"Materiały budowlane"

Spis treści

Od Autorów 16

1. Wiadomości ogólne 18

1.1. Przepisy unijne i krajowe dotyczące wyrobów budowlanych 18

1.2. Podstawowe wymagania dotyczące obiektów budowlanych 23

1.3. Zmiana numeracji Polskich Norm 30

1.4. Klasyfikacja materiałów budowlanych 39

1.5. Zrównoważone wyroby budowlane w GOZ 39

Wykaz aktów prawnych i literatury 41

2. Właściwości techniczne materiałów budowlanych 42

2.1. Jednostki miar układu SI 42

2.2. Właściwości fizyczne 45

2.2.1. Gęstość 45

2.2.2. Gęstość pozorna 47

2.2.3. Szczelność 48

2.2.4. Porowatość 49

2.2.5. Wilgotność 49

2.2.6. Nasiąkliwość 50

2.2.7. Stopień nasycenia 51

2.2.8. Sorpcja 51

2.2.9. Przepuszczalność pary wodnej 51

2.2.10. Opór dyfuzyjny 53

2.2.11. Higroskopijność 53

2.2.12. Kapilarność (włoskowatość) 54

2.2.13. Przesiąkliwość 55

2.2.14. Szybkość wysychania 55

2.2.15. Pojemność cieplna 55

2.2.16. Przewodność cieplna 56

2.2.17. Opór cieplny 59

2.2.18. Rozszerzalność cieplna 59

2.2.19. Ogniotrwałość 60

2.2.20. Reakcja na ogień 61

2.2.21. Radioaktywność naturalna 64

2.3. Właściwości wytrzymałościowe 66

2.3.1. Wytrzymałość na ściskanie lub rozciąganie 66

2.3.2. Wytrzymałość na zginanie 67

2.3.3. Kruchość 68

2.3.4. Podatność na rozmiękanie 68

2.3.5. Mrozoodporność 68

2.3.6. Twardość 69

2.3.7. Sprężystość 71

2.3.10. Pełzanie 72

2.3.11. Relaksacja 72

2.3.8. Plastyczność 72

2.3.9. Ciągliwość 72

2.3.12. Ścieralność 73

2.3.13. Odporność na uderzenie 74

2.3.14. Szorstkość powierzchni 74

2.4. Właściwości chemiczne 76

2.4.1. Skład tlenkowy i mineralny 76

2.4.2. Odporność na korozję 77

2.4.3. Odczyn pH 78

Wykaz literatury i norm 79

3. Materiały budowlane z drewna i drewnopochodne 80

3.1. Budowa drzewa 81

3.2. Właściwości drewna 84

3.2.1. Skład chemiczny 84

3.2.2. Właściwości fizyczne drewna litego 85

3.2.3. Właściwości wytrzymałościowe drewna litego 89

3.3. Drewno klejone warstwowo 92

3.4. Rodzaje drewna używanego w budownictwie 95

3.4.1. Sosna 95

3.4.2. Świerk 95

3.4.3. Jodła 96

3.4.4. Modrzew 96

3.4.5. Dąb 96

3.4.6. Grab 97

3.4.7. Jesion 97

3.4.8. Buk 97

3.5. Wady drewna 98

3.5.1. Wady okrąglaków 98

3.5.2. Wady tarcicy 111

3.5.3. Trwałość drewna i klasy zagrożenia korozją biologiczną 116

3.6. Normowe wyroby z drewna 120

3.6.1. Okrąglaki 121

3.6.2. Tarcica 121

3.6.3. Drewniane wyroby podłogowe 124

3.7. Płytowe wyroby z drewna litego i drewnopochodne 135

3.6.4. Gonty 135

3.7.1. Płyty z drewna litego 136

3.7.2. Fornir klejony warstwowo (LVL) 137

3.7.3. Sklejki 139

3.7.4. Płytowe wyroby drewnopochodne 140

3.7.5. Płyty o wiórach orientowanych (OSB) 141

3.7.6. Płyty wiórowe 142

3.7.7. Wyroby z wełny drzewnej (WW) produkowane fabrycznie 144

3.7.8. Wyroby z włókien drzewnych (WF) produkowane fabrycznie do izolacji cieplnej w budownictwie 144

3.7.9. Laminowane płyty drewnopochodne do zastosowań wewnętrznych 145

3.7.10. Płyty cementowo-wiórowe 146

3.7.11. Płyty pilśniowe 146

3.8. Wyroby z korka naturalnego 152

3.9. Preparaty do ochrony drewna 155

3.9.1. Preparaty do ochrony biologicznej drewna 155

3.9.2. Preparaty do ochrony przeciwogniowej drewna 156

3.10. Warunki składowania drewna 159

3.11. Zasady oznaczania cech technicznych drewna i materiałów drewnopochodnych 161

3.11.1. Pobieranie próbek drewna do badań 161

3.11.2. Oznaczanie cech technicznych konstrukcyjnego drewna okrągłego 162

3.11.3. Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie 162

3.11.4. Oznaczanie wytrzymałości na rozciąganie 163

3.11.5. Oznaczenie wytrzymałości na zginanie 163

3.11.6. Oznaczanie twardości statycznej 164

3.11.7. Oznaczanie gęstości pozornej 164

3.11.8. Oznaczanie wilgotności 165

3.11.9. Oznaczanie zdolności utrzymania łączników 165

Wykaz literatury i norm 166

3.11.10. Oznaczanie wodoodporności sklejki 166

3.11.11. Oznaczanie grubości płyt pilśniowych 166

4. Skały i wyroby z surowców skalnych 170

4.1. Klasyfikacja skał 170

4.2. Cechy techniczne skał 174

4.2.1. Magmowe skały głębinowe 174

4.2.2. Magmowe skały wylewne 177

4.2.3. Osadowe skały krzemionkowe i okruchowe 178

4.2.4. Osadowe skały węglanowe 179

4.2.5. Osadowe skały pochodzenia chemicznego 181

4.2.6. Skały metamorficzne 182

4.3. Główne zastosowanie wyrobów ze skał w budownictwie 183

4.4. Faktury powierzchni wyrobów ze skał 186

4.5. Normowe kształtki z surowców skalnych 188

4.5.1. Kamień łamany 188

4.5.2. Bloki i płyty surowe 189

4.5.3. Wyroby murowe z kamienia naturalnego 189

4.5.4. Płyty okładzinowe ze skał 191

4.5.5. Płyty modułowe 193

4.5.6. Płyty posadzkowe i schodowe z kamienia naturalnego 194

4.5.7. Monolityczne stopnie schodowe 195

4.5.8. Kostki brukowe z kamienia naturalnego do nawierzchni drogowych 196

4.5.9. Krawężniki drogowe z kamienia naturalnego 198

4.5.10. Płyty z kamienia naturalnego do nawierzchni drogowych 200

4.6. Wyroby do izolacji cieplnych z surowców skalnych produkowane fabrycznie 205

4.5.11. Łupek do zakładkowych pokryć dachowych i ściennych okładzin zewnętrznych 205

