"Bioenergetyka i biochemia tlenowego wysiłku fizycznego. Dla studentów i trenerów oraz wszystkich tych, którzy są ciekawi, skąd bierze się energia do pracy mięśni"

Identyfikator Librowy: 225207

Spis treści

Przedmowa 6

Przedmowa do wydania drugiego 7

Wstęp 8

1. Szybkość tworzenia ATP zależy od drogi jego resyntezy 10

1.1. Rodzaje włókien mięśniowych 15

1.2. Resynteza ATP na drodze tlenowej odbywa się w mitochondriach 17

2. Etapy tlenowego systemu resyntezy ATP na potrzeby skurczu mięśnia 18

3. Cykl Krebsa (cykl kwasu cytrynowego) 21

3.1. Przebieg cyklu Krebsa 21

3.2. Regulacja cyklu Krebsa 27

3.2.1. Dostępność szczawiooctanu 28

3.2.2. Dostępność acetylo-CoA 30

3.2.3. Szybkość cyklu Krebsa – podsumowanie 31

3.3. Efekt energetyczny cyklu Krebsa 33

3.4. Podsumowanie 33

3.5. W procesie fosforylacji oksydacyjnej powstaje ATP, co pozwala na zachowanie znacznej części energii uzyskanej z utleniania (skrótowy opis) 34

3.5.1. Łańcuch oddechowy jest także głównym źródłem reaktywnych form tlenu 35

3.6. Bilans energetyczny utleniania glukozy 40

4. Oksydacyjna dekarboksylacja pirogronianu 41

4.1. Pirogronian powstający w glikolizie musi być przeniesiony do matrix mitochondrium, aby tam mógł być utleniony do acetylo-CoA 41

4.2. Przebieg reakcji oksydacyjnej dekarboksylacji pirogronianu 42

4.3. Regulacja kompleksu dehydrogenazy pirogronianowej 42

4.4. Metabolizm mleczanu jest procesem tlenowym 44

4.4.1. Cykl Corich i cykl alaninowy 47

4.4.2. Przekształcanie mleczanu w glikogen we włókach mięśniowych jest jednym ze sposobów jego metabolizmu 47

4.4.3. Utlenianie mleczanu w czasie wysiłku tlenowego poniżej progu anaerobowego 48

4.4.4. Usuwanie mleczanu przez mięśnie i inne tkanki 51

5. Substraty lipidowe w wysiłku tlenowym 53

5.1. Lipoliza 56

5.1.1. Zapasy tłuszczu są przechowywane w komórkach tłuszczowych i mięśniowych w postaci adiposomów 56

5.1.2. Lipoliza trwa cały czas, także w spoczynku 57

5.1.3. Najważniejszym enzymem, od którego zależy szybkość lipolizy, jest ATGL 57

5.1.4. Lipoliza w tkance tłuszczowej w czasie spoczynku 58

5.1.5. Lipoliza w tkance tłuszczowej w czasie wysiłku 60

5.2. Transport wolnych kwasów tłuszczowych do mięśni 63

5.3. Aktywacja kwasów tłuszczowych 64

5.4. Transport grup acylowych (reszt kwasów tłuszczowych) przez wewnętrzną błonę mitochondrialną; rola karnityny 68

5.5. -oksydacja 68

5.6. Bilans energetyczny -oksydacji kwasu palmitynowego (z uwzględnieniem cyklu Krebsa i aktywności łańcucha oddechowego) 70

5.7. Substancje ketonowe (ciała ketonowe) 71

5.6.1. Wykorzystanie tłuszczów wymaga większego zużycia tlenu niż w przypadku utleniania cukrów 71

5.8. Utlenianie nienasyconych i długołańcuchowych kwasów tłuszczowych 73

5.9. Wykorzystywanie tłuszczów spoza tkanki tłuszczowej jako substratów energetycznych dla wysiłku fizycznego 73

5.9.1. Lipoliza tłuszczu wewnątrzmięśniowego 74

5.9.2. Wykorzystanie lipidów z lipoprotein krwi 75

5.10. Podsumowanie 76

6. Substraty białkowe dla wysiłku tlenowego 78

6.1. Aminokwasy z białek pokarmowych mogą być zużywane do syntezy nowego białka, przekształcane w inne substancje lub utleniane 78

6.2. Wysiłek fizyczny przyspiesza utlenianie i rozpad białek mięśni 79

6.3. Korzyści odnoszone przez mięsień z metabolizmu aminokwasów 83

6.4. Krótkie uwagi na temat diety białkowej 84

7. Rola fosfokreatyny w wysiłku tlenowym 86

8. Zmiany w mięśniu zwiększające jego zdolność do pracy tlenowej 88

8.1. Adaptacja do pracy kosztem przemian tlenowych jest efektem odpowiedniego treningu 88

8.2. Różne rodzaje wysiłku zależne od przemian tlenowych 91

8.2.1. Wysiłek o znacznej intensywności, tzn. powyżej progu anaerobowego 92

8.2.2. Długotrwały wysiłek fizyczny realizowany poniżej progu anaerobowego 92

8.2.3. Wysiłki acykliczne 94

8.2.4. Test progresywny jako przykład wysiłku tlenowego 94

8.2.5. Rola przemian tlenowych w restytucji (odpoczynku po wysiłku) 97

8.3. Wydajność procesów tlenowych 98

8.4. Dobry poziom zdolności do wysiłku tlenowego jest korzystny nie tylko dla sportowców 101

9. Krótkie uwagi na temat odchudzania, czyli zużycia nadmiaru tłuszczu 102

10. Glikogen mięśniowy jest najważniejszym i najlepszym substratem dla intensywnego wysiłku tlenowego (opis fragmentu metabolizmu cukrów) 105

10.1. Skąd bierze się glukoza niezbędna do syntezy glikogenu? 106

10.2. Po co w ogóle jest syntetyzowany glikogen? 109

10.3. Dlaczego mięśnie łatwiej zużywają własny glikogen, a nie korzystają z glukozy wydzielanej przez wątrobę? 111

Indeks terminów 114

1. Glikoliza i wysiłki fizyczne zasilane przez glikolizę 122

Załącznik 122

2. Szlak pentozofosforanowy – podstawowe fakty i znaczenie dla wysiłku fizycznego 128

Bibliografia 130