"Techniki położnicze i prowadzenie porodu"

Spis treści

1. Ogólne założenia opieki położniczej podczas porodu 20

1.1. Zasady prowadzenia porodu zgodnie z zaleceniami WHO Grażyna Iwanowicz-Palus, Agnieszka Marcewicz 20

1.2. Zasady sprawowania opieki okołoporodowej zgodnie z wytycznymi ICM, FIGO, ACOG i PTGiP Magdalena Korżyńska-Piętas, Grażyna Iwanowicz-Palus 32

1.3. Opieka okołoporodowa oparta na dowodach naukowych Mariola Mróz, Grażyna Iwanowicz-Palus 38

1.4. Opieka okołoporodowa w ujęciu transkulturowym Grażyna Iwanowicz-Palus, Magdalena Korżyńska-Piętas 48

1.5. Założenia standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej Grażyna Iwanowicz-Palus 59

1.6. Psychoprofilaktyka położnicza – przygotowanie do porodu Urszula Sioma-Markowska 65

Cel i założenia psychoprofilaktyki położniczej 66

Problem lęku przed bólem porodowym 67

Zalety psychoprofilaktyki położniczej 67

Metody psychoprofilaktycznego przygotowania do porodu 68

Psychoprofilaktyczne przygotowanie do porodu 71

Psychoprofilaktyka płodowa 77

Rola ojca w psychoprofilaktyce położniczej 78

Szkoła rodzenia jako forma psychoprofilaktycznego przygotowania do porodu 78

1.7. Bezpieczne macierzyństwo – oczekiwania kobiety i jej rodziny w zakresie opieki okołoporodowej Dominika Stobnicka, Grażyna Iwanowicz-Palus 82

2. Anatomiczne i fizjologiczne podstawy porodu 104

2.1. Budowa kanału rodnego Bożena Kulesza-Brończyk 104

Kanał rodny 104

Mięśnie kanału rodnego i budowa dna miednicy 105

Wymiary kanału rodnego miednicy mniejszej 110

Przestrzenie i płaszczyzny miednicy 111

Badanie miednicy mniejszej 115

Budowa miednicy kostnej kobiety 115

Charakterystyka typów miednic 116

Zewnętrzne wymiary miednicy – zewnętrzne badanie i pomiar miednicy 119

Pomiary zewnętrzne miednicy kostnej 121

2.2. Typy miednic Bożena Kulesza-Brończyk 123

Fizjologiczne odmiany miednicy kobiecej 124

Nieprawidłowe typy miednic 127

2.3. Płód jako podmiot porodu Bożena Kulesza-Brończyk 132

Budowa i wymiary płodu 133

Płaszczyzny główki, wymiary i obwody 135

Usytuowanie płodu w macicy – położenie, ustawienie, ułożenie, wstawianie się 136

2.4. Porodowe siły wydalające 144

Skurcze porodowe – rodzaje skurczów Justyna Krysa, Grażyna Iwanowicz-Palus 144

Preindukcja, indukcja i stymulacja czynności porodowej Grażyna Iwanowicz-Palus, Justyna Krysa 153

3. Ocena sytuacji położniczej na podstawie badania podmiotowego i przedmiotowego ciężarnej lub rodzącej 168

3.1. Badanie podmiotowe ciężarnej lub rodzącej Grażyna Iwanowicz-Palus, Bożena Kulesza-Brończyk 168

Badanie podmiotowe 168

Wywiad ginekologiczny 172

Wywiad położniczy 173

Termin porodu 174

3.2. Badanie przedmiotowe rodzącej Agnieszka Bień, Marta Zarajczyk, Grażyna Iwanowicz-Palus 179

Badanie położnicze zewnętrzne kobiety rodzącej 180

Badanie położnicze wewnętrzne kobiety rodzącej 190

4. Śródporodowe monitorowanie stanu płodu 200

4.1. Badanie i ocena czynności serca płodu Grażyna Iwanowicz-Palus, Agnieszka Bień, Grażyna Stadnicka 200

4.2. Wstępna interpretacja zapisu KTG Grażyna Stadnicka, Agnieszka Bień, Grażyna Iwanowicz-Palus 207

4.3. Wybrane metody śródporodowego monitorowania stanu płodu Agnieszka Bień, Grażyna Stadnicka, Grażyna Iwanowicz-Palus 218

5. Poród prawidłowy 240

5.1. Mechanizm porodu w położeniu płodu podłużnym główkowym potylicowym przednim Grażyna Iwanowicz-Palus, Mariola Kicia, Agnieszka Bień 240

Przebieg porodu 242

Ocena postępu porodu na podstawie badania położniczego zewnętrznego i wewnętrznego 252

Prowadzenie porodu w położeniu płodu podłużnym główkowym potylicowym przednim 256

Najczęściej popełniane błędy przy prowadzeniu porodu w położeniu płodu podłużnym główkowym potylicowym przednim 265

5.2. Mechanizm porodu w położeniu płodu podłużnym główkowym potylicowym tylnym Grażyna Iwanowicz-Palus, Mariola Kicia, Agnieszka Bień 266

5.3. Poród – podział na okresy 281

Przyjęcie rodzącej do porodu zgodnie z przyjętymi zasadami postępowania Agnieszka Bień, Marta Zarajczyk, Grażyna Iwanowicz-Palus 281

Ogólne zasady postępowania w poszczególnych okresach porodu Agnieszka Bień, Grażyna Iwanowicz-Palus, Marta Zarajczyk 287

Opieka położnicza nad kobietą rodzącą w poszczególnych okresach porodu − zasady postępowania zgodnie z założeniamistandardu opieki okołoporodowej Grażyna Iwanowicz-Palus 288

Poród naturalny i poród aktywny Agnieszka Bień, Marta Zarajczyk 294

Dobór i stosowanie odpowiednich udogodnień położniczych i pozycji porodowych, z uwzględnieniem pozycji wertykalnych, w zależności od okresu porodu i preferencji rodzącej Agnieszka Bień, Marta Zarajczyk 297

Poród z wykorzystaniem immersji wodnej i poród do wody Agnieszka Bień, Marta Zarajczyk 305

Poród z udziałem osoby towarzyszącej, wspierającej (douli), poród rodzinny Agnieszka Bień, Marta Zarajczyk 308

Postępowanie w okresie poporodowym – w okresie wczesnego połogu Grażyna Iwanowicz-Palus 310

Pobieranie krwi pępowinowej w celu bankowania komórek macierzystych Grażyna Iwanowicz-Palus 312

5.4. Prowadzenie okresu łożyskowego Agnieszka Bień, Grażyna Iwanowicz-Palus, Marta Zarajczyk 316

5.5. Urazy kanału rodnego podczas porodu Grażyna Iwanowicz-Palus, Agnieszka Bień 326

5.6. Dokumentowanie przebiegu porodu – karta obserwacji porodu (partogram) Agnieszka Bień 345

6. Postępowanie z noworodkiem Agnieszka Skurzak, Grażyna Iwanowicz-Palus 352

6.1. Zabiegi okołoporodowe u noworodka po urodzeniu 353

Odśluzowanie jamy ustnej i przewodów nosowych 354

Oznakowanie noworodka 355

Przecięcie pępowiny 355

Ocena stanu ogólnego noworodka bezpośrednio po porodzie według obowiązującej skali oceny 356

Pomiary antropometryczne noworodka 357

Zabieg Credego 357

6.2. Zasady postępowania z noworodkami z grupy ryzyka 358

Postępowanie z noworodkiem urodzonym drogą cięcia cesarskiego 358

Postępowanie z noworodkiem przedwcześnie urodzonym na sali porodowej 359

6.3. Urazy okołoporodowe 360

Przedgłowie 360

Krwiak podokostnowy 361

Złamanie, pęknięcie obojczyka 361

Porażenie obwodowego nerwu twarzowego 362

6.4. Postępowanie z noworodkiem w stanie zagrożenia życia – resuscytacja 363

6.5. Transport noworodka 365

7. Powikłania przebiegu porodu 370

7.1. Poród przy nieprawidłowościach w ułożeniu główki płodu Dorota Matuszyk, Grażyna Iwanowicz-Palus, Justyna Krysa 370

Nieosiowe wstawianie się główki 371

Wysokie proste ustawienie główki 375

Niskie poprzeczne ustawienie główki – zwrot niedokonany 378

Nadmierne zwroty główki 381

7.2. Mechanizm porodu w ułożeniach odgięciowych Grażyna Iwanowicz-Palus, Dorota Matuszyk 383

Ułożenie odgięciowe wierzchołkowe 386

Ułożenie odgięciowe ciemieniowe 391

Ułożenie odgięciowe czołowe 395

Ułożenie odgięciowe twarzyczkowe 399

7.3. Mechanizm porodu w położeniach miednicowych płodu – przebieg porodu miednicowego w zależności od odmiany Mariola Kicia, Renata Madetko, Grażyna Iwanowicz-Palus 407

Definicja położenia miednicowego 408

Przyczyny położenia miednicowego płodu 408

Niebezpieczeństwa związane z porodem w położeniu miednicowym płodu 409

Podział i rozpoznanie położenia miednicowego 409

Przebieg porodu miednicowego 414

Pomoc ręczna w położeniach miednicowych płodu. Uwolnienie rączek, barków i główki płodu 420

Ręczne wydobycie płodu 433

Cięcie cesarskie w położeniu miednicowym płodu 439

Obroty położnicze do położenia miednicowego płodu 440

7.4. Poród bliźniaczy Kazimiera Płoch 444

Epidemiologia 444

Charakterystyka ciąży bliźniaczej i planowanie terminu porodu 445

Rozpoznanie w badaniu położniczym 446

Położenia bliźniąt 447

Wybór metody porodu 448

Prowadzenie porodu drogami natury 449

Zadania położnej w prowadzeniu porodu bliźniaczego 451

7.5. Poród w położeniu poprzecznym i skośnym płodu Renata Madetko 453

Położenie poprzeczne płodu 453

Położenie skośne płodu 454

Położenie poprzeczne zaniedbane 458

7.6. Obroty położnicze Kazimiera Płoch 460

Zasady, etapy i technika wykonania obrotu zewnętrznego 461

Obrót położniczy wewnętrzny (versio ad pedem – na nóżkę) przy pełnym rozwarciu 463

7.7. Poród w przypadkach nieprawidłowej budowy miednicy Kazimiera Płoch 467

Poród w przypadku miednicy płaskiej 468

Poród w przypadku miednicy ogólnie ścieśnionej 470

7.8. Poród zabiegowy z użyciem kleszczy i próżniociągu położniczego Kazimiera Płoch 474

Warunki, wskazania i przeciwwskazania do porodu zabiegowego 475

Powikłania porodu zabiegowego z użyciem kleszczy 479

Poród przy użyciu próżniociągu 480

Rola i zadania położnej w przebiegu porodu zabiegowego z użyciem kleszczy lub próżniociągu położniczego 483

7.9. Opieka nad rodzącą i jej dzieckiem w porodzie powikłanym oraz w stanach nagłych 485

Powikłania przebiegu porodu Monika Przestrzelska, Anna Michalik 485

Dystocja barkowa – algorytm Grażyna Iwanowicz-Palus, Agnieszka Bień 508

Postępowanie w krwotokach w położnictwie Agnieszka Bień, Dorota Matuszyk 526

Intensywna terapia rzucawki – postępowanie położnej w sytuacji zagrożenia stanu przedrzucawkowego i rzucawki Dorota Ćwiek 542

Zator płynem owodniowym Dorota Ćwiek 554

Wstrząs w okresie okołoporodowym Dorota Ćwiek 557

Standard opieki położniczej w przypadku porodu pacjentki zarażonej wirusem HIV Beata Pięta 566

Udział położnej w prowadzeniu intensywnego nadzoru stanu ogólnego i położniczego rodzącej oraz działań terapeutycznych w stanach zagrożenia życia Dorota Ćwiek, Barbara Zych 576

Intensywny nadzór stanu zdrowia dziecka lub płodu oraz terapia wewnątrzmaciczna i pourodzeowa na sali porodowej – udział położnej Barbara Zych 578

Rola położnej w intensywnym nadzorze stanu ogólnego i położniczego kobiety ciężarnej/rodzącej Dorota Ćwiek 584

Poród drogami natury po cesarskim cięciu Ewa Tobor 594

Prowadzenie porodu przedwczesnego i postępowanie z noworodkiem przedwcześnie urodzonym na sali porodowej Barbara Zych 598

Poród martwego płodu i strata dziecka Ewa Tobor, Agnieszka Bień 605

7.10. Identyfikacja czynników ryzyka wystąpienia powikłań okołoporodowych Grażyna Iwanowicz-Palus 619

Czynniki ryzyka powikłań okołoporodowych 620

7.11. Opieka nad rodzącą i jej dzieckiem podczas porodu w przypadku współistnienia chorób matki Agnieszka Bień, Bożena Kulesza-Brończyk 623

Nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą 624

Cukrzyca ciążowa 630

Konflikt serologiczny 638

Cholestaza wewnątrzwątrobowa ciężarnych 642

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa w ciąży 647

7.12. Organizacja opieki okołoporodowej w warunkach pozaszpitalnych Magdalena Witkiewicz, Barbara Baranowska, Maria Romanowska 655

7.13. Zasady postępowania z ciężarną lub rodzącą biorącą udział w katastrofie, wypadku komunikacyjnym Anna B. Pilewska-Kozak, Katarzyna Kanadys 672

Postępowanie na miejscu wypadku komunikacyjnego 674

Postępowanie z ciężarną po wypadku komunikacyjnym lub katastrofie w warunkach oddziału szpitalnego 678

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa ciężarnej 679

Pytania testowe – materiał online do pobrania 682

Skorowidz 684