"Psychiatria dzieci i młodzieży. Tom 2"

Table of Contents

16. Zaburzenia przywiązania – Tomasz Srebnicki 22

16.1. Wprowadzenie – pojęcie przywiązania 22

16.2. Zachowania przywiązaniowe a więź 22

16.3. Normatywne wzorce przywiązania 23

16.4. Nieprawidłowe przywiązanie jako zaburzenie 25

16.5. Zaburzenia współwystępujące 28

16.6. Diagnoza i identyfikacja problemów z przywiązaniem 28

16.7. Postępowanie 28

16.8. Leczenie farmakologiczne 31

16.9. Rokowanie 32

17. Zaburzenia stresowe pourazowe – Małgorzata Dąbkowska 34

17.1. Zaburzenie stresowe pourazowe (post-traumatic stress disorder, PTSD) 34

17.2. Ostre zaburzenie stresowe (acute stress disorder, ASD) 51

17.3. Zaburzenia adaptacyjne 57

18. Zaburzenia dysocjacyjne – Małgorzata Dąbkowska 64

18.1. Definicja zaburzenia 64

18.2. Kryteria diagnostyczne zaburzeń dysocjacyjnych w klasyfikacji DSM-5 65

18.3. Etiologia 68

18.4. Epidemiologia 70

18.5. Diagnoza, objawy kliniczne 71

18.6. Różnicowanie 72

18.7. Współchorobowość 73

18.8. Postępowanie i terapia 73

18.9. Podsumowanie 75

19. Zaburzenia psychiatryczne w przebiegu endokrynopatii – Andrzej Siwiec, Krzysztof M. Wilczyński 76

19.1. Wprowadzenie 76

19.2. Definicja zespołu psychoendokrynnego 77

19.3. Psychopatologia zaburzeń funkcji tarczycy 78

19.4. Psychopatologia zaburzeń funkcji gruczołów przytarczycznych i gospodarki wapniowo-fosforanowej 85

19.5. Psychopatologia zaburzeń funkcji kory nadnerczy 90

19.6. Wnioski końcowe 96

20. Zaburzenia jedzenia i odżywiania się – Małgorzata Janas-Kozik, Marta Tyszkiewicz-Nwafor, Artur Pałasz 100

20.1. Wprowadzenie 100

20.2. Jadłowstręt psychiczny 100

20.3. Żarłoczność psychiczna 116

20.4. Zaburzenie z napadami objadania się 122

20.5. Zaburzenie polegające na ograniczaniu/unikaniu przyjmowania pokarmów 128

20.6. Inne określone zaburzenia jedzenia i odżywiania się oraz nieokreślone zaburzenia jedzenia 131

21. Zaburzenia wydalania – Urszula Szymańska 134

21.1. Enuresis 134

21.2. Encopresis 152

22. Zaburzenia snu u dzieci i młodzieży – Ksymena Urbanek 162

22.1. Wprowadzenie 162

22.2. Klasyfikacje zaburzeń snu 171

22.3. Zaburzenia z bezsennością 172

22.4. Zaburzenie z nadmierną sennością 185

22.5. Narkolepsja 187

22.6. Zaburzenie okołodobowego rytmu snu i czuwania 192

22.7. Parasomnie 193

22.8. Zespół niespokojnych nóg 200

22.9. Inne zaburzenia ruchowe związane ze snem 202

23. Zaburzenia dezorganizujące, kontroli impulsów i zachowania – Tomasz Srebnicki 206

23.1. Wprowadzenie 206

23.2. Zaburzenia zachowania w DSM-5 208

23.3. Epidemiologia 214

23.4. Diagnostyka różnicowa i zaburzenia współwystępujące 215

23.5. Przebieg 216

23.6. Czy zawsze „schodzą na złą drogę”? Czynniki protekcyjne w zaburzeniach zachowania 216