4.7. Korozja wyrobów ze skał 207

4.7.1. Korozja fizyczna 207

4.7.2. Korozja chemiczna 208

4.7.3. Korozja fizykochemiczna 209

4.7.4. Korozja biologiczna 209

4.8. Zasady transportu i składowania wyrobów ze skał 210

4.9. Zasady oznaczania cech technicznych wyrobów ze skał 212

4.9.1. Oznaczanie wytrzymałości na ściskanie 212

4.9.2. Oznaczanie wytrzymałości na zginanie 212

4.9.3. Oznaczanie ścieralności na tarczy Böhmego 213

4.9.4. Oznaczanie nasiąkliwości przy ciśnieniu atmosferycznym 214

4.9.5. Oznaczanie odporności na zamrażanie 215

4.9.6. Oznaczanie właściwości konglomeratów kamiennych 215

4.9.7. Oznaczanie odporności na poślizg 215

Wykaz literatury i norm 220

4.9.8. Oznaczanie cech fizycznych wyrobów do izolacji cieplnych 220

5. Ceramiczne wyroby budowlane 222

5.1. Klasyfikacja 222

5.2. Ceramiczne wyroby o strukturze porowatej 224

5.2.1. Ceramiczne wyroby murowe 224

5.2.2. Kształtki ceramiczne do kominów jednopowłokowych 237

5.2.3. Ceramiczne nasady kominowe 239

5.2.4 Pustaki ceramiczne wentylacyjne 241

5.2.5. Ceramiczne pustaki stropów ceramiczno-żelbetowych 241

5.2.6. Dachówki ceramiczne 248

5.2.7. Kafle piecowe 250

5.2.8. Kształtki ogniotrwałe 252

5.2.9. Ceramiczne rurki drenarskie 253

5.3. Ceramiczne wyroby o strukturze spieczonej 255

5.3.1. Ceramiczne cegły drogowe 255

5.3.2. Klinkierowa cegła drogowa 258

5.3.3. Ceramiczne wyroby kamionkowe 258

5.4. Wyroby fajansowe 261

5.5. Nieformowane wyroby ogniotrwałe 262

5.6. Zasady oznaczania wybranych cech technicznych wyrobów ceramicznych 263

Wykaz literatury i norm 276

6. Szkła i wyroby z surowców szklarskich 278

6.1. Wiadomości ogólne 278

6.2. Cechy techniczne szkła budowlanego i klasyfikacja 279

6.3. Szkła płaskie 281

6.3.1. Szkła płaskie ciągnione 281

6.3.2. Szkła płaskie walcowane 284

6.3.3. Szkło float 285

6.3.4. Bezpieczne szkło warstwowe 286

6.3.5. Szyby zespolone izolacyjne 288

6.3.6. Profilowe płyty szklane 289

6.3.7. Pustaki szklane 290

6.3.8. Wyroby ze szkła piankowego 291

6.3.9. Wyroby włókniste z surowców szklarskich 292

6.4. Opakowanie, magazynowanie oraz transport wyrobów ze szkła 294

6.5. Zasady badania cech technicznych wyrobów ze szkła 295

6.5.1. Zasady badania szkła płaskiego 295

6.5.2. Zasady badania bezpiecznego szkła warstwowego 297

6.5.3. Zasady badania profilowych płyt szklanych 298

6.5.4. Zasady badania płytek szkła piankowego 298

6.5.5. Zasady badania wyrobów włóknistych z surowców szklarskich 299

Wykaz literatury i norm 300

7. Wyroby budowlane ze stopów metali 302

7.1. Podział metali stosowanych w budownictwie 302

7.2. Stopy żelaza 302

7.2.1. Wytwarzanie stopów żelaza i wyrobów z nich 302

7.2.2. Klasyfikacja stali stosowanych w budownictwie 312

7.2.3. Systemy oznaczania stali 317

7.2.4. Właściwości techniczne stali 320

7.2.5. Rodzaje staliwa i żeliwa oraz ich właściwości techniczne 322

7.3. Wyroby ze stali stosowane w budownictwie 323

