaburzenia przewodnictwa 126

10. ZABURZENIA FUNKCJI WĘZŁA ZA TOKOWO-PRZEDSIONKOWEGO I PRZEDSIONKOWO-KOMOROWEGO – DEFINICJE – Iwona Cygankiewicz 128

11. PRAKTYCZNE ASPEKTY ZABURZEŃ PRZEWODNICTW A W OBRĘBIE WĘZŁA ZATOKOWO-PRZEDSIONKOWEGO I PRZEDSIONKOWO-KOMOROWEGO – Iwona Cygankiewicz 145

12 ZABURZENIA PRZEWODNICTWA ŚRÓDKOMOROWEGO 160

Blok prawej odnogi pęczka Hisa – Patryk Siedlecki, Małgorzata Kurpesa 160

Blok przedniej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa – Patryk Siedlecki, Małgorzata Kurpesa 163

Blok tylnej wiązki lewej odnogi pęczka Hisa – Patryk Siedlecki, Małgorzata Kurpesa 165

Blok lewej odnogi pęczka Hisa – Marek Jastrzębski, Piotr Kukla 167

Wiązka przegrodowa – jest, a jakoby jej nie było… – Ryszard Piotrowicz 179

Część IV. Nadkomorowe zaburzenia rytmu serca 206

13. RYTM ZATOKOWY I JEGO ZABURZENIA – Beata Średniawa, Stanisław Morawski 208

Morfologia załamków P 211

Trudności diagnostyczne 214

14. POJEDYNCZA ARYTMIA NADKOMOROWA – Beata Średniawa, Stanisław Morawski 231

Przedwczesne pobudzenia zatokowe 231

Dodatkowe przedwczesne pobudzenie przedsionkowe 234

Wsteczna aktywacja przedsionków 249

Wędrowanie rozrusznika _ 252

Ogniskowe wyładowania z żył płucnych 255

15. CZĘSTOSKURCZE NADKOMOROWE – PODZIAŁ – Beata Średniawa, Stanisław Morawski 257

Częstoskurcz zatokowo-przedsionkowy 258

Jednokształtny częstoskurcz przedsionkowy 258

Wielokształtny częstoskurcz przedsionkowy 268

Częstoskurcz nawrotny z łącza przedsionkowo-komorowego (częstoskurcz węzłowy nawrotny, AVNRT) 269

Ogniskowy częstoskurcz z łącza przedsionkowo-komorowego 280

Częstoskurcz nawrotny przedsionkowo-komorowy (AVRT) ortodromowy lub antydromowy 281

16. TRZEPOTANIE PRZEDSIONKÓW – Beata Średniawa, Stanisław Morawski 283

17. MIGOTANIE PRZEDSIONKÓW – Beata Średniawa, Stanisław Morawski 300

Rola rejestracji EKG metodą Holtera w diagnostyce i leczeniu migotania przedsionków 315

Trudności diagnostyczne 318

18. PREEKSCYTACJA ORAZ ZESPÓŁ WOLFF A–PARKINSONA–WHITE’A (WPW) – Beata Średniawa, Stanisław Morawski 321

Definicja i kryteria diagnostyczne 321

Lokalizacja drogi dodatkowej 328

Preekscytacja – cechy niedokrwienia 335

Zespół Wolffa–Parkinsona–White’a (WPW) 336

Migotanie przedsionków w preekscytacji 352

Diagnostyka nieinwazyjna, inwazyjna oraz leczenie z użyciem ablacji 354

19. RÓŻNICOWANIE CZĘSTOSKURCZÓW Z WĄSKIM ZESPOŁEM QRS – Beata Średniawa, Stanisław Morawski 356

Objawy kliniczne sugerujące rozpoznanie określonego typu częstoskurczu 358

Identyfikacja załamków P i ich morfologia 359

Wzajemne relacje między załamkiem P lub falą F a zespołem QRS 362

Pobudzenie nerwu błędnego oraz wpływ adenozyny 365

Zaburzenia przewodnictwa śródkomorowego w trakcie częstoskurczu 366

Stymulacja przezprzełykowa oraz badanie elektrofizjologiczne 369

Część V. Komorowe zaburzenia rytmu serca 370

20. EKSTRASYSTOLIA KOMOROWA – Marek Jastrzębski 372

21. CZĘSTOSKURCZE KOMOROWE – PODZIAŁ – Marek Jastrzębski 385

Częstoskurcze komorowe na podłożu organicznej choroby serca 386

Idiopatyczny częstoskurcz z toru wypływu prawej lub lewej komory serca 389

Idiopatyczny częstoskurcz wiązkowy 391

Częstoskurcze polimorficzne 392

Artefakty imitujące częstoskurcz 394

22. RÓŻNICOWANIE CZĘSTOSKURCZÓW Z SZEROKIMI ZESPOŁAMI QRS – Marek Jastrzębski 396

Elektrokardiograficzne kryteria rozpoznania częstoskurczu komorowego 397

Złożone metody elektrokardiograficznego różnicowania częstoskurczów z szerokimi zespołami QRS 405