23.7. Obraz kliniczny a wiek dziecka 217

23.8. Etiologia 217

23.9. Postępowanie 221

24. Zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnych – Kamil Kozera, Lena Cichoń 226

24.1. Wprowadzenie i podstawowe definicje 226

24.2. Kryteria diagnostyczne według DSM-5 229

24.3. Kryteria diagnostyczne według ICD-11 232

24.4. Etiologia zaburzeń używania substancji psychoaktywnych 234

24.5. Epidemiologia zaburzeń używania substancji wśród dzieci i młodzieży 239

24.6. Objawy kliniczne związane z używaniem SPA 242

24.7. Badania laboratoryjne w zaburzeniach używania substancji 243

24.8. Diagnoza różnicowa zaburzeń związanych z używaniem SPA 246

24.9. Współchorobowość w zaburzeniach używania SPA 248

24.10. Postępowanie w zaburzeniach używania SPA 250

24.11. Psychopatologia zaburzeń związanych z używaniem alkoholu etylowego 254

24.12. Psychopatologia zaburzeń związanych z używaniem kannabinoli 262

24.13. Psychopatologia zaburzeń związanych z używaniem substancji halucynogennych 267

24.14. Psychopatologia zaburzeń związanych z odurzaniem się substancjami wziewnymi 275

24.15. Psychopatologia zaburzeń związanych z używaniem opioidów 278

24.16. Psychopatologia zaburzeń związanych z używaniem substancji przeciwlękowych, nasennych i uspokajających 284

24.17. Psychopatologia zaburzeń związanych z używaniem substancji psychostymulujących 286

24.18. Psychopatologia zaburzeń związanych ze stosowaniem nowych substancji psychoaktywnych – tzw. dopalaczy 292

24.19. Inne zagadnienia związane z używaniem substancji 300

25. Uzależnienia behawioralne – Joanna Hyrnik 306

25.1. Wprowadzenie 306

25.2. Definicja zaburzenia 306

25.3. Rys historyczny 307

25.4. Kryteria diagnostyczne 308

25.5. Uwarunkowania i czynniki ryzyka 310

25.6. Epidemiologia 312

25.7. Objawy kliniczne 313

25.8. Diagnoza różnicowa 314

25.9. Współchorobowość 315

25.10. Leczenie 316

25.11. Podsumowanie 316

26. Zaburzenia osobowości – Anna Kaźmierczak- Mytkowska 318

26.1. Wprowadzenie 318

26.2. Dane historyczne 320

26.3. Kryteria diagnostyczne zaburzeń osobowości według DSM-5, sekcja II 323

26.4. Etiologia zaburzenia 329

26.5. Epidemiologia 335

26.6. Objawy kliniczne 335

26.7. Diagnoza różnicowa 347

26.8. Współchorobowość 348

26.9. Leczenie farmakologiczne i pozafarmakologiczne według standardów NICE 2018 350

26.10. Podsumowanie 353

27. Problematyka FASD – Małgorzata Klecka, Małgorzata Janas-Kozik 356

27.1. Definicja choroby, zaburzenia 356

27.2. Dane historyczne 356

27.3. Kryteria diagnostyczne według DSM-5 358

27.4. Terminologia diagnostyczna – perspektywa historyczna 359

27.5. Etiologia choroby, zaburzenia – czynniki biologiczne (genetyczne), osobowościowe, środowiskowe, w tym kulturowe i społeczne 360