7.3.1. Kształtowniki walcowane na gorąco 324

7.3.2. Wyroby stalowe do zbrojenia betonu 340

7.3.3. Pręty stalowe 350

7.3.4. Rury stalowe 354

7.3.5. Szyny dźwignicowe 357

7.3.6. Blachy stalowe 358

7.3.7. Łączniki 367

7.3.8. Wyroby stalowe profilowane na zimno 376

7.3.9. Wyroby ze staliwa i żeliwa stosowane w budownictwie 379

7.4. Stopy i wyroby z metali nieżelaznych stosowane w budownictwie 380

7.4.1. Stopy i wyroby z aluminium 380

7.4.2. Stopy miedzi i wyroby z nich 385

7.4.3. Stopy cynku i wyroby z nich 388

7.4.4. Stopy i wyroby z cyny 390

7.4.5. Stopy i wyroby z ołowiu 390

7.5. Materiały do cieplnego łączenia metali 391

7.6. Korozja metali i ich stopów 393

7.7. Ochrona przed korozją 395

7.8. Warunki transportu i magazynowania wyrobów budowlanych ze stopów metali 396

7.9. Zasady oznaczania niektórych cech technicznych wyrobów ze stopów żelaza 396

7.9.1. Oznaczanie wytrzymałości stali na rozciąganie w temperaturze pokojowej 397

7.9.2. Oznaczanie twardości stali 399

Wykaz literatury i norm 401

8. Asfalty i produkty asfaltowe 410

8.1. Klasyfikacja lepiszczy asfaltowych 410

8.2. Asfalty 411

8.3. Produkty asfaltowe 419

8.3.1. Płynne produkty asfaltowe 419

8.3.2. Papy asfaltowe 427

8.4. Zasady oznaczania cech technicznych asfaltów 437

8.4.1. Oznaczanie penetracji 449

8.4.2. Oznaczanie temperatury mięknienia 449

8.4.3. Oznaczanie ciągliwości 450

8.4.4. Oznaczanie temperatury łamliwości 451

8.4.5. Oznaczanie lepkości dynamicznej 452

8.5. Zasady oznaczania cech fizycznych wyrobów asfaltowych w postaci płynnej 456

8.5.1. Oznaczanie cech fizycznych emulsji 456

8.5.2. Zasady oznaczania cech fizycznych mas asfaltowo-aluminiowych 457

8.5.3. Oznaczanie cech fizycznych asfaltowych roztworów, lepików i mas stosowanych na zimno 459

8.6. Oznaczanie cech technicznych pap 460

8.6.1. Sprawdzanie wyglądu zewnętrznego 460

8.6.2. Sprawdzanie wymiarów 461

8.6.3. Oznaczanie giętkości 461

8.6.4. Oznaczanie przesiąkliwości 462

8.6.5. Oznaczanie odporności na działanie podwyższonej temperatury 463

8.6.6. Oznaczanie wytrzymałości na rozerwanie 463

Wykaz literatury i norm 464

8.6.7. Oznaczanie wydłużenia przy rozerwaniu 464

9. Wyroby budowlane z tworzyw sztucznych 468

9.1. Wiadomości ogólne 468

9.2. Pokrycia podłogowe 475

9.2.1. Elastyczne pokrycia podłogowe 475

9.2.2. Pokrycia rulonowe z PVC 479

9.2.3. Masy podłogowe 483

9.2.4. Uzupełniające wyroby przypodłogowe 487

9.3. Materiały do pokryć dachowych 488

9.3.1. Wyroby z twardego PVC 488

9.3.2. Kształtki rynnowe 489

9.3.3. Profilowane płyty poliestrowe 490

9.3.4. Płyty z polimetakrylenu metylu 491

9.3.5. Płyty z poliwęglanu 491

9.3.6. Profilowane płyty przepuszczające światło do pokryć dachowych 491

9.3.7. Folie dachowe 493

9.4. Wyroby z tworzyw sztucznych i kauczuku do hydroizolacji 497

9.5. Materiały do izolacji cieplnych i wypełniających 502

9.5.1. Wyroby ze styropianu 503