System punktowy VT score 406

23. INNE KOMOROWE ZABURZENIA RYTMU – Marek Jastrzębski 408

Część VI. Niedokrwienie mięśnia sercowego 414

24. ZMIANY W EKG ŚWIADCZĄCE O NIEDOKRWIENIU I MARTWICY MIĘŚNIA SERCOWEGO – Bartosz Szafran, Romuald Ochotny 416

25. OSTRE ZESPOŁY WIEŃCOWE Z UNIESIENIEM ODCINKA ST – Bartosz Szafran, Romuald Ochotny 437

Definicje 437

Wstępne rozpoznanie ostrego zespołu wieńcowego w EKG 439

Lokalizacja obszaru niedokrwienia mięśnia sercowego na podstawie EKG 442

Ewolucja zawału mięśnia sercowego w EKG 457

Zawał przedsionka 466

26. STABILNA CHOROBA WIEŃCOW A I OSTRE ZESPOŁ Y WIEŃCOWE BEZ UNIESIENIA ODCINKA ST – Bartosz Szafran, Romuald Ochotny 468

Zmiany w EKG w stabilnej chorobie wieńcowej 468

Dławica piersiowa naczynioskurczowa (odmienna, Prinzmetala) 471

Zmiany w EKG typowe dla OZW bez uniesienia odcinka ST 473

Znaczenie rokownicze zmian w EKG w OZW bez uniesienia odcinka ST 476

Ewolucja elektrokardiograficzna ostrych zespołów wieńcowych bez uniesienia odcinka ST 478

27. RÓŻNICOWANIE ZMIAN O CHARAKTERZE NIEDOKRWIENNYM PRZY WSPÓŁISTNIENIU INNYCH PATOLOGII – Bartosz Szafran, Romuald Ochotny 479

Pacjenci z implantowanymi stymulatorami i kardiowerterami-defibrylatorami 479

Pacjenci z preekscytacją 481

Pacjenci z przerostami i rozstrzenią komór 481

Pacjenci z zapaleniem osierdzia i mięśnia sercowego 484

Pacjenci z ostrą zatorowością tętnicy płucnej 487

Pacjenci z tachyarytmią nadkomorową 488

Pacjenci z tętniakiem rozwarstwiającym aorty 488

Kardiomiopatia tako-tsubo 489

Udar mózgu i krwawienie podpajęczynówkowe 489

Przedwczesna repolaryzacja i inne genetycznie uwarunkowane schorzenia ze zmianami w EKG 490

Część VII. Przerost mięśnia sercowego 494

28. PRZEROST PRZEDSIONKÓW – Krzysztof Szydło 496

29. PRZEROST PRAWEJ KOMORY – Krzysztof Szydło 501

30. PRZEROST LEWEJ KOMORY – Krzysztof Szydło 507

Część VIII. Zaburzenia okresu repolaryzacji komór. Kanałopatie 514

31. PODŁOŻE KOMÓRKOWE I GENETYCZNE , ARYTMIE TYPOWE DLA K ANAŁOPATII – Elżbieta Katarzyna Biernacka, Piotr Kukla, Urszula Skrzypczyńska-Banasik 516

32. ZESPÓŁ WYDŁUŻONEGO ODSTĘPU QT (LQT S) – Elżbieta Katarzyna Biernacka, Piotr Kukla, Urszula Skrzypczyńska-Banasik 525

Charakterystyka zespołu 525

Elektrokardiogram w diagnostyce zespołu wydłużonego QT 536

EKG w ocenie ryzyka nagłego zgonu sercowego u chorych z LQTS 562

33. ZESPÓŁ BRUGADÓW – Elżbieta Katarzyna Biernacka, Piotr Kukla, Urszula Skrzypczyńska-Banasik 563

34. INNE ZABURZENIA REPOLARYZACJI KOMÓR – Elżbieta Katarzyna Biernacka, Piotr Kukla, Urszula Skrzypczyńska-Banasik 569

Zespół krótkiego odstępu QT (SQTS) 569

Polimorficzny częstoskurcz komorowy zależny od katecholamin (CPVT) 571

Zespół wczesnej repolaryzacji (ZWR) 575

Zespół MEPPC (multifocal ectopic Purkinje-related premature contraction) 577

Część IX. Zmiany elektrokardiograficzne w różnych zespołach chorobowych 35. ZABURZENIA ELEKTROLITOWE – Paweł Ptaszyński 586

36. ARYTMOGENNA KARDIOMIOPATIA PRAWEJ KOMORY – Elżbieta Katarzyna Biernacka 594

37. ELEKTROKARDIOGRAM W HIPOTERMII I HIPERTERMII – Piotr Kukla 617

38. ELEKTROKARDIOGRAM W KARDIOMIOPATII TAKO-TSUBO – Barbara Uznańska-Loch 627

39. ELEKTROKARDIOGRAM W ZATORZE TĘTNICY PŁUCNEJ – Piotr Kukla 634

Zator tętnicy płucnej jako elektrokardiograficzna maska ostrego zespołu wieńcowego 641

Propozycja różnicowania OZW i OZTP na szpitalnym oddziale ratunkowym 650

Zmiany elektrokardiograficzne w zatorze tętnicy płucnej związane ze złym rokowaniem 653

40. ELEKTROKARDIOGRAM W NADCIŚNIENIU PŁUCNYM – Piotr Kukla 655

41. KARDIOMIOPATIA PRZEROSTOWA – Ewa Trzos 664

42. FRAGMENTACJA ZESPOŁÓW QRS – Romuald Ochotny 675

43. WPŁYW LEKÓW NA ZAPIS ELEKTROK ARDIOGRAMU – Paweł Ptaszyński 679

Blokery kanału sodowego 680

Blokery kanałów potasowych 683

Blokery kanałów wapniowych 683

Blokery pompy sodowo-potasowej (Na+/K+ ATP) 684

Leki wpływające na funkcje autonomicznego układu nerwowego 686

Leki sympatykomimetyczne 687

Leki o właściwościach cholinolitycznych 688

Leki o właściwościach cholinomimetycznych 688

Narkotyki i substancje zabronione 689

Inne trucizny 690

44. EKG U PACJENTA Z BORELIOZĄ – Tomasz Rechciński 691

45. ELEKTROKARDIOGRAM U SPORTOWCÓW – Marcin Konopka, Wojciech Braksator, Artur Mamcarz 697

46. EKG U LUDZI W WIEKU PODESZŁ YM – Małgorzata Kurpesa 722

Część X. Wybrane patologie w elektrokardiogramie dziecka 732

47. PRZEROST MIĘŚNIA SERCOWEGO W ELEKTROK ARDIOGRAMIE DZIECKA – Katarzyna Bieganowska, Maria Miszczak-Knecht 734

Przerost (nieprawidłowości) prawego przedsionka 738

Przerost (nieprawidłowości) lewego przedsionka 740

Przerost prawej komory 746

Przerost lewej komory 748

Przerost obu komór 751

48. EKG W WADACH WRODZONYCH SERCA – Katarzyna Bieganowska, Maria Miszczak-Knecht 755

49. ZABURZENIA PRZEWODNICTWA ŚRÓDKOMOROWEGO U DZIECI – Katarzyna Bieganowska, Maria Miszczak-Knecht 770

Część XI. Stymulacja w EKG 782

50. OCENA FUNKCJI STYMULATORA W ZAPISIE EKG – Jerzy Krzysztof Wranicz, Michał Kałowski 784

Podstawowe zasady funkcjonowania kardiostymulatora 784

Stymulacja w zapisie EKG, zaburzenia stymulacji 789

Zaburzenia wyczuwania 799

Inne elektrokardiograficzne powikłania stymulacji 806

51. EKG U CHORYCH Z WSZCZEPIONYM K ARDIOWERTEREM-DEFIBRYLATOREM – Przemysław Mitkowski 809

52. PRZYDATNOŚĆ 12- ODPROWADZENIOWEGO EKG W MONIT OROWANIU PACJENTÓW Z IMPLANTOWANYMI URZĄDZENIAMI RESYNCHRONIZUJĄCYMI – Michał Chudzik 821

Quiz 840

Skorowidz 872