"Rozwijanie umiejętności społecznych dziecka"

Spis treści

Podziękowania 9

Wprowadzenie 10

I. Podstawy 13

Rozdział 1. Empiryczne dowody na skuteczność zabawy grupowej jako interwencji psychologicznej dla dzieci 16

Rozdział 2. Zabawa grupowa w interwencjach dla dzieci o specjalnych potrzebach 24

Rozdział 3. Tworzenie grup do realizacji interwencji opartych na zabawie grupowej 34

Rozdział 4. Strategie formułowania poleceń oraz kształtowania zachowań dzieci 43

Rozdział 5. Rola opiekunów dziecka w procesie generalizacji umiejętności nabytych podczas interwencji grupowych 52

II. Sekwencje umiejętności niezbędnych w zabawie grupowej 64

1. Komunikowanie się 67

2. Przyjazna rozmowa 68

3. Przedstawianie się 68

4. Przedstawianie innych 69

5. Włączanie się do rozmowy 69

6. Dołączanie do zabawy grupowej 70

7. Opowiadanie o sobie 70

8. Dzielenie się czymś z innymi 71

9. Dowiadywanie się czegoś o innych 71

10. Aktywne słuchanie 72

11. Mówienie komplementów 72

12. Przyjmowanie komplementów 72

13. Okazywanie szacunku innym 73

14. Szacunek dla osobistej przestrzeni innych 74

15. Nieprzeszkadzanie innym 74

16. Samokontrola 75

17. Rozpoznawanie uczuć i emocji 75

18. Wyrażanie uczuć i emocji 76

19. Rozumienie wskazówek płynących z otoczenia społecznego 76

20. Wykazywanie zainteresowania uczuciami innych 77

21. Radzenie sobie ze stresem 77

22. Radzenie sobie z lękiem 78

23. Radzenie sobie ze złością 78

24. Radzenie sobie ze złością drugiej osoby 79

25. Radzenie sobie z odrzuceniem 80

26. Radzenie sobie z wykluczeniem 80

27. Radzenie sobie z nudą 81

28. Wyznaczanie celów i osiąganie ich 81

29. Rozwiązywanie codziennych problemów 82

30. Grupowe rozwiązywanie problemów 83

31. Stosowanie się do poleceń 83

32. Koncentrowanie uwagi 84

33. Wytrwałość w realizacji zadania 84

34. Samodzielna praca 85

35. Współpraca 85

36. Czekanie na swoją kolejność 86

37. Umiejętność współzawodnictwa 87

38. Cierpliwość 87

39. Asertywność 87

40. Mówienie NIE 88

41. Akceptowanie czyjegoś NIE 88

42. Proszenie o pomoc 89

43. Pomaganie innym 89

III. Interwencje wykorzystujące zabawę grupową 92

ZWIERANIE I PODTRZYMYWANIE ZNAJOMOŚCI 92

1. Poznaj-piłka 95

2. Papuga 97

3. Samoloty z imionami 99

4. Samoloty z rozmowami (kontynuacja gry Samoloty z imionami) 101

5. Głuchy telefon na mój temat 103

6. Obrazkowy słowniczek zainteresowań 105

7. Wspólne cechy w kapeluszu 107

8. Naklejka z komplementem 109

ROZPOZNAAWANIE EMOCJI I OPOWIEDNIE ICH WYRAŻANIE 110

9. Prowadzenie wywiadu i prezentacja 111

1. Kostki uczuć 113

2. Kamienna Twarz 115

3. Rozpoznawanie wyrazu twarzy 117

4. Zapamiętaj emocje 119

5. Zawody w układanie słowniczka emocji 121

6. Berek z emocjami 123

7. Szarady z emocjami 125

STOSOWANIE SIĘ DO POLECEŃ I KONTROA IMPULSÓW 126

8. Kostka z uczuciami i doznaniami 127

1. Czerwone światło, zielone światło 129

2. Wyspy 131

3. Rysowanie kontroli impulsów 133

4. Nieruchome posągi 135

5. 5. Kłębuszek 137

6. Szalony taniec 139

7. Wszystko się pomieszało 141

DZIELENIE SIĘ, DOŁĄCZANIE DO GRUPY I WSPÓŁPRACA W GRUPIE 142

8. Wyścigi z zasłoniętymi oczami 143

1. Pajęczyna 145

2. Małpka w kocyku 147

3. Śnieżna kula 149

4. Układanka obrazkowa 151

5. Piramida 153

6. Na kogo wypadnie, na tego bęc 155

7. Dobranoc, Azorku 157

8. Mumia 159

RADZENIE SOBIE ZE ZŁOŚCIĄ 160

9. Wspólne tworzenie historii 161

1. Wyrzuć to z siebie w formie sztuki 163

2. Zawody w wymyślaniu sposobów na radzenie sobie ze złością 165

3. Rzut woreczkiem z groszkami 167

4. Zły gorący ziemniak 169

5. Dalej, wiewiórko! 171

6. Ciepło–zimno 173

7. Oddawanie książki 175

RADZENIE SOBIE Z LĘKIEM I STRESEM 176

8. Złość do kosza 177

1. Relaksujący kot 179

2. Zmieniające się pory roku 181

3. Jestem balonikiem 183

4. Chrrr… 185

5. Wyobraź sobie, że jesteś tutaj 187

6. Rysowanie muzyki 189

7. Kołysząca się łódź 191

OKREŚLANIE PRZESTRZENI OSOBISTEj 192

8. Kolorowanki z numerami 193

1. Wkraczanie w przestrzeń osobistą 195

2. Wirowanie w przestrzeni 197

3. Muzyczne kształty 199

4. Bańki przestrzeni osobistej 201

5. Krąg przestrzeni osobistej 203

6. Koła hula-hoop 205

7. Mamo/tato, czy mogę? 207

8. Skaczące piłki 209

SKUTECZNE PLANOWANIE I ZARZĄDZANIE CZASEM 210

9. Zgadywanie granic przestrzeni osobistej 211

1. Ile to zabiera czasu? 213

2. Wyścigi w ubieraniu się 215

3. Zwyczaje poranne 217

4. Mój dzień 219

5. Podchody 221

6. Zaplanujmy podróż! 223

7. Zaprogramuj robota 225

8. Restauracja 227

IV. Wnioski uwagi końcowe i kierunki na przyszłość 232

Załącznik a: Przykład sesji interwencji opartej na zabawie grupowej 234

Załącznik b: Rekomendowane strony internetowe na temat terapii zabawą 239

Bibliografia 240

Indeks rzeczowy 252

O autorce 256