9.5.2. Wyroby z polistyrenu ekstrudowanego 508

9.5.3. Bloki i płyty ze sztywnej pianki poliuretanowej (PUR) produkowanej fabrycznie 509

9.6. Płyty i okładziny ścienne – płyty warstwowe 511

9.5.4. Wyroby z pianki fenolowej (PF) produkowane fabrycznie 511

9.7. Materiały do izolacji przeciwwodnych i chemoodpornych 514

9.7.1. Folie 514

9.7.2. Roztwory do hydrofobizacji 517

9.8. Materiały malarskie 519

9.8.1. Materiały malarskie ogólnego stosowania 520

9.8.2. Wyroby malarskie chemoodporne 525

9.8.3. Pęczniejące farby ognioochronne 528

9.9. Kleje z żywic syntetycznych 529

9.9.1. Kleje fenolowe i aminowe do drewnianych konstrukcji nośnych 531

9.9.2. Klej stały 532

9.9.3. Kleje do bezciśnieniowych systemów przewodów rurowych z tworzyw termoplastycznych 532

9.10. Kity budowlane i mieszanki uszczelniające 533

9.10.1. Konstrukcyjne kity chemoodporne 534

9.10.2. Konstrukcyjny kit uszczelniający 536

9.11. Stolarka budowlana z tworzyw sztucznych 537

9.12. Wyroby do instalacji i sieci wodociągowej oraz kanalizacyjnej 540

9.12.1. Rury i kształtki do sieci wodociągowej 541

9.12.2. Rury i kształtki pomocnicze do podziemnego bezciśnienionego odwadniania i kanalizacji 543

9.12.3. Rury drenarskie karbowane z niezmiękczonego PCV-U 553

9.12.4. Rury i kształtki polietylenowe (PE) 554

9.12.5. Rury i kształtki z polipropylenu 555

9.13. Geosyntetyki 556

9.14. Wyroby pozostałe 560

9.14.1. Okładzina poręczowa z PVC 560

9.14.2. Tapety w zwoikach 561

9.15. Zasady oznaczania wybranych cech technicznych wyrobów z tworzyw sztucznych 562

9.14.3. Włókna polimerowe do betonu 562

9.15.1. Rozpoznawanie tworzyw termoplastycznych i termoutwardzalnych 562

9.15.2. Badania pokryć podłogowych 562

9.15.3. Badania materiałów spienionych 564

9.15.4. Oznaczanie odporności na pękanie folii i płyt z tworzywa sztucznego w niskich temperaturach 566

9.15.5. Badania farb i lakierów 568

9.15.6. Oznaczenie właściwości tworzyw sztucznych przy zginaniu 569

9.15.7. Pomiar przyczepności kleju metodą zginania w trzech punktach 570

9.15.8. Oznaczenie cech technicznych klejów do płytek 570

9.15.10. Oznaczenie odporności na grad wyrobów asfaltowych, z tworzyw sztucznych i kauczuku do izolacji wodochronnej dachów 571

9.15.9. Oznaczenie cech technicznych klejów do drewna 571

Wykaz literatury i norm 572

10. Wyroby różne 580

10.1. Wyroby do uszczelniania 580

10.2. Farby, lakiery i emalie olejne 582

10.3. Kleje do płytek 583

10.4. Środki do ochrony zbrojenia przed korozją 586

10.5. Ochronne wkładki przelotowe do przewodów kominowych 587

10.6. Wyroby do urządzeń piorunochronnych 589

10.6.1. Zwody odgromowe poziome i pionowe oraz przewody odprowadzające 591

10.6.2. Uziomy 593

10.6.3. Elementy połączeniowe 597

10.7. Wyroby dla inżynierii elektrycznej 598

10.8. Środki przeciw graffiti 598

10.9. Zbrojenie kompozytowe do betonu 599

Wykaz literatury i norm 601

10.10. Linoleum 601