27.6. Epidemiologia 361

27.7. Objawy kliniczne 361

27.8. Procedury badawcze 365

27.9. Diagnoza różnicowa 367

27.10. Współchorobowość 369

27.11. Leczenie farmakologiczne i pozafarmakologiczne 369

27.12. Podsumowanie 370

28. Dziecko – ofiara przemocy w rodzinie – Gabriela Jagielska, Iwona Kacperska 372

28.1. Definicja 372

28.2. Dane historyczne i aktualny stan prawny w Polsce 376

28.3. Klasyfikacja według ICD-10 i DSM-5 379

28.4. Etiologia 380

28.5. Epidemiologia 382

28.6. Objawy kliniczne i skutki przemocy 384

28.7. Badania laboratoryjne i diagnoza różnicowa 393

28.8. Leczenie 396

29. Zaburzenia psychiczne w chorobach somatycznych – Agnieszka Butwicka 402

29.1. Epidemiologia 402

29.2. Etiologia i patogeneza, czynniki ryzyka 402

29.3. Rozpoznanie 405

30. Psychiatria konsultacyjna – Agnieszka Butwicka 412

30.1. Definicja i systemy psychiatrii konsultacyjnej 412

30.2. Pacjenci systemu psychiatrii konsultacyjnej 414

30.3. Badanie psychiatryczne i leczenie dziecka chorego somatycznie 415

30.4. Podsumowanie konsultacji i rekomendacje konsultanta 424

Część III. Terapia 428

31. Planowanie terapii w psychiatrii dzieci i młodzieży – Anita Bryńska, Tomasz Srebnicki, Tomasz Wolańczyk 430

31.1. Oddziaływania psychoterapeutyczne 430

31.2. Identyfikacja zasobów i słabych stron w procesie diagnozy i planowania interwencji 434

31.3. Planowanie oddziaływań terapeutycznych na podstawie identyfikacji zasobów i słabych stron 436

31.4. Leczenie farmakologiczne 442

32. Psychoedukacja w psychiatrii dzieci i młodzieży – Katarzyna Szamburska-Lewandowska 446

32.1. Wprowadzenie 446

32.2. Definicja psychoedukacji 447

32.3. Istota i cele psychoedukacji 448

32.4. Zaburzenia psychiczne wieku rozwojowego 449

32.5. Grupy odbiorców i rodzaje oddziaływań psychoedukacyjnych w psychiatrii dzieci i młodzieży 449

32.6. Psychoedukacja w odniesieniu do wybranych zaburzeń psychicznych wieku rozwojowego 452

32.7. Podsumowanie 466

33. Terapia poznawczo-behawioralna – Anita Bryńska 492

33.1. Założenia terapii poznawczo-behawioralnej 492

33.2. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi 493

33.3. Zaburzenia zachowania 494

33.4. Zaburzenia lękowe 496

33.5. Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne 497

33.6. Zaburzenia tikowe 498

33.7. Zaburzenia ze spektrum autyzmu 499

33.8. Zaburzenia depresyjne 501

33.9. Zaburzenia odżywiania 503

34. Terapia systemowa – Barbara Józefik 506

34.1. Definicja i rozwój podejścia 506

34.2. Podstawowe pojęcia: definicja systemu, pojęcie cyrkularności, rozumienie objawów 509

34.3. Nurty i szkoły systemowej terapii rodzin 511

34.4. Znaczenie systemowego podejścia i terapii rodzin w leczeniu zaburzeń emocjonalnych dzieci i młodzieży 521

34.5. Systemowa terapia rodzin w praktyce klinicznej 523

34.6. Inne formy systemowej praktyki 525

34.7. Podsumowanie 527

35. Psychoterapia psychodynamiczna – Maciej Pilecki 530

35.1. Definicja psychoterapii psychodynamicznej 530

35.2. Sigmund Freud i jego odkrycia 533

35.3. Rozwój myśli psychoanalitycznej i psychodynamicznej 536

35.4. Dzieci, młodzież, rodzina w rozumieniu psychoanalitycznym oraz psychodynamicznym 537

35.5. Czynniki leczące w psychoterapii psychodynamicznej 542

35.6. Specyfika psychoterapii psychodynamicznej dzieci i młodzieży 545

35.7. Wskazania do psychoterapii psychodynamicznej oraz psychoterapii psychoanalitycznej dzieci i młodzieży 550

35.8. Uwagi końcowe 553

36. Inne oddziaływania terapeutyczne (socjoterapia, arteterapia, społeczność terapeutyczna) – Anna Kaźmierczak-Mytkowska, Katarzyna Szamburska-Lewandowska 558

36.1. Wprowadzenie 558

36.2. Społeczność terapeutyczna 558

36.3. Psychoterapia grupowa 561

36.4. Socjoterapia 565

36.5. Arteterapia 568

36.6. Podsumowanie 582

37. Podstawy farmakoterapii – Barbara Remberk, Artur Wiśniewski, Tomasz Wolańczyk 584

37.1. Wprowadzenie 584

37.2. Odmienności farmakokinetyki leków psychotropowych u dzieci i młodzieży 587

37.3. Odmienności farmakodynamiczne leków psychotropowych u dzieci i młodzieży 590

37.4. Leki przeciwpsychotyczne 590

37.5. Leki przeciwdepresyjne 630

37.6. Leki przeciwlękowe (anksjolityki) 639

37.7. Alfa-2 agoniści 642

37.8. Leki stosowane w leczeniu ADHD 644

38. Farmakoterapia oparta na faktach w psychiatrii dzieci i młodzieży – Filip Rybakowski 652

38.1. Wprowadzenie 652

38.2. Neurobiologia rozwoju w kontekście mechanizmów leczenia psychofarmakologicznego 653

38.3. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi 654

38.4. Zaburzenia ze spektrum autyzmu 655

38.5. Schizofrenia i inne zaburzenia psychotyczne 658

38.6. Depresja 659

38.7. Zaburzenia afektywne dwubiegunowe 660

38.8. Zaburzenia lękowe 664

38.9. Postępowanie nieswoiste i praktyczne aspekty leczenia 665

Skorowidz